امامزاده ای در چند صد متری حرم کریمه اهل بیت(س)
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فرهنگ رضوی، قم یکی از معدود استان هایی است که تعداد بی شماری از ذریه پیامبر(ص) و عالمان بزرگ در آن آرمیده‌اند؛ اینجا اگر از اوضاع زمانه دلت بگیرد و غصه دار بمانی، جای تعجب دارد، چرا که جای جای شهر قم، امامزاده و آرامگاه مردان صالحی وجود دارد که از قداست و برکت وجودشان هر کوه غمی به هر اندازه‌ای هم که باشد، آب می‌شود؛ اگر غربت این بزرگواران را بشکنی و به دیدار شان بروی، انبوه غمت را می شکنند.
قم شهرآل پیامبر(ص) است؛ وقتی فاطمه ثانی حضرت معصومه(س) به قم آمدند و دراینجا ساکن شدند، امامزادگان نیز یک به یک به قم هجرت کردند و درجوار بانو ساکن شدند و در همین شهر دعوت حق را لبیک گفتند؛ گویا امامزادگان هم به محبت مردم این شهر اهل بیت(ع) دل بسته‌اند. برخی از این امامزادگان، گنبد و گلدسته دارند و حرمی، و عده ای هم، بی حرم و گنبد هستند ولی در هر صورت وقتی زائرشان شوی و به زیارت‌شان بروی، هیچ کس را بی جواب نمی‌گذارند.
درجایی از مرکز شهر قم، کمی بالاتر از سه راه بازار، و دقیقا روبروی درب شمالی مسجد بزرگ امام حسن عسگری(علیه السلام)، مرقد مطهر امامزاده ناصرالدّین علی(ع) معروف به شاهزاده ناصرالدین، یکی از نوادگان امام حسن مجتبی(علیه السلام) قرار دارد؛ حرمی که به لحاظ فیزیکی بسیار کوچک ساخته شده، اما بسیار با صفاست؛ صفایش به وسعت مکانش نیست، و تا زمانی که به این مکان قدم نگذارید، صفای آن دریافتنی نیست، جز اینکه بیاییم و مثل دیگران زائرش شویم.
اذن دخول که یکی از آداب ورود به اماکن مقدس است، بیرون فضای مرقد و بالای پنجره ضریح مشرف به خیابان نصب شده و برای خواندنش باید در پیاده رو منتهی به بازار قم بایستید؛ پیاده رویی بسیار کم عرض که به علت قرار گرفتن در مرکز شهر و وجود انواع واحدهای تجاری در پیرامون آن، بسیار شلوغ است و پر رفت وآمد؛ اگر اصرار داشته باشیم که اذن دخول این حرم باصفا را بخوانیم، چاره ای نیست جز اینکه داخل پیاده روی شلوغ منتهی به بازار قم بایستیم و اذن دخول را بخوانیم.
حرم کوچک امامزاده ناصرالدین(ع) بین دو مغازه سوهان فروشی و آب میوه فروشی قرار دارد.
طبق اسناد تاریخی، امامزاده ناصرالدین(ع) در اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم در قم زندگی کرده است؛ آن گونه که در کتب انساب آمده و روی سنگ قبر نیز حکاکی شده، سلسله نسب وی چنین است: «سید جلیل القدر ناصر الدین علی بن مهدی بن محمد بن حسین بن زید بن محمد بن احمد بن جعفر بن محمد بن عبدالرّحمن بن محمد البطحانی بن قاسم بن حسن بن زید بن امام حسن مجتبی(علیه السلام)».
گنبد و گل دسته های کوچک امامزاده ناصرالدین علی(ع)، فیروزه‌ای رنگ است و آنقدر ارتفاع ندارد که بگوییم دل آسمان را شکافته‌اند، اما به آسمان راه دارد.
گنبد و بارگاه ناصرالدّین علی(ع) از آثار دوره صفویه است که هم زمان با ایوان مسجد بزرگ امام حسن عسگری(علیه السلام) شهر قم بنا شده است. طبق کتیبه سر در بارگاه این امامزاده شریف، آخرین تاریخ بازسازی این بقعه متبرکه، به سال ۱۴۱۱ قمری و ۱۳۲۶ شمسی باز می‌گردد که توسط سازمان اوقاف انجام شده است.
