سرمایه اصلی ما چیست و چه خطراتی آن را تهدید میکند؟
قابل اشتعال، در معرض دستبرد و قابل کسر و اضافه!
محسن زارع پور (دانشجوی دکترای کلام امامیه پردیس فارابی دانشگاه تهران)
اختصاصی خبرگزاری رضوی/ تا به حال فكر كردهايد چرا تاكنون يك بار هم اتفاق نيفتاده كه يك شخص سرمايه دار با ما تماس بگیرد و از ما تقاضاي همكاري کند؟! چرا رييس جمهور وقتي به سفر خارجي ميرود، تعداد زیادی از فعالان اقتصادی را با خود ميبرد، ولي حتي يكبار هم به ما تعارف نميكنند كه شما هم تشريف بياوريد؟!
بله! پاسخ همه اين سؤالات اين است كه چون ما سرمايه چنداني نداريم، سرمايه دارها به سراغ ما نميآيند! اگر ما هم ميليونر يا ميلياردر ميبوديم، قطعاً سرمايه دارها به سراغ ما ميآمدند! لازم نبود ما دنبال آنها بگرديم، بلكه آوازه ثروت ما، هر سرمايهداري را وسوسه كرده و به دنبال ما ميكشاند!
حال كه ارزش سرمايه مادي را فهميديم، بايد بدانيم كه سرمايه معنوي هم دقيقاً همين طور است؛ اولياي خدا و خوبان درگاه الهي سرمايه داران عالم مَعنَي هستند؛ همانگونه كه آيت الله بهاء الديني فرموده بود: «اکنون آقای بهجت ثروتمندترین مرد جهان (از نظر معنویت) است!»
بسياري از ما در به در، دنبال سرمايه داران معنوي و اولياي خدا ميگرديم، غافل از اينكه آدم سرمايهدار هيچ تمايلي به طرح رفاقت با آدم بيچيز ندارد؛ امّا اگر در جمع سرمايه كوشيديم و كم كم سرمايه دار شديم، اين خودِ اولياي خدا هستند كه به سراغ ما ميآيند! امام زمان عليه السلام به شخصي كه در به در به دنبال ملاقات ايشان بود، فرمود: «شما خوب باشيد ما خودمان به سراغتان ميآييم!»
يكي از علما كه در اثر فرار از گناه در جواني، ثروتي بسيار در وادي معنويت، نصيبش شده بود، ميفرمود: «انجام هر واجب و ترك هر گناه، سرمايهاي است كه به حساب ما واريز ميشود، اين سرمايه ممكن است در ابتدا اندك باشد، ولي به مرور زمان در طول چندين سال، به سرمايهاي قابل توجّه تبديل خواهد شد:
قطره قطره جمع گردد وانگهي دريا شود
به فرموده امیرالمؤمنین دنیا محلّ تجارت و کسب و کار و سرمایه اندوزی اولیای خداست: « إِنَّ الدُّنْيَا ... مَتْجَرُ أَوْلِيَاءِ اللَّهِ اكْتَسَبُوا فِيهَا الرَّحْمَةَ وَ رَبِحُوا فِيهَا الْجَنَّة» (دنیا جايگاه تجارت دوستان خداست، كه در آن رحمت خدا را به دست آوردند، و بهشت را سود بردند.)
از جمله کسانی که دست به این تجارت زد و سرمایهای برای خویش اندوخت، مرحوم شیخ رجبعلی خیاط بود؛ وی داستان تحول معنوی خود را چنین بازگو نموده است: در ایام جوانی حدود ۲۳ سالگی دختری رعنا و زیبا از بستگان، دلباخته من شد و سرانجام در خانهای خلوت مرا به دام انداخت، با خود گفتم: رجبعلی! خدا می تواند چندین دفعه تو را امتحان کند، بیا یک بار تو خدا را امتحان کن! و از این حرامِ آماده، به خاطر خدا صرف نظر کن و در برابر گناه آماده صبر کن، سپس به خداوند عرضه داشتم: خدایا! من این گناه را برای تو ترک کرده و بر آن صبر کردم، تو هم مرا برای خودت تربیت کن!»
