کارشناس پاسخگویی حرم امام رضا(ع) در گفتگو با رضوی:
مروری بر احکام سفرهای نوروزی در ماه مبارک رمضان
به گزارش خبرگزاری رضوی، در این سال جدید، بهار قرآن و بهار طبیعت با هم قرین گشته است. بهار قرآن ماه مبارک رمضان است و بهار طبیعت، عید نوروز. نوروز طبق سنت دیرین مردم ایران، اوج سفرهای نوروزی است و از طرفی سفر در ماه مبارک رمضان باید و نبایدهای شرعی فراوانی دارد که دانستن و رعایت آن ضروری است. برای مرور و دانستن احکام و باید و نبایدهای سفر در ماه مبارک رمضان گفت و شنودی داشته‌ایم با حجت الاسلام و المسلمین مجید داورزنی، کارشناس پاسخگویی دینی حرم مطهر رضوی و ارزیاب و ویراستار علمی کتاب «رهیافت احکام روزه». در پی گزارش این گفت‌و‌گو از نظر خوانندگان گرامی خواهد گذشت.
با سلام و عرض ادب و تبریک حلول ماه مبارک رمضان خدمت استاد حجت الاسلام داورزنی اولین سوالی که در این ایامی که عید نوروز با ماه مبارک رمضان مقارن شده است، به ذهن می‌رسد این است که آیا اساسا می‌توانیم در ایام عید نوروز به مسافرت برویم، و اصلا سفر رفتن در این ماه رمضان اشکالی ندارد؟
سلام علیکم. من هم این ایام را هم عید طبیعت و هم عید قرآن ماه مبارک رمضان را تبریک عرض می‌کنم. سفر رفتن در ماه مبارک رمضان اشکالی ندارد؛ منتها انسان باید بعد از ماه مبارک رمضان، قضای روزه را بجا آورد. فقط این نکته را دقت داشته باشیم که روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان از اجر و پاداش عظیمی برخوردار است که انسان طبعا با سفر رفتن آن را از دست می‌دهد.
فرض کنیم بنده تصمیم گرفتم فردا روزی در ماه مبارک رمضان به سفر بروم. سوال این است که دقیقا از چه زمانی می‌توانم افطار کنم؟ از همان سحر و زمانی که داخل شهر هستم یا وقتی به بیرون شهر رسیدم؟
فردی که تصمیم گرفته سفر برود در وطن نمی تواند افطار کند و طبق نظر امام خامنه‌ای اگر از شب قبل تصمیم به سفر داشته است بعد از اینکه از تابلو حد ترخص گذشت می تواند افطار کند؛ البته اگر انسان به گونه‌ای سفر را تنظیم کند که بعد از اذان ظهر از وطن حرکت کند روزه آن روز صحیح است و نمی تواند در آن روز در بین راه افطار کند.
یک فرض هم این است که ما در سفر هستیم و در ماه مبارک رمضان می‌خواهیم در بین روز، به وطن خود برگردیم. در این صورت آیا روزه ما صحیح است؟
موارد مختلف است. در صورتی که انسان اذان ظهر در بین راه باشد و بعد از اذان به وطن خود برسد، روزه او صحیح نیست ولی اگر قبل از اذان ظهر به وطن خود برسد دو صورت دارد اگر در بین راه یکی از مبطلات روزه را انجام داده باشد مثلا چیزی خورده باشد، روزه او باطل است و فقط یک روز قضای آن را بجا آورد کافی است ولی اگر مبطلات روزه را انجام نداده باشد، باید قصد روزه کند و روزه بگیرد.
ما می خواهیم در ماه مبارک رمضان مثل هر ساله به دید و بازدید عید برویم؛ اما بعضی اقوام در شهرستان هستند چه کنیم که روزه ما صحیح باشد؟
صله رحم و دید و بازدید بسیار پسندیده، و سفارش شده شرع است. ثواب بسیاری هم برای آن ذکر شده است؛ منتها دقت داشته باشیم برای انجام آن مرتکب گناه نشویم. اگر سفر می‌رویم طبق ضوابط شرعی عمل کنیم و چنان‌چه در سوالات قبل گذشت، بعد از حد ترخص افطار کنیم. اگر هم می‌خواهیم سفر را به گونه‌ای انجام دهیم که روزه ما به هم نخورد، باید طوری برنامه‌ریزی کنید که بعد از اذان ظهر، سفر انجام شود. در این صورت روزه آن روز صحیح است و همچنین برای فردای آن روز اگر تا قبل از اذان ظهر به وطن برگردید و مبطل روزه انجام نداده باشید روزه آن روز هم صحیح است.