این بقعه به صورت مربع مختلف الاضلاع به طول تقریبی چهار متر و عرض سه و نیم متر است؛ در وسط آن ضریح است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ساخته و نصب شده است؛ جدار این بقعه نیز با کاشی های فیروزه فام ساده و خشتی، کاشی کاری و آیینه کاری شده است .
سازندگان ضریح کوچک امامزاده ناصر(ع)، به نام سید مصطفی و سلیم حمدانی و همین طور شیخ شبانی ثبت شده و نجّاری آن نیز توسط حاج اکبر خموشیان صورت گرفته است؛ کار آن در اصفهان به اتمام رسیده و در سال ۱۳۷۰ هم بر سر تربت این امامزاده نصب شده است.
حرم شاهزاده ناصرالدین(ع) به دو قسمت مجزا یعنی خواهران و برادران تقسیم شده که بخش خواهران به نسبت بخش برادران خیلی کوچک‌تر است.
هر زمان از روز را که به امامزاده ناصر(ع) شهر قم برویم، می بنیم که زائر دارد؛ قرآن، مهر و تسبیح، چادر و کتاب دعا داخل محوطه بسیار کوچک امامزاده قرار داده شده، اما مکانی برای خواندن نماز زیارت در نظر گرفته نشده است. در بخش خواهران زیارت نامه به دیوار نصب شده، اما به خاطر نبود فضای کافی، هیچ زائری آن را نمی‌خواند؛ یعنی نمی‌تواند آن را بخواند، تنها آنقدر زمان و فضا دارد که نیم طوافی انجام دهد.
حرم بسیار کوچک امامزاده ناصر الدین(ع) محدوده و صحن ندارد، و هر کس از این مسیر در خیابان هم عبور کند زائرش محسوب می شود. بین حرم کوچک امامزاده ناصر(ع) و مسجد بزرگ امام حسن عسگری(ع) قم، به اندازه عرض خیابان فاصله وجود دارد؛ و از این رو بسیاری از رهگذرانی که از جلوی مسجد و از آن سوی خیابان رد می شود، دست بر سینه می‌گذارند و با سلامی به نواده امام حسن مجتبی(علیه السلام)، زائر امامزاده ناصر(ع) می شوند.
چند دقیقه که آنجا باشیم، خواهیم دید که این حرم کوچک، لحظه و آنی از وجود زائران خالی نیست؛ بسیاری معتقدند حضور دائمی مردم در این حرم کوچک، نتیجه کرامت این امامزاده بزرگواراست که بسیاری افراد از وجودش بی خبرند.
بعضی از کرامات امامزاده ناصر(ع) در کتابی به نام «کرامات شاهزاده ناصر» آورده شده که چاپ اول این کتاب در زمستان ۱۳۸۲ بوده است. در این کتاب بیش از بیست و پنچ کرامت از این امامزاده بزرگوار ثبت است.
طبق نوشته ها و اسناد تاریخی، ناصرالدّین علی(ع) دارای فرزندانی بوده که نام یکی از آن ها در کتب تاریخ با نام محمد بن ناصرالدین علی، آمده است؛ او نیز فرزندانی در قم داشته که یکی از آن ها عبدالله بن محمد بن ناصرالدّین علی است؛ عبدالله نیز فرزندی به نام محمد داشت که مقبره فرزند او، عبدالله بن محمد بن عبدالله بن محمد بن ناصرالدّین، در پایین پای حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) قرار دارد.
اگر زمانی تصمیم گرفتیم، زائر این حرم کوچک اما با صفا شویم، خواهیم دید که در جلوی درب ورودی آن پرده ای نصب شده و برای ورود به محوطه ضریح کوچک امامزاده، باید آن دو پرده را کنار بزنید؛ اگر کنار ضریح بنشینید و از آن جا به پنجره ضریح مانند حرم، خیره شوید، مشاهده خواهید کرد که بسیاری از مردم از همان پیاده رو، جلوی پنجره فلزی این حرم کوچک می ایستند و با نثار فاتحه یا صلواتی، به امامزاده ناصر(ع) ادای احترام می کنند؛ عده ای نیز وارد حرم می شوند و با قرائت دعای توسل، سوره یاسین، صلوات و ...، ثواب آن را نثار امامزاده می کنند.