پس بیایید از این به بعد موقع مواجه شدن با هر گناهی، با خدا معامله کنیم و بگوییم: برای تو ترک میکنم، تو هم با من چنین و چنان کن!
در رابطه با سرمايه معنوي به چند نكته بايد دقّت داشت:
1. سالها پيش كه خبر و اثري از تلفن همراه و پيامك نبود، اگر كسي پولي به حساب شما واريز ميكرد، اين پول واقعاً به موجودي حساب شما اضافه ميشد و سرمايه شما بيشتر ميشد، ولي به علت مراجعه دير به دير ما به بانك و نبود سيستم پيامك اطلاعرساني، گاهي تا ماهها و حتي سالها متوجه اين افزايش سرمايه و موجودي حساب نميشديم؛ ولي امروزه با فعالسازي سيستم پيامك حساب، به محض اينكه يك ريال به حساب ما اضافه يا از آن كسر شود، از طريق دريافت پيامك بانكي متوجه اين پديده خواهيم شد!
با حفظ اين مقدّمه بدانيم كه قطعاً هر گناهي به منزله كسر شدن مبلغي از سرمايه معنوي ماست و هر كار خير و انجام هر واجب و ترك هر گناهي، قطعاً مساوي است با افزايش موجودي حساب معنوي ما، ولي صد حيف كه سيستم پيامك معنوي ما قطع است و ما متوجه اين برداشت و واريز معنوي نميشويم! البته نميتوان منكر شد كه هستند كساني كه سيستم پيامك معنوي آنها هميشه و يا لا اقل برخي اوقات وصل است و متوجّه اين افزايش و كاهش سرمايه ميشوند.
2. علامت شعله آتش را روي بسياري از محصولات اطراف خود از قبيل حشره كش ها، چسبها و فرآوردههاي نفتي مشاهده كردهايد؛ اين علامت به اين معناست كه اين ماده به شدّت قابل اشتعال و احتراق است، لذا بايد بسيار مراقب بود! بسيار در خبرها ميشنويم كه جنگلهاي فلان منطقه در اثر يك كبريت آتش گرفته و هكتارها از آن به خاكستر تبديل شده!
بله بايد بدانيم كه سرمايههای معنوي ما هم به شدّت قابل اشتعال هستند و با اندك بي توجّهي همچون كبريت مشتعلي كه در انبار كاهي بيفتد، خواهد سوخت و چيزي از آن باقي نخواهد ماند. از اين رو حفظ و نگهداري سرمايه معنوي از كسب و به دست آوردن آن بسيار مشكلتر است. به همين خاطر است كه قرآن كريم فرمود: «من جاء بالحسنة فله عشر أمثالها» (انعام/160) هر كس كار خيري را به درگاه محاسبه الهي بياورد، آن را برايش ده برابر محاسبه ميكنيم و نفرمود هر كس كار خيري انجام بدهد، پاداشش ده برابر است؛ سخن از آوردن است نه انجام دادن! كار خير را وقتي انجام داديد بايد اين سرمايه را حفظ كنيد و به مقصد برسانيد و وقتي تحويل داديد، ده برابر دريافت میكنيد. تاجر كسي نيست كه فقط كالايي را تهيه كند، بلكه بايد كالا را به شهر مقصد برساند و آنجا بفروشد و هزينهاش را دريافت كند؛ كالايي كه در بين راه ضايع شود، سودي به حال وي نخواهد داشت:
در كوي ما شكسته دلي ميخرند و بس بازار خودفروشي از آن سوي ديگر است!
پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) هم در جلسهاي از اين سرّ پرده برداشت؛ روزي در ميان اصحاب نشسته بودند و فرمودند: هر كس يك مرتبه سبحان الله بگويد، خداوند به خاطر اين تسبيح يك درخت در بهشت برايش خواهد كاشت و هر كس يك مرتبه الحمد لله بگويد، خداوند به خاطر اين تحمید يك درخت در بهشت برايش خواهد كاشت، و هر كس يك مرتبه لا اله الا الله بگويد، خداوند به خاطر اين تهلیل يك درخت در بهشت برايش خواهد كاشت و نيز هر كس يك مرتبه الله اكبر بگويد، خداوند به خاطر اين تکبیر يك درخت در بهشت برايش خواهد كاشت! يكي از اصحاب با شنيدن اين سخن و يه ياد آوردن ذكرهايي كه در طول عمرش گفته، از شدّت ذوق نتوانست جلوي خودش را بگيرد و با صداي بلند گفت: «اگر اينطور باشد، ما در بهشت باغهاي فراواني داريم!» پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) كه كارشناس اقتصاد معنوي بود، فرمود: بله همين طور است، ولي بايد مراقب باشيد كه آتشي نفرستيد كه اين باغهاي گسترده شما را به آتش بكشد! «نَعَمْ وَ لَكِنْ إِيَّاكُمْ أَنْ تُرْسِلُوا عَلَيْهَا نِيرَاناً فَتُحْرِقُوهَا» نافرماني از دستورات خداوند و سرپيچي از فرمايشات پيامبر خدا، آتشي است كه انبار اعمال شما را به آتش ميكشد: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ.» (محمد صلي الله عليه و آله/33) بسيار پيش ميآيد، كه نمازي در مسجد خوانده ايم و يا كار خير ديگري انجام دادهايم و با تأخیر به منزل رسیدیم و پدر، مادر يا همسر از ما ميپرسد چرا دير كردي؟! اينجا اگر با تندي پاسخ بدهيم و آنها را ناراحت كنيم، دقيقاً مساوي با اين است كه به انبار اندوخته معنوي آن روزمان، كبريت انداختيم و آن را به آتش كشيديم!
3. به تعبيري ديگر، در دوران كودكي بسيار برايمان اتفاق مي افتاد كه پولهاي تو جيبيمان را گم ميكرديم؛ بعد از مدّتها مادرمان متوجّه ميشد كه جيب ما سوراخ است و سكه هايمان از اين سوراخ به هدر مي رود! به نظر میرسد ما در طول روز و در طول زندگي كارهاي خير فراواني انجام ميدهيم، ولي چون جيبمان سوراخ است، اندوختههاي خود را از دست ميدهيم. به همین خاطر عقل حکم میکند، بيش از اينكه همّت ما در اندوختن سرمايه باشد، بايد به دنبال شناسايي اين سوراخها و دوختن آنها باشيم! سوراخها در زندگی هرکس متفاوت است، به همین خاطر هر كس بايد سوراخهاي جيب خود را در زندگي شناسايي كند، ولي اجمالاً ميتوان گفت: تمامي گناهان سوراخ جيب ما هستند و سرمايههاي ما را به هدر ميدهند، ولي برخي سوراخها فراوان در زندگي همه ما وجود دارند؛ از جمله گشادترين سوراخها كه سرمايههاي درشت را از خود عبور ميدهد، بداخلاقي با پدر و مادر و امور شهواني و در ادامه بدرفتاري و بدسخني با خانواده و خصوصاً همسر است.
ما درین انبار گندم میکنیم گندم جمع آمده گم میکنیم
مینیندیشیم آخر ما بهوش کین خلل در گندمست از مکر موش
موش تا انبار ما حفره زدست و از فنش انبار ما ویران شدست
اول ای جان دفع شر موش کن وانگهان در جمع گندم کوش کن
4. همگان ميدانند كه سارقان و موتور سواران كيف قاپ، در اطراف بانكها و مؤسسات مالي پرسه ميزنند و افراد را زير نظر دارند كه چه كسي با پول زيادي از بانك خارج ميشود؛ وقتي شخصي با كيسه اي از پول از بانك خارج شد، سارقان او را تعقيب ميكنند و منتظر فرصتي براي ربودن سرمايه وي هستند!
