گسترش آموزه های امام رضا(ع) در میان ملل، بر پایه محبت و اخلاق تحقق یافته است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رضوی ، دکتر غلامرضا جلالی پژوهشگر تاریخ و تمدن اسلامی و مدیر سابق گروه تاریخ و انساب بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، ظهر امروز در نشست چهارشنبه های فرهنگ رضوی با موضوع «جایگاه فرهنگ رضوی در ابعاد فراملی و منطقه‌ای» که به همت خبرگزاری رضوی در محل بنیاد بین المللی امام رضا(ع) برگزار شد به نقش شگرفی که امام رضا علیه‌السلام در فرهنگ و تمدن سازی داشته اشاره کرد درباره ابعاد فراملی این نقش در جهان اسلام سخن گفت.

وی با اشاره به اطلس جهانی سادات رضوی و پراکندگی گسترده که فرزندان امام رضا(ع) در کل جهان داشته و دارند آن را مولفه ی بسیار مهمی برای شکل گیری افراد مؤثر در ملت های مختلف در مسیر ترویج آموزه های امام رضا(ع) عنوان کرد و بر ارتباط تنگاتنگی که این شخصیت‌ها در مرجعیت دادن به تفکر اسلامی و شیعی بر اساس دیدگاه رضوی داشته اند تأکید کرد.

این پژوهشگر تمدن جهان اسلام ضمن بیان چگونگی انتقال تعالیم رضوی به شاگردان و افراد در ادوار مختلف بعد از حضرت رضا(ع) در نقاط مختلف ایران، منطقه و حتی جهان، استفاده از واژه «تمدن» را برای نخستین بار در فرهنگ ایرانی اسلامی مرهون دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی دانست و در این زمینه تصریح کرد: خواجه نصیرالدین طوسی نخستین فردی بود که به صورت ویژه به بیان ابعاد و الزامات تمدن در کتاب اخلاق ناصری اشاره داشته که منشأ دیدگاه و نظریات او در این زمینه، تأثیر پذیری از سخنان امام رضا علیه السلام بوده است. 

وی با اشاره به تالیفات خواجه نصیرالدین طوسی در این خصوص که لازمه فزونی و نزول برکت در یک تمدن وجود عنصر «محبت» و «عدالت» است، به رجحان عامل «محبت» بر «عدالت» توسط خواجه نصیر اشاره کرد و در این باره گفت: اگر محبت به درستی در یک تمدن پیاده شده و مورد توجه باشد اقبال هم در پی خواهد داشت و زمینه اجرای عدالت نیز بیش از پیش فراهم خواهد آمد.

دکتر جلالی خاطرنشان کرد: این دیدگاه خواجه نصیر الدین طوسی برگرفته از سخن امام رضا علیه السلام مبنی بر روایاتی است که می گوید بالاترین نعمت، همزیستی مهرورزانه و حاکم بودن تعامل و ضابطه مداری در جامعه است و این هدف در شرایطی استمرار پیدا میکند که در آن دو عنصر عدالت و محبت شأنیت داشته باشند و تحقق این مهم نیز در نهایت در گروه خواست و اراده خداوند است.

وی ادامه داد: بر این اساس امام رضا(ع) پس از توصیف دو عنصر شأنیت دهنده به تمدن، نظام توحیدی و خواست و اراده خداوند را به زیبایی ترسیم کرده است.

این پژوهشگر جهان اسلام با بیان اینکه صرف تمدن سازی هدف نیست، بر لزوم توجه به این دیدگاه ارزنده امام رضا علیه السلام در رعایت عنصر محبت و مهرورزی و عدالت برای سعادت جوامع تأکید کرد.

به گفته وی، اگر نتوانیم تعامل بین فرهنگ ها را بدور از هر گونه تعصبات اجرایی کنیم، در تمدن سازی که سیره رضوی است موفق نخواهیم بود.

دکتر جلالی در بخش دیگری از سخنانش به اقبال و احترام ویژه ملت های منطقه به سردار شهید سلیمانی بصورت به عنوان یک شخصیت فرا منطقه‌ای اشاره و این جایگاه را مرهون تعامل مهرورزانه و بدور از هر گونه تعصب این شهید در بین فرقه و جریان‌هایی که مورد ظلم واقع شده بودند، عنوان کرد. 

این پژوهشگر تاریخ و جهان اسلام ایجاد تماس و ارتباط و واسطه برای تقریب و گفتگو و ایجاد تعامل مهرورزانه و بر مبنای محبت با ملل و اقوام و مذاهب را گامی ارزشمند و لازم برای ترویج و نشر فرهنگ رضوی و اسلامی دانست.
وی با تاکید بر اینکه بنا بر سیره امام رضا علیه السلام، باید آغازگر مشترکات مهرورزانه با دیگر ملل و تمدن ها باشیم بر لزوم حرمت گذاشتن، برخورد آگاهانه با سطح فکری بالا و به دور از رفتارهای  تعصبات آمیز در فضای مجازی صفحه گذاشت.

به اذعان دکتر جلالی اگر بخواهیم در شرایط کنونی تمدن ساز باشیم باید اندیشه های تمدن ساز برآمده از تعالیم حضرت رضا(ع) مانند خواجه نصیرالدین طوسی را مورد توجه و تأکید قرار دهیم چرا که این دیدگاه به جهانی کردن مکتب اهل بیت(ع) کمک می رساند.