مردم ایران، حرمت بسیاری برای امامزادگان قائل هستند و مردم قم نیز حرمت و ارزش فراوانی به خاندان اهل بیت(ع) می گذارند.
بسیاری از زائران امامزاده ناصر(ع) گلایه می کنند که چرا حرم این امامزاده شریف، که در چند صد متری حرم نورانی کریمه اهل بیت(علیه السلام) حضرت معصومه(سلام الله علیها) قرار دارد، این قدر کوچک است که حتی فضایی برای اقامه نماز چند نفر هم ندارد؟ به گونه ای که زائران مجبورند فقط جلوی ضریح بایستند.
خانم مسنی که ظاهرا از حومه قم به این حرم آمده است می گوید: برای ادای نذر خود، هر ماه به زیارت امامزاده ناصر(ع) می آید، بعد از آن، زیارت عاشورا می خواند و پس از ان هم به زیارت خانم حضرت معصومه(سلام الله علیها) می رود.
خانم موسوی نیز که از شهر اراک به زیارت امامزاده ناصر(ع) آمده می گوید: چند سال است که فقط به نیت زیارت به شهر مقدس قم می آیم و بعداز زیارت حضرت فاطمه معصومه(ع)، در حرم امامزاده ناصر(ع) حاضر می شوم و بعد هم به مسجد مقدس جمکران می روم. خانم موسوی از کوچکی زیارتگاه شاهزاده ناصر(ع) گلایه دارد و طعنه آلود می‌گوید: مردم قم که خیلی امامزاده ها را دوست دارند پس چرا این زیارتگاه باید اینگونه باشد؟ مگر چند قدم با حرم حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) فاصله دارد؟ او اضافه می کند: با وجود امکانات خوبی که برای این حرم کوچک پیش بینی شده، متأسفانه جایی برای زیارت این امامزاده شریف نیست.
کمی که دقت کنیم می بنیم که خانم موسوی به نکته کاملا صحیحی اشاره کرده است؛ ساعت دیواری، جا کفشی، کولر گازی، بخاری و ... در حرم امامزاده ناصر(ع) قرار داده شده است، اما کمبود فضای فیزیکی، مشکل ریشه ای و اصلی این زیارتگاه بوده و هست؛ مشکلی که زائران این امامزاده را از سال ها قبل آزار می‌دهد.
قم شهرآل پیامبر(ص) است؛ وقتی فاطمه ثانی حضرت معصومه(س) به قم آمدند و دراینجا ساکن شدند، امامزادگان نیز یک به یک به قم هجرت کردند و درجوار بانو ساکن شدند و در همین شهر دعوت حق را لبیک گفتند؛ گویا امامزادگان هم به محبت مردم این شهر اهل بیت(ع) دل بسته‌اند. برخی از این امامزادگان، گنبد و گلدسته دارند و حرمی، و عده ای هم، بی حرم و گنبد هستند ولی در هر صورت وقتی زائرشان شوی و به زیارت‌شان بروی، هیچ کس را بی جواب نمی‌گذارند.
درجایی از مرکز شهر قم، کمی بالاتر از سه راه بازار، و دقیقا روبروی درب شمالی مسجد بزرگ امام حسن عسگری(علیه السلام)، مرقد مطهر امامزاده ناصرالدّین علی(ع) معروف به شاهزاده ناصرالدین، یکی از نوادگان امام حسن مجتبی(علیه السلام) قرار دارد؛ حرمی که به لحاظ فیزیکی بسیار کوچک ساخته شده، اما بسیار با صفاست؛ صفایش به وسعت مکانش نیست، و تا زمانی که به این مکان قدم نگذارید، صفای آن دریافتنی نیست، جز اینکه بیاییم و مثل دیگران زائرش شویم.