من و شما هم وقتي كار خير مهمي انجام ميدهيم، در حقيقت سرمايه فراواني كسب كردهايم، پس بايد مراقب سارقان معنوي باشيم! همين كه سرمايه قابل توجّهی كسب كرديد، شياطين مدام منتظر فرصتي هستند كه سرمايه شما را بربايند! بسيار مراقب باشيد؛ فراوان تجربه شده وقتي انسان كار خير قابل توجهي انجام ميدهد، بلافاصله در محيط اطراف او زمينهاي براي عصباني شدن، حرف زشت زدن و يا نگاه به نامحرم پيش ميآيد؛ اينها همان دام شيطان براي از بين بردن سرمايه معنوي شماست! بسيار مراقب باشيد!
در سال گذشته چند نفر اين تجربه را برای نگارنده، گزارش كردهاند كه وقتي از پياده روي اربعين به سمت ايران بر ميگشتيم، عليرغم زخم و تاول پاها و نيز خستگي فراوان، به صورت كاملاً غير عادي آمپر شهوتمان بسيار بالا رفته بود و نزديك بود واشر بسوزانيم! بسيار فكرهاي شهواني به سراغمان ميآمد و فراوان وسوسه ميشديم كه به نامحرم نگاه كنيم! متحير بوديم كه اين حالت غير عادي چرا پيش آمده است؟! به محضر يكي از علما رسيديم و قضيه را گزارش كرديم، ايشان فرمودند: در اين سفر زيارتي، به خلاف سفرهاي پيشين شما كه چنين حالتي نداشتيد، توشهاي معنوي زيادي نصيب شما شده و شياطين قدم به قدم در طول مسير، دور و برتان پرسه ميزدند تا اين سرمايه را از شما بربايند! و مهمترين ابزاري كه ميتوانستهاند با آن جيب شما را بزنند، امور شهواني بوده است!
خود نگارنده هم يك روز صبح بعد از نماز صبح با خانواده و فرزندان خردسال، به حرم حضرت معصومه سلام الله عليها مشرّف شديم، در حرم هردو حال خوشي داشتيم، وقتي كه از حرم خارج شديم، دختر چهارساله ما شروع كرد به بهانه گرفتن و با هيچ چيز آرام نميشد، كم كم مادرش هم عصباني شد و در نهايت بنده هم مقداري بد اخلاقي كردم! پس از شعله ور شدن همه اعضای خانواده، بالاخره بچه ساكت شد! در بين راه با خانواده بحث كرديم كه چرا يكدفعه حال خوش ما در حرم به بداخلاقي و عصبانيت ختم شد؟! به دلمان افتاد كه امروز زيارتمان قبول شده و سرمايه معنوي كسب كرده بوديم و به همین خاطر شیطان دنبالمان راه افتاده بود و بالاخره از طریق کودک خردسال، كار خودش را كرد و سرمایه معنوی را از دست ما گرفت! از طرف دیگر، چون تصميم گرفته بوديم هر روز با خانواده به حرم مشرّف شويم، كاري كرد كه از آمدن با خانواده به حرم، در روزهاي بعدي منصرف شويم! وقتي به عنايت الهي از نقشه شيطان آگاه شديم، عزم را جزم كرده و تصميم گرفتيم وعده بعدي به حرم مشرّف شويم، ولو از آسمان سنگ ببارد! دفعه بعد با هر مصيبتي بود به حرم مشرّف شديم و از بس حال خوشي به هر دوي ما دست داد كه به يكي از زيارتهاي به يادماني طول عمر ما تبديل شد!
اين نكته را هم بايد اشاره کرد كه گاهي بعد از هيآت و مراسمات مذهبي، برخي اهل هيأت شروع به شوخي ميكنند و گاهي این شوخیها منجر به تمسخر يا نارحتي برخي ديگر ميشود؛ وقتي علّت را سؤال ميكنيم ميگويند اين شوخي و مزاحها اثر سبك شدن روح ما پس از مجلس روضه و عزاداري است! با توضيحاتي كه عرض شد، احتمال دارد، اين حالات هم دستبرد شياطين براي ربودن سرمايه معنوي كسب شده در مجالس عزاداري باشد!
