معرفی یکی از علمای دینی مدفون در حرم مطهر رضوی؛
شیخ الخطباء مشهد کیست؟
خبرگزاری رضوی ـ آزیتا ذکاء؛ حاج شیخ مرتضی واعظ شهیدی عیدگاهی از وعاظ به‌نام خراسان بود. توانایی وی در وعظ و خطابه و دقت و ذوقش در بیان احادیث ائمه‌اطهار(ع) چنان بود که به «ثقه‌المحدثین» و «شیخ‌الخطباء» شهرت یافت.
وی که ادامه دهنده راه پدر در برگزاری مجالس روضه سیدالشدا(ع) بود. فرزندانش نیز این میراث گرانبها را مستمرا دنبال کردند و اکنون منزل وی در خیابان امام رضا(ع)، به همت بازماندگانش به حسینیه‌ای بزرگ تبدیل شده و در ایام سوگواری، مجالس باشکوهی در آن برپاست.
در گزارش پیش‌رو، بیشتر با این واعظ معروف مشهد آشنا خواهیم شد.
بزرگ شده محله عیدگاه
مرتضی واعظ شهیدی عیدگاهی در سال 1266 شمسی در مشهدمقدس دیده به جهان گشود و پس از طی مراحل مقدماتی، رشته ادبیات را از مرحوم شیخ عبدالجواد ادیب بزرگ نیشابوری آموخت. فقه و اصول را نیز از محضر مرحوم مبرور آیت‌اللَّه برسی و آیت‌اللَّه زاده حاج میرزا محمد آقازاده کفائی و آیت‌اللَّه حاج شیخ مرتضی آشتیانی فراگرفت.
معقول و کلام را از مرحوم والدش آموخته و در رشته منبر و فن وعظ و خطابه زحمات فراوان کشید و سیر اخبار، تواریخ و تفاسیر کرد تا یکی از برازنده‌ترین وعاظ استان خراسان و آستان قدس رضوی شد و از این طریق خدمات ارزنده‌ای در حد خود برای اسلام و مسلمین کرد.
.jpg)
القاب «ثقه المحدثین» و «شیخ‌الخطباء»
وی در بیان احادیث ائمه‌معصومین(ع) و تفسیر قرآن بسیار دقیق و خوش‌ذوق بود و در فن وعظ و خطابه تا آنجا پیش رفت که از برجستهترین چهره‌های وعظ و خطابه خراسان در عصر خود شد و ملقب به عناوین «ثقه‌المحدثین» و «شیخ‌الخطباء» گشت.
لقب خانواده «شهیدی»
آیت‌الله حاج شیخ عبدالرحیم عیدگاهی پدر شیخ مرتضی سال 1295 شمسی در شب شهادت امام موسی‌کاظم(ع) پس از بازگشت از حرم مطهر امام رضا(ع) در کوچه صدارالاطباء نزدیک فلکه قدیم به ضرب دو گلوله به چشم و مغزش به فیض شهادت نائل آمد و در رواق دارالسیاده، زیر چلهچراغ مدفون گردید. لقب شهیدی از آن‌زمان به خانواده‌اش داده شد.
روضه‌ای با قدمت 150 سال
پدر شیخ مرتضی هر صبح جمعه مراسم عزاداری و توسل به حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را در خانه‌اش واقع در کوچه امام رضا(ع) 4 فعلی برگزار می‌کرد. بعد از شهادت ایشان در زمان مشروطه، فرزندش راهش را ادامه داد و این روضه به‌طور گسترده‌تری برگزار شد.
آن روضه هفتگی که فقط روزهای جمعه برگزار می‌شد، در زمان شیخ مرتضی در لیالی‌قدر، شب‌های جمعه ماه مبارک رمضان و کم‌کم در مناسبت‌های مذهبی مختلف در طول سال برگزار می‌شد. به طوری که اکنون می‌توان گفت در 12 ماه سال حدود چهار ماه در این حسینیه مراسم برگزار می‌شود و بزرگانی همچون امام راحل، رهبر معظم انقلاب و امام جمعه مشهد آیت‌الله علم‌الهدی در این روضه حضور داشته‌اند.
تعطیل نشدن روضه در زمان رضاشاه
برگزاری مراسم روضه‌خوانی در دوره پهلوی اول با سختی فراوان همراه بود. اما با تمام سخت‌گیری‌ها عاشقان اهل‌بیت(ع) کوتاه نمی‌آمدند و راه‌شان را ادامه می‌دادند. خانواده واعظ شهیدی نیز مانند دیگر خانواده‌های مذهبی همچنان روضه قدیمی را برگزار می‌کردند.
این خانه دو درب داشت. مردم به صورت یک یا دو نفره از یک در وارد می‌شدند، عده‌ای روی پشت‌بام کشیک می‌دادند و گروهی نیز در اطراف خانه حواس‌شان بود که صدای روضه‌خوان‌ها بیرون نرود، پس از پایان هر روضه مستمعان به صورت یک یا دو نفر خارج می‌شدند تا کسی متوجه برگزاری مراسم در این خانه نشود.
خانه‌ای که حسینیه شد
مرحوم شیخ مرتضی واعظ شهیدی عیدگاهی به فرزندش گفته بود: «دوست دارم این خانه به صورت حسینیه باشد و راه پدرم را ادامه بدهید. حاج محمد نیز پس از فوت پدرش به احترام سخن او؛ زمین را از وارثان می‌خرد و به عنوان حسینیه وقف می‌کند. در ابتدا خودش متولی بوده و پس از فوتش به فرزند پسرش می‌رسد و طبق وصیت‌نامه‌اش گرداننده حسینیه فرزندان پسر خانواده واعظ شهیدی هستند.