گاهی سوال می‌شود که ما به خاطر کار از شهر و روستای خود به مشهد آمده‌ایم و اکنون برای تعطیلات سال جدید و دید و بازدید به روستا برمی‌گردیم تکلیف روزه ما چیست؟
در صورتی که از روستا اعراض کرده‌اید؛ یعنی دیگر تصمیمی برای زندگی در آنجا ندارید، در این صورت نماز در آنجا شکسته و روزه صحیح نیست مگر اینکه بخواهید ده روز کامل در آنجا بمانید، ولی طبق نظر امام خامنه‌ای اگر آنجا وطن شما بوده یعنی مثلا دوران کودکی و نوجوانی آنجا رشد و نمو داشته‌اید و بعد از رفتن به مشهد اعراض نکرده باشید و تصمیم دارید یا احتمال می‌دهید در آینده دو مرتبه برای زندگی به آنجا برگردید، نماز در آنجا کامل و روزه هم صحیح است.
سوال شده است که منزل مادر بزرگ ما در روستا‌های اطراف مشهد است و در ایام عید نوروز می‌خواهیم به آنجا برویم و مدتی بمانیم. آیا روزه من آنجا درست است؟ با این توضیح که آنجا وطن پدر من است آیا می‌توانم از ایشان تبعیت کنم و نماز را کامل بخوانم و روزه بگیرم؟
درصورتی که در آنجا زندگی نکرده باشید آنجا حکم وطن شما را ندارد و تبعیت از وطن برای جایی است که با پدر زندگی کرده باشید یا اکنون زندگی می‌کنید و برای وطن سابق ایشان صحیح نیست لذا اگر در آنجا کمتر از ده روز می‌مانید نماز شکسته است و روزه صحیح نیست.
من می‌دانم در ایام سال نو، در شهرستان 7 روز قطعا می‌مانم و احتمال اینکه بیشتر هم بمانم هست، آیا می توانم قصد اقامت ده روز کنم؟
در زمانی انسان می تواند قصد ده روز کند که یقینا بداند، ده روز کامل در آنجا می‌ماند و اگر تردید داشته باشد یا کمتر از این مقدار می‌خواهد بماند قصد ایشان صحیح نیست و روزه هم صحیح نمی باشد.
می خواهم برای تعطیلات به شهرستان بروم و قصد ده روز کنم. در تصمیم خود جدی هستم حال اگر اتفاقی بیفتد که ناچار به برگشت شوم، تکلیف نماز و روزه من چیست؟
در صورتی که انسان قصد واقعی ده روز را داشته باشد و حداقل یک نماز چهار رکعتی ادائی بخواند و بعد از آن به هر دلیلی از قصد خود منصرف شود و تصمیم به برگشت بگیرد، اشکالی ندارد ولی تا وقتی که در آن مکان هست نمازش کامل و روزه صحیح است مثلا اگر می خواهد دو روز دیگر بماند بعد برگردد در این دو روزه نماز کامل و روزه صحیح است.
با سلام و عرض ادب و تبریک حلول ماه مبارک رمضان خدمت استاد حجت الاسلام داورزنی اولین سوالی که در این ایامی که عید نوروز با ماه مبارک رمضان مقارن شده است، به ذهن می‌رسد این است که آیا اساسا می‌توانیم در ایام عید نوروز به مسافرت برویم، و اصلا سفر رفتن در این ماه رمضان اشکالی ندارد؟
سلام علیکم. من هم این ایام را هم عید طبیعت و هم عید قرآن ماه مبارک رمضان را تبریک عرض می‌کنم. سفر رفتن در ماه مبارک رمضان اشکالی ندارد؛ منتها انسان باید بعد از ماه مبارک رمضان، قضای روزه را بجا آورد. فقط این نکته را دقت داشته باشیم که روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان از اجر و پاداش عظیمی برخوردار است که انسان طبعا با سفر رفتن آن را از دست می‌دهد.
فرض کنیم بنده تصمیم گرفتم فردا روزی در ماه مبارک رمضان به سفر بروم. سوال این است که دقیقا از چه زمانی می‌توانم افطار کنم؟ از همان سحر و زمانی که داخل شهر هستم یا وقتی به بیرون شهر رسیدم؟
فردی که تصمیم گرفته سفر برود در وطن نمی تواند افطار کند و طبق نظر امام خامنه‌ای اگر از شب قبل تصمیم به سفر داشته است بعد از اینکه از تابلو حد ترخص گذشت می تواند افطار کند؛ البته اگر انسان به گونه‌ای سفر را تنظیم کند که بعد از اذان ظهر از وطن حرکت کند روزه آن روز صحیح است و نمی تواند در آن روز در بین راه افطار کند.