خلاصه اینکه ما کم سرمایه معنوی کسب نمیکنیم، ولی افسوس که همّتی در نگهداری آن نداریم، پس بیایید از امروز مراقب سرمايههاي معنوي خود باشيم!
بله! پاسخ همه اين سؤالات اين است كه چون ما سرمايه چنداني نداريم، سرمايه دارها به سراغ ما نميآيند! اگر ما هم ميليونر يا ميلياردر ميبوديم، قطعاً سرمايه دارها به سراغ ما ميآمدند! لازم نبود ما دنبال آنها بگرديم، بلكه آوازه ثروت ما، هر سرمايهداري را وسوسه كرده و به دنبال ما ميكشاند!
حال كه ارزش سرمايه مادي را فهميديم، بايد بدانيم كه سرمايه معنوي هم دقيقاً همين طور است؛ اولياي خدا و خوبان درگاه الهي سرمايه داران عالم مَعنَي هستند؛ همانگونه كه آيت الله بهاء الديني فرموده بود: «اکنون آقای بهجت ثروتمندترین مرد جهان (از نظر معنویت) است!»
بسياري از ما در به در، دنبال سرمايه داران معنوي و اولياي خدا ميگرديم، غافل از اينكه آدم سرمايهدار هيچ تمايلي به طرح رفاقت با آدم بيچيز ندارد؛ امّا اگر در جمع سرمايه كوشيديم و كم كم سرمايه دار شديم، اين خودِ اولياي خدا هستند كه به سراغ ما ميآيند! امام زمان عليه السلام به شخصي كه در به در به دنبال ملاقات ايشان بود، فرمود: «شما خوب باشيد ما خودمان به سراغتان ميآييم!»
يكي از علما كه در اثر فرار از گناه در جواني، ثروتي بسيار در وادي معنويت، نصيبش شده بود، ميفرمود: «انجام هر واجب و ترك هر گناه، سرمايهاي است كه به حساب ما واريز ميشود، اين سرمايه ممكن است در ابتدا اندك باشد، ولي به مرور زمان در طول چندين سال، به سرمايهاي قابل توجّه تبديل خواهد شد:
قطره قطره جمع گردد وانگهي دريا شود
به فرموده امیرالمؤمنین دنیا محلّ تجارت و کسب و کار و سرمایه اندوزی اولیای خداست: « إِنَّ الدُّنْيَا ... مَتْجَرُ أَوْلِيَاءِ اللَّهِ اكْتَسَبُوا فِيهَا الرَّحْمَةَ وَ رَبِحُوا فِيهَا الْجَنَّة» (دنیا جايگاه تجارت دوستان خداست، كه در آن رحمت خدا را به دست آوردند، و بهشت را سود بردند.)
از جمله کسانی که دست به این تجارت زد و سرمایهای برای خویش اندوخت، مرحوم شیخ رجبعلی خیاط بود؛ وی داستان تحول معنوی خود را چنین بازگو نموده است: در ایام جوانی حدود ۲۳ سالگی دختری رعنا و زیبا از بستگان، دلباخته من شد و سرانجام در خانهای خلوت مرا به دام انداخت، با خود گفتم: رجبعلی! خدا می تواند چندین دفعه تو را امتحان کند، بیا یک بار تو خدا را امتحان کن! و از این حرامِ آماده، به خاطر خدا صرف نظر کن و در برابر گناه آماده صبر کن، سپس به خداوند عرضه داشتم: خدایا! من این گناه را برای تو ترک کرده و بر آن صبر کردم، تو هم مرا برای خودت تربیت کن!»
پس بیایید از این به بعد موقع مواجه شدن با هر گناهی، با خدا معامله کنیم و بگوییم: برای تو ترک میکنم، تو هم با من چنین و چنان کن!