.jpg)
مدفون در دارالسلام
شیخ مرتضی واعظ شهیدی عیدگاهی پس از عمری سراسر اخلاص و تلاش در هدایت و ارشاد مردم 23 آذرماه سال 1351 در سن 90 سالگی دار فانی را وداع گفت و در محل دارالسلام حرم امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.
وی که ادامه دهنده راه پدر در برگزاری مجالس روضه سیدالشدا(ع) بود. فرزندانش نیز این میراث گرانبها را مستمرا دنبال کردند و اکنون منزل وی در خیابان امام رضا(ع)، به همت بازماندگانش به حسینیه‌ای بزرگ تبدیل شده و در ایام سوگواری، مجالس باشکوهی در آن برپاست.
در گزارش پیش‌رو، بیشتر با این واعظ معروف مشهد آشنا خواهیم شد.
بزرگ شده محله عیدگاه
مرتضی واعظ شهیدی عیدگاهی در سال 1266 شمسی در مشهدمقدس دیده به جهان گشود و پس از طی مراحل مقدماتی، رشته ادبیات را از مرحوم شیخ عبدالجواد ادیب بزرگ نیشابوری آموخت. فقه و اصول را نیز از محضر مرحوم مبرور آیت‌اللَّه برسی و آیت‌اللَّه زاده حاج میرزا محمد آقازاده کفائی و آیت‌اللَّه حاج شیخ مرتضی آشتیانی فراگرفت.
معقول و کلام را از مرحوم والدش آموخته و در رشته منبر و فن وعظ و خطابه زحمات فراوان کشید و سیر اخبار، تواریخ و تفاسیر کرد تا یکی از برازنده‌ترین وعاظ استان خراسان و آستان قدس رضوی شد و از این طریق خدمات ارزنده‌ای در حد خود برای اسلام و مسلمین کرد.
القاب «ثقه المحدثین» و «شیخ‌الخطباء»
وی در بیان احادیث ائمه‌معصومین(ع) و تفسیر قرآن بسیار دقیق و خوش‌ذوق بود و در فن وعظ و خطابه تا آنجا پیش رفت که از برجستهترین چهره‌های وعظ و خطابه خراسان در عصر خود شد و ملقب به عناوین «ثقه‌المحدثین» و «شیخ‌الخطباء» گشت.
لقب خانواده «شهیدی»
آیت‌الله حاج شیخ عبدالرحیم عیدگاهی پدر شیخ مرتضی سال 1295 شمسی در شب شهادت امام موسی‌کاظم(ع) پس از بازگشت از حرم مطهر امام رضا(ع) در کوچه صدارالاطباء نزدیک فلکه قدیم به ضرب دو گلوله به چشم و مغزش به فیض شهادت نائل آمد و در رواق دارالسیاده، زیر چلهچراغ مدفون گردید. لقب شهیدی از آن‌زمان به خانواده‌اش داده شد.
روضه‌ای با قدمت 150 سال
پدر شیخ مرتضی هر صبح جمعه مراسم عزاداری و توسل به حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را در خانه‌اش واقع در کوچه امام رضا(ع) 4 فعلی برگزار می‌کرد. بعد از شهادت ایشان در زمان مشروطه، فرزندش راهش را ادامه داد و این روضه به‌طور گسترده‌تری برگزار شد.
آن روضه هفتگی که فقط روزهای جمعه برگزار می‌شد، در زمان شیخ مرتضی در لیالی‌قدر، شب‌های جمعه ماه مبارک رمضان و کم‌کم در مناسبت‌های مذهبی مختلف در طول سال برگزار می‌شد. به طوری که اکنون می‌توان گفت در 12 ماه سال حدود چهار ماه در این حسینیه مراسم برگزار می‌شود و بزرگانی همچون امام راحل، رهبر معظم انقلاب و امام جمعه مشهد آیت‌الله علم‌الهدی در این روضه حضور داشته‌اند.
تعطیل نشدن روضه در زمان رضاشاه
برگزاری مراسم روضه‌خوانی در دوره پهلوی اول با سختی فراوان همراه بود. اما با تمام سخت‌گیری‌ها عاشقان اهل‌بیت(ع) کوتاه نمی‌آمدند و راه‌شان را ادامه می‌دادند. خانواده واعظ شهیدی نیز مانند دیگر خانواده‌های مذهبی همچنان روضه قدیمی را برگزار می‌کردند.
این خانه دو درب داشت. مردم به صورت یک یا دو نفره از یک در وارد می‌شدند، عده‌ای روی پشت‌بام کشیک می‌دادند و گروهی نیز در اطراف خانه حواس‌شان بود که صدای روضه‌خوان‌ها بیرون نرود، پس از پایان هر روضه مستمعان به صورت یک یا دو نفر خارج می‌شدند تا کسی متوجه برگزاری مراسم در این خانه نشود.
خانه‌ای که حسینیه شد
مرحوم شیخ مرتضی واعظ شهیدی عیدگاهی به فرزندش گفته بود: «دوست دارم این خانه به صورت حسینیه باشد و راه پدرم را ادامه بدهید. حاج محمد نیز پس از فوت پدرش به احترام سخن او؛ زمین را از وارثان می‌خرد و به عنوان حسینیه وقف می‌کند. در ابتدا خودش متولی بوده و پس از فوتش به فرزند پسرش می‌رسد و طبق وصیت‌نامه‌اش گرداننده حسینیه فرزندان پسر خانواده واعظ شهیدی هستند.
مدفون در دارالسلام
شیخ مرتضی واعظ شهیدی عیدگاهی پس از عمری سراسر اخلاص و تلاش در هدایت و ارشاد مردم 23 آذرماه سال 1351 در سن 90 سالگی دار فانی را وداع گفت و در محل دارالسلام حرم امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.