اذن دخول که یکی از آداب ورود به اماکن مقدس است، بیرون فضای مرقد و بالای پنجره ضریح مشرف به خیابان نصب شده و برای خواندنش باید در پیاده رو منتهی به بازار قم بایستید؛ پیاده رویی بسیار کم عرض که به علت قرار گرفتن در مرکز شهر و وجود انواع واحدهای تجاری در پیرامون آن، بسیار شلوغ است و پر رفت وآمد؛ اگر اصرار داشته باشیم که اذن دخول این حرم باصفا را بخوانیم، چاره ای نیست جز اینکه داخل پیاده روی شلوغ منتهی به بازار قم بایستیم و اذن دخول را بخوانیم.
حرم کوچک امامزاده ناصرالدین(ع) بین دو مغازه سوهان فروشی و آب میوه فروشی قرار دارد.
طبق اسناد تاریخی، امامزاده ناصرالدین(ع) در اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم در قم زندگی کرده است؛ آن گونه که در کتب انساب آمده و روی سنگ قبر نیز حکاکی شده، سلسله نسب وی چنین است: «سید جلیل القدر ناصر الدین علی بن مهدی بن محمد بن حسین بن زید بن محمد بن احمد بن جعفر بن محمد بن عبدالرّحمن بن محمد البطحانی بن قاسم بن حسن بن زید بن امام حسن مجتبی(علیه السلام)».
گنبد و گل دسته های کوچک امامزاده ناصرالدین علی(ع)، فیروزه‌ای رنگ است و آنقدر ارتفاع ندارد که بگوییم دل آسمان را شکافته‌اند، اما به آسمان راه دارد.
گنبد و بارگاه ناصرالدّین علی(ع) از آثار دوره صفویه است که هم زمان با ایوان مسجد بزرگ امام حسن عسگری(علیه السلام) شهر قم بنا شده است. طبق کتیبه سر در بارگاه این امامزاده شریف، آخرین تاریخ بازسازی این بقعه متبرکه، به سال ۱۴۱۱ قمری و ۱۳۲۶ شمسی باز می‌گردد که توسط سازمان اوقاف انجام شده است.
این بقعه به صورت مربع مختلف الاضلاع به طول تقریبی چهار متر و عرض سه و نیم متر است؛ در وسط آن ضریح است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ساخته و نصب شده است؛ جدار این بقعه نیز با کاشی های فیروزه فام ساده و خشتی، کاشی کاری و آیینه کاری شده است .
سازندگان ضریح کوچک امامزاده ناصر(ع)، به نام سید مصطفی و سلیم حمدانی و همین طور شیخ شبانی ثبت شده و نجّاری آن نیز توسط حاج اکبر خموشیان صورت گرفته است؛ کار آن در اصفهان به اتمام رسیده و در سال ۱۳۷۰ هم بر سر تربت این امامزاده نصب شده است.
حرم شاهزاده ناصرالدین(ع) به دو قسمت مجزا یعنی خواهران و برادران تقسیم شده که بخش خواهران به نسبت بخش برادران خیلی کوچک‌تر است.
هر زمان از روز را که به امامزاده ناصر(ع) شهر قم برویم، می بنیم که زائر دارد؛ قرآن، مهر و تسبیح، چادر و کتاب دعا داخل محوطه بسیار کوچک امامزاده قرار داده شده، اما مکانی برای خواندن نماز زیارت در نظر گرفته نشده است. در بخش خواهران زیارت نامه به دیوار نصب شده، اما به خاطر نبود فضای کافی، هیچ زائری آن را نمی‌خواند؛ یعنی نمی‌تواند آن را بخواند، تنها آنقدر زمان و فضا دارد که نیم طوافی انجام دهد.
حرم بسیار کوچک امامزاده ناصر الدین(ع) محدوده و صحن ندارد، و هر کس از این مسیر در خیابان هم عبور کند زائرش محسوب می شود. بین حرم کوچک امامزاده ناصر(ع) و مسجد بزرگ امام حسن عسگری(ع) قم، به اندازه عرض خیابان فاصله وجود دارد؛ و از این رو بسیاری از رهگذرانی که از جلوی مسجد و از آن سوی خیابان رد می شود، دست بر سینه می‌گذارند و با سلامی به نواده امام حسن مجتبی(علیه السلام)، زائر امامزاده ناصر(ع) می شوند.