در رابطه با سرمايه معنوي به چند نكته بايد دقّت داشت:
1. سالها پيش كه خبر و اثري از تلفن همراه و پيامك نبود، اگر كسي پولي به حساب شما واريز ميكرد، اين پول واقعاً به موجودي حساب شما اضافه ميشد و سرمايه شما بيشتر ميشد، ولي به علت مراجعه دير به دير ما به بانك و نبود سيستم پيامك اطلاعرساني، گاهي تا ماهها و حتي سالها متوجه اين افزايش سرمايه و موجودي حساب نميشديم؛ ولي امروزه با فعالسازي سيستم پيامك حساب، به محض اينكه يك ريال به حساب ما اضافه يا از آن كسر شود، از طريق دريافت پيامك بانكي متوجه اين پديده خواهيم شد!
با حفظ اين مقدّمه بدانيم كه قطعاً هر گناهي به منزله كسر شدن مبلغي از سرمايه معنوي ماست و هر كار خير و انجام هر واجب و ترك هر گناهي، قطعاً مساوي است با افزايش موجودي حساب معنوي ما، ولي صد حيف كه سيستم پيامك معنوي ما قطع است و ما متوجه اين برداشت و واريز معنوي نميشويم! البته نميتوان منكر شد كه هستند كساني كه سيستم پيامك معنوي آنها هميشه و يا لا اقل برخي اوقات وصل است و متوجّه اين افزايش و كاهش سرمايه ميشوند.
2. علامت شعله آتش را روي بسياري از محصولات اطراف خود از قبيل حشره كش ها، چسبها و فرآوردههاي نفتي مشاهده كردهايد؛ اين علامت به اين معناست كه اين ماده به شدّت قابل اشتعال و احتراق است، لذا بايد بسيار مراقب بود! بسيار در خبرها ميشنويم كه جنگلهاي فلان منطقه در اثر يك كبريت آتش گرفته و هكتارها از آن به خاكستر تبديل شده!
بله بايد بدانيم كه سرمايههای معنوي ما هم به شدّت قابل اشتعال هستند و با اندك بي توجّهي همچون كبريت مشتعلي كه در انبار كاهي بيفتد، خواهد سوخت و چيزي از آن باقي نخواهد ماند. از اين رو حفظ و نگهداري سرمايه معنوي از كسب و به دست آوردن آن بسيار مشكلتر است. به همين خاطر است كه قرآن كريم فرمود: «من جاء بالحسنة فله عشر أمثالها» (انعام/160) هر كس كار خيري را به درگاه محاسبه الهي بياورد، آن را برايش ده برابر محاسبه ميكنيم و نفرمود هر كس كار خيري انجام بدهد، پاداشش ده برابر است؛ سخن از آوردن است نه انجام دادن! كار خير را وقتي انجام داديد بايد اين سرمايه را حفظ كنيد و به مقصد برسانيد و وقتي تحويل داديد، ده برابر دريافت میكنيد. تاجر كسي نيست كه فقط كالايي را تهيه كند، بلكه بايد كالا را به شهر مقصد برساند و آنجا بفروشد و هزينهاش را دريافت كند؛ كالايي كه در بين راه ضايع شود، سودي به حال وي نخواهد داشت:
در كوي ما شكسته دلي ميخرند و بس بازار خودفروشي از آن سوي ديگر است!
پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) هم در جلسهاي از اين سرّ پرده برداشت؛ روزي در ميان اصحاب نشسته بودند و فرمودند: هر كس يك مرتبه سبحان الله بگويد، خداوند به خاطر اين تسبيح يك درخت در بهشت برايش خواهد كاشت و هر كس يك مرتبه الحمد لله بگويد، خداوند به خاطر اين تحمید يك درخت در بهشت برايش خواهد كاشت، و هر كس يك مرتبه لا اله الا الله بگويد، خداوند به خاطر اين تهلیل يك درخت در بهشت برايش خواهد كاشت و نيز هر كس يك مرتبه الله اكبر بگويد، خداوند به خاطر اين تکبیر يك درخت در بهشت برايش خواهد كاشت! يكي از اصحاب با شنيدن اين سخن و يه ياد آوردن ذكرهايي كه در طول عمرش گفته، از شدّت ذوق نتوانست جلوي خودش را بگيرد و با صداي بلند گفت: «اگر اينطور باشد، ما در بهشت باغهاي فراواني داريم!» پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) كه كارشناس اقتصاد معنوي بود، فرمود: بله همين طور است، ولي بايد مراقب باشيد كه آتشي نفرستيد كه اين باغهاي گسترده شما را به آتش بكشد! «نَعَمْ وَ لَكِنْ إِيَّاكُمْ أَنْ تُرْسِلُوا عَلَيْهَا نِيرَاناً فَتُحْرِقُوهَا» نافرماني از دستورات خداوند و سرپيچي از فرمايشات پيامبر خدا، آتشي است كه انبار اعمال شما را به آتش ميكشد: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ.» (محمد صلي الله عليه و آله/33) بسيار پيش ميآيد، كه نمازي در مسجد خوانده ايم و يا كار خير ديگري انجام دادهايم و با تأخیر به منزل رسیدیم و پدر، مادر يا همسر از ما ميپرسد چرا دير كردي؟! اينجا اگر با تندي پاسخ بدهيم و آنها را ناراحت كنيم، دقيقاً مساوي با اين است كه به انبار اندوخته معنوي آن روزمان، كبريت انداختيم و آن را به آتش كشيديم!
3. به تعبيري ديگر، در دوران كودكي بسيار برايمان اتفاق مي افتاد كه پولهاي تو جيبيمان را گم ميكرديم؛ بعد از مدّتها مادرمان متوجّه ميشد كه جيب ما سوراخ است و سكه هايمان از اين سوراخ به هدر مي رود! به نظر میرسد ما در طول روز و در طول زندگي كارهاي خير فراواني انجام ميدهيم، ولي چون جيبمان سوراخ است، اندوختههاي خود را از دست ميدهيم. به همین خاطر عقل حکم میکند، بيش از اينكه همّت ما در اندوختن سرمايه باشد، بايد به دنبال شناسايي اين سوراخها و دوختن آنها باشيم! سوراخها در زندگی هرکس متفاوت است، به همین خاطر هر كس بايد سوراخهاي جيب خود را در زندگي شناسايي كند، ولي اجمالاً ميتوان گفت: تمامي گناهان سوراخ جيب ما هستند و سرمايههاي ما را به هدر ميدهند، ولي برخي سوراخها فراوان در زندگي همه ما وجود دارند؛ از جمله گشادترين سوراخها كه سرمايههاي درشت را از خود عبور ميدهد، بداخلاقي با پدر و مادر و امور شهواني و در ادامه بدرفتاري و بدسخني با خانواده و خصوصاً همسر است.
ما درین انبار گندم میکنیم گندم جمع آمده گم میکنیم
مینیندیشیم آخر ما بهوش کین خلل در گندمست از مکر موش
موش تا انبار ما حفره زدست و از فنش انبار ما ویران شدست
اول ای جان دفع شر موش کن وانگهان در جمع گندم کوش کن
4. همگان ميدانند كه سارقان و موتور سواران كيف قاپ، در اطراف بانكها و مؤسسات مالي پرسه ميزنند و افراد را زير نظر دارند كه چه كسي با پول زيادي از بانك خارج ميشود؛ وقتي شخصي با كيسه اي از پول از بانك خارج شد، سارقان او را تعقيب ميكنند و منتظر فرصتي براي ربودن سرمايه وي هستند!
من و شما هم وقتي كار خير مهمي انجام ميدهيم، در حقيقت سرمايه فراواني كسب كردهايم، پس بايد مراقب سارقان معنوي باشيم! همين كه سرمايه قابل توجّهی كسب كرديد، شياطين مدام منتظر فرصتي هستند كه سرمايه شما را بربايند! بسيار مراقب باشيد؛ فراوان تجربه شده وقتي انسان كار خير قابل توجهي انجام ميدهد، بلافاصله در محيط اطراف او زمينهاي براي عصباني شدن، حرف زشت زدن و يا نگاه به نامحرم پيش ميآيد؛ اينها همان دام شيطان براي از بين بردن سرمايه معنوي شماست! بسيار مراقب باشيد!
