طبیعت را به معنای واقعی گرامی بداریم
بازخوانی دیدگاه اسلامی درباره پاسداشت طبیعت
اما این سنت ایرانی در دین اسلام نیز همواره مورد تاکید بوده است. خداوند در قرآن کریم انسانها را به آبادانی زمین فراخوانده و فرموده است: «خداوند شما را در زمین خلق کرد و شما را به عمارت آبادان کردن زمین گماشت.» (سوره هود، آیه ۶۱)
این حقیقت زیبا در کلام پیامبر اسلام و معصومین (ع) نیز متجلی است. به عبارت دیگر هریک از ائمه اطهار(ع) به نوعی حفاظت و بهره بردن از طبیعت را به مسلمانان توصیه میکنند.
پیامبر اکرم(ص) میفرمایند: «از زمین حفاظت کنید. به درستی که آن مادر شماست.»
همچنین طراوت طبیعت در دیدگاه اسلامی مایه و موجب شادمانی و تازه شدن روح است.
امام علی(ع) فرمودهاند: «نگاه کردن به سبزه، موجب شادابی است.»(نهج البلاغه، حکمت ۴۰۰)
معصومین (ع) نیز همواره کشاورزی را از جمله بهترین کارها معرفی نمودهاند. امام باقر(ع) در این خصوص میفرمایند: «بهترین کارها کشاورزی است.» (میزان الحکمه، ح ۷۵۴۵)
امام صادق(ع) نیز میفرمایند: «زراعت کنید و درخت بکارید؛ به خدا قسم آدمیان کاری برتر و پاکتر از این نکردهاند.»(بحار الانوار، ج ۱۰۳، ص ۶۸)
اما متاسفانه برخی از انسانها بهره بردن از نعمتهای خداوندی را با اسراف اشتباه میگیرند و با زیادهروی در این راه به موهبتهای طبیعی آسیب میرسانند و با این شیوه علاوه بر محروم کردن خود، سایر انسانها را نیز از برکات خدادادی محروم مینمایند.
در این راستا توجه به آموزههای معصومین یاریکننده ماست:
امام علی (ع) میفرمایند: «خاکروبه را پشت در منزل نریزید، زیرا جایگاه شیاطین است.» (علل الشرایع، ج ۲، ص ۵۸۳)
امام صادق (ع) نیز فرموده اند: «آب مورد نیاز مردم را آلوده نکن.» (الکافی، ج۳، ص ۶۵)
امام رضا (ع) در این خصوص پرهیز از اسراف در استفاده از طبیعت میفرمایند: «پاکیزگی از اخلاق پیامبران است. از این رو اسراف و تبذیر در آب ، خاک، جنگلها، و میوه ها بسی نکوهیده است و خداوند اسراف کنندگان را دوست ندارد.» (بحارالانوار،ج ۴۹ ، ص ۱۰۲)
دایره این مراقبت از طبیعت تنها مختص به مسئولیت فردی انسانها نمیشود. بلکه گاه ایثار ما و انجام وظیفه اهمال شده دیگران نیز زیبنده و پسندیده است.
امام صادق (ع) فرمودهاند: «امام سجاد(ع) هرگاه در میان راه به کلوخی برمیخورد، از مرکب پیاده میشد و با دستش آن را از راه دور میکرد.»
البته رسیدن به این درجه از فروتنی و ایثار به آسانی به دست نمیآید. قدم نخست آن است که اگر از طبیعت بهره میبریم- که حق طبیعی ما نیز هست- با بینظمی و اسراف، باری بر دوش زیباییهای آن نباشیم.
امید که در این روز طبیعت را به معنای حقیقی کلمه پاس بداریم و علاقه خود را با احترام به محیط پیرامون خود ابراز كنيم.