چند دقیقه که آنجا باشیم، خواهیم دید که این حرم کوچک، لحظه و آنی از وجود زائران خالی نیست؛ بسیاری معتقدند حضور دائمی مردم در این حرم کوچک، نتیجه کرامت این امامزاده بزرگواراست که بسیاری افراد از وجودش بی خبرند.
بعضی از کرامات امامزاده ناصر(ع) در کتابی به نام «کرامات شاهزاده ناصر» آورده شده که چاپ اول این کتاب در زمستان ۱۳۸۲ بوده است. در این کتاب بیش از بیست و پنچ کرامت از این امامزاده بزرگوار ثبت است.
طبق نوشته ها و اسناد تاریخی، ناصرالدّین علی(ع) دارای فرزندانی بوده که نام یکی از آن ها در کتب تاریخ با نام محمد بن ناصرالدین علی، آمده است؛ او نیز فرزندانی در قم داشته که یکی از آن ها عبدالله بن محمد بن ناصرالدّین علی است؛ عبدالله نیز فرزندی به نام محمد داشت که مقبره فرزند او، عبدالله بن محمد بن عبدالله بن محمد بن ناصرالدّین، در پایین پای حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) قرار دارد.
اگر زمانی تصمیم گرفتیم، زائر این حرم کوچک اما با صفا شویم، خواهیم دید که در جلوی درب ورودی آن پرده ای نصب شده و برای ورود به محوطه ضریح کوچک امامزاده، باید آن دو پرده را کنار بزنید؛ اگر کنار ضریح بنشینید و از آن جا به پنجره ضریح مانند حرم، خیره شوید، مشاهده خواهید کرد که بسیاری از مردم از همان پیاده رو، جلوی پنجره فلزی این حرم کوچک می ایستند و با نثار فاتحه یا صلواتی، به امامزاده ناصر(ع) ادای احترام می کنند؛ عده ای نیز وارد حرم می شوند و با قرائت دعای توسل، سوره یاسین، صلوات و ...، ثواب آن را نثار امامزاده می کنند.
مردم ایران، حرمت بسیاری برای امامزادگان قائل هستند و مردم قم نیز حرمت و ارزش فراوانی به خاندان اهل بیت(ع) می گذارند.
بسیاری از زائران امامزاده ناصر(ع) گلایه می کنند که چرا حرم این امامزاده شریف، که در چند صد متری حرم نورانی کریمه اهل بیت(علیه السلام) حضرت معصومه(سلام الله علیها) قرار دارد، این قدر کوچک است که حتی فضایی برای اقامه نماز چند نفر هم ندارد؟ به گونه ای که زائران مجبورند فقط جلوی ضریح بایستند.
خانم مسنی که ظاهرا از حومه قم به این حرم آمده است می گوید: برای ادای نذر خود، هر ماه به زیارت امامزاده ناصر(ع) می آید، بعد از آن، زیارت عاشورا می خواند و پس از ان هم به زیارت خانم حضرت معصومه(سلام الله علیها) می رود.
خانم موسوی نیز که از شهر اراک به زیارت امامزاده ناصر(ع) آمده می گوید: چند سال است که فقط به نیت زیارت به شهر مقدس قم می آیم و بعداز زیارت حضرت فاطمه معصومه(ع)، در حرم امامزاده ناصر(ع) حاضر می شوم و بعد هم به مسجد مقدس جمکران می روم. خانم موسوی از کوچکی زیارتگاه شاهزاده ناصر(ع) گلایه دارد و طعنه آلود می‌گوید: مردم قم که خیلی امامزاده ها را دوست دارند پس چرا این زیارتگاه باید اینگونه باشد؟ مگر چند قدم با حرم حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) فاصله دارد؟ او اضافه می کند: با وجود امکانات خوبی که برای این حرم کوچک پیش بینی شده، متأسفانه جایی برای زیارت این امامزاده شریف نیست.
کمی که دقت کنیم می بنیم که خانم موسوی به نکته کاملا صحیحی اشاره کرده است؛ ساعت دیواری، جا کفشی، کولر گازی، بخاری و ... در حرم امامزاده ناصر(ع) قرار داده شده است، اما کمبود فضای فیزیکی، مشکل ریشه ای و اصلی این زیارتگاه بوده و هست؛ مشکلی که زائران این امامزاده را از سال ها قبل آزار می‌دهد.