در سال گذشته چند نفر اين تجربه را برای نگارنده، گزارش كردهاند كه وقتي از پياده روي اربعين به سمت ايران بر ميگشتيم، عليرغم زخم و تاول پاها و نيز خستگي فراوان، به صورت كاملاً غير عادي آمپر شهوتمان بسيار بالا رفته بود و نزديك بود واشر بسوزانيم! بسيار فكرهاي شهواني به سراغمان ميآمد و فراوان وسوسه ميشديم كه به نامحرم نگاه كنيم! متحير بوديم كه اين حالت غير عادي چرا پيش آمده است؟! به محضر يكي از علما رسيديم و قضيه را گزارش كرديم، ايشان فرمودند: در اين سفر زيارتي، به خلاف سفرهاي پيشين شما كه چنين حالتي نداشتيد، توشهاي معنوي زيادي نصيب شما شده و شياطين قدم به قدم در طول مسير، دور و برتان پرسه ميزدند تا اين سرمايه را از شما بربايند! و مهمترين ابزاري كه ميتوانستهاند با آن جيب شما را بزنند، امور شهواني بوده است!
خود نگارنده هم يك روز صبح بعد از نماز صبح با خانواده و فرزندان خردسال، به حرم حضرت معصومه سلام الله عليها مشرّف شديم، در حرم هردو حال خوشي داشتيم، وقتي كه از حرم خارج شديم، دختر چهارساله ما شروع كرد به بهانه گرفتن و با هيچ چيز آرام نميشد، كم كم مادرش هم عصباني شد و در نهايت بنده هم مقداري بد اخلاقي كردم! پس از شعله ور شدن همه اعضای خانواده، بالاخره بچه ساكت شد! در بين راه با خانواده بحث كرديم كه چرا يكدفعه حال خوش ما در حرم به بداخلاقي و عصبانيت ختم شد؟! به دلمان افتاد كه امروز زيارتمان قبول شده و سرمايه معنوي كسب كرده بوديم و به همین خاطر شیطان دنبالمان راه افتاده بود و بالاخره از طریق کودک خردسال، كار خودش را كرد و سرمایه معنوی را از دست ما گرفت! از طرف دیگر، چون تصميم گرفته بوديم هر روز با خانواده به حرم مشرّف شويم، كاري كرد كه از آمدن با خانواده به حرم، در روزهاي بعدي منصرف شويم! وقتي به عنايت الهي از نقشه شيطان آگاه شديم، عزم را جزم كرده و تصميم گرفتيم وعده بعدي به حرم مشرّف شويم، ولو از آسمان سنگ ببارد! دفعه بعد با هر مصيبتي بود به حرم مشرّف شديم و از بس حال خوشي به هر دوي ما دست داد كه به يكي از زيارتهاي به يادماني طول عمر ما تبديل شد!
اين نكته را هم بايد اشاره کرد كه گاهي بعد از هيآت و مراسمات مذهبي، برخي اهل هيأت شروع به شوخي ميكنند و گاهي این شوخیها منجر به تمسخر يا نارحتي برخي ديگر ميشود؛ وقتي علّت را سؤال ميكنيم ميگويند اين شوخي و مزاحها اثر سبك شدن روح ما پس از مجلس روضه و عزاداري است! با توضيحاتي كه عرض شد، احتمال دارد، اين حالات هم دستبرد شياطين براي ربودن سرمايه معنوي كسب شده در مجالس عزاداري باشد!
خلاصه اینکه ما کم سرمایه معنوی کسب نمیکنیم، ولی افسوس که همّتی در نگهداری آن نداریم، پس بیایید از امروز مراقب سرمايههاي معنوي خود باشيم!