یک فرض هم این است که ما در سفر هستیم و در ماه مبارک رمضان می‌خواهیم در بین روز، به وطن خود برگردیم. در این صورت آیا روزه ما صحیح است؟
موارد مختلف است. در صورتی که انسان اذان ظهر در بین راه باشد و بعد از اذان به وطن خود برسد، روزه او صحیح نیست ولی اگر قبل از اذان ظهر به وطن خود برسد دو صورت دارد اگر در بین راه یکی از مبطلات روزه را انجام داده باشد مثلا چیزی خورده باشد، روزه او باطل است و فقط یک روز قضای آن را بجا آورد کافی است ولی اگر مبطلات روزه را انجام نداده باشد، باید قصد روزه کند و روزه بگیرد.
ما می خواهیم در ماه مبارک رمضان مثل هر ساله به دید و بازدید عید برویم؛ اما بعضی اقوام در شهرستان هستند چه کنیم که روزه ما صحیح باشد؟
صله رحم و دید و بازدید بسیار پسندیده، و سفارش شده شرع است. ثواب بسیاری هم برای آن ذکر شده است؛ منتها دقت داشته باشیم برای انجام آن مرتکب گناه نشویم. اگر سفر می‌رویم طبق ضوابط شرعی عمل کنیم و چنان‌چه در سوالات قبل گذشت، بعد از حد ترخص افطار کنیم. اگر هم می‌خواهیم سفر را به گونه‌ای انجام دهیم که روزه ما به هم نخورد، باید طوری برنامه‌ریزی کنید که بعد از اذان ظهر، سفر انجام شود. در این صورت روزه آن روز صحیح است و همچنین برای فردای آن روز اگر تا قبل از اذان ظهر به وطن برگردید و مبطل روزه انجام نداده باشید روزه آن روز هم صحیح است.
گاهی سوال می‌شود که ما به خاطر کار از شهر و روستای خود به مشهد آمده‌ایم و اکنون برای تعطیلات سال جدید و دید و بازدید به روستا برمی‌گردیم تکلیف روزه ما چیست؟
در صورتی که از روستا اعراض کرده‌اید؛ یعنی دیگر تصمیمی برای زندگی در آنجا ندارید، در این صورت نماز در آنجا شکسته و روزه صحیح نیست مگر اینکه بخواهید ده روز کامل در آنجا بمانید، ولی طبق نظر امام خامنه‌ای اگر آنجا وطن شما بوده یعنی مثلا دوران کودکی و نوجوانی آنجا رشد و نمو داشته‌اید و بعد از رفتن به مشهد اعراض نکرده باشید و تصمیم دارید یا احتمال می‌دهید در آینده دو مرتبه برای زندگی به آنجا برگردید، نماز در آنجا کامل و روزه هم صحیح است.
سوال شده است که منزل مادر بزرگ ما در روستا‌های اطراف مشهد است و در ایام عید نوروز می‌خواهیم به آنجا برویم و مدتی بمانیم. آیا روزه من آنجا درست است؟ با این توضیح که آنجا وطن پدر من است آیا می‌توانم از ایشان تبعیت کنم و نماز را کامل بخوانم و روزه بگیرم؟
درصورتی که در آنجا زندگی نکرده باشید آنجا حکم وطن شما را ندارد و تبعیت از وطن برای جایی است که با پدر زندگی کرده باشید یا اکنون زندگی می‌کنید و برای وطن سابق ایشان صحیح نیست لذا اگر در آنجا کمتر از ده روز می‌مانید نماز شکسته است و روزه صحیح نیست.
من می‌دانم در ایام سال نو، در شهرستان 7 روز قطعا می‌مانم و احتمال اینکه بیشتر هم بمانم هست، آیا می توانم قصد اقامت ده روز کنم؟
در زمانی انسان می تواند قصد ده روز کند که یقینا بداند، ده روز کامل در آنجا می‌ماند و اگر تردید داشته باشد یا کمتر از این مقدار می‌خواهد بماند قصد ایشان صحیح نیست و روزه هم صحیح نمی باشد.
می خواهم برای تعطیلات به شهرستان بروم و قصد ده روز کنم. در تصمیم خود جدی هستم حال اگر اتفاقی بیفتد که ناچار به برگشت شوم، تکلیف نماز و روزه من چیست؟
در صورتی که انسان قصد واقعی ده روز را داشته باشد و حداقل یک نماز چهار رکعتی ادائی بخواند و بعد از آن به هر دلیلی از قصد خود منصرف شود و تصمیم به برگشت بگیرد، اشکالی ندارد ولی تا وقتی که در آن مکان هست نمازش کامل و روزه صحیح است مثلا اگر می خواهد دو روز دیگر بماند بعد برگردد در این دو روزه نماز کامل و روزه صحیح است.
