ویژگی‌های انتخاب اصلح از نگاه قرآنی
به گزارش خبرگزاری رضوی، حجت الاسلام والمسلمین مصطفی سلیمانیان، کارشناس دینی و استاد سطوح عالی حوزه علمیه همدان با بررسی آیات قرآن کریم در زمینه انتخاب اصلح اظهار گفت: با توجه به آیه ۲۴۷ سوره بقره که خداوند می‌فرماید: «وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا ۚ قَالُوا أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِنَ الْمَالِ ۚ قَالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ ۖ وَاللَّهُ يُؤْتِي مُلْكَهُ مَنْ يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ؛ پیغمبرشان به آنها گفت: خداوند طالوت را به پادشاهی شما برانگیخت. گفتند که از کجا او را بر ما بزرگی و شاهی رواست در صورتی که ما به پادشاهی شایسته‌تر از اوییم و او را مال فراوان نیست. رسول گفت: خداوند او را برگزیده و در دانش و توانایی و قوت جسم فزونی بخشیده، و خدا ملک خود را به هر که خواهد بخشد، که خدا به حقیقت توانگر و داناست».
براساس این آیه شخصی که قرار است نماینده مردم شود دو ویژگی در او لازم است، ابتدا باید علم، آگاهی و تخصص لازم را نسبت به کاری که می‌خواهد انجام دهد داشته باشد و دیگر اینکه توانایی جسمی لازم را داشته باشد، چراکه نماینده و رهرو مردم برای حل مشکلات آنها باید تلاش و دوندگی‌های لازم را انجام دهد.
در آیه ۵۵ سوره یوسف آمده است: «قَالَ اجْعَلْنِي عَلَىٰ خَزَائِنِ الْأَرْضِ ۖ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ؛ یوسف به پادشاه مصر گفت در این صورت مرا به خزانه‌داری مملکت منصوب دار که من در حفظ دارایی و مصارف آن دانا و بصیرم» که براساس این آیه کسی که می‌خواهد نمایندگی مردم را بر عهده بگیرد نسبت به کار نمایندگی باید حالت حفاظت و نگهبانی را داشته باشد و در اموری که به او واگذار می‌شود حافظ آنها باشد و نسبت به آنها خیانت نکند. در این آیه واژه علیم به معنای علم و آگاهی دائمی است، بنابراین نماینده باید نسبت به حوزه کاری خود آگاهی دائمی داشته باشد.
آیه ۱۰ سوره حجرات «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ؛ در حقيقت مؤمنان با هم برادرند، پس ميان برادرانتان را سازش دهيد و از خدا پروا بداريد، اميد كه مورد رحمت قرار گيريد» نیز یکی دیگر از آیات قرآن در زمینه انتخاب اصلح رهبر مردم است. شخصی که به‌عنوان نماینده مردم در انتخابات نامزد شده است باید حالت اخوت و برادری ایمانی را با همه افراد تحت حوزه نمایندگی و همه افرادی که برای نمایندگی نامزد شده‌اند داشته باشد و نسبت به جریان‌های سیاسی و گروه‌های مختلف حالت دشمنی نداشته باشد. براساس این آیه از قرآن، اگر شخص نماینده می‌بیند که اختلافی در بین نمایندگان حوزه انتخابی وجود دارد و ممکن است برادری ایمانی آنها خدشه‌دار شود باید با اقدام خود و پیگیری‌های لازم در اصلاح این امر تلاش کند.
در آیه ۱۰ سوره مزمل خداوند می‌فرماید: «وَاصْبِرْ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِيلًا؛ و بر طعن و یاوه‌گویی کافران و مکذبان صبور و شکیبا باش و به طرزی نیکو (که مقتضای مدارا و حلم و بزرگواری است) از آنان دوری گزین»؛ خداوند از پیامبر که نماینده و رهبر مردم است می‌خواهد صبر پیشه کند. بنابراین، یک نماینده مردم نیز باید نسبت به حرف‌هایی که در مسائل سیاسی و غیر سیاسی زده می‌شود صبور باشد و وقت خود را برای درگیری با جناح‌های مختلف و افراد، بیهوده تلف نکند. کسانی که می‌خواهند حرف‌های نامربوط و ناصحیح بزنند از آنها با حالت زیبایی دوری کند و فرصت را برای خدمت به مردم و جامعه اسلامی غنیمت بشمارد.
آیه ۲۹ سوره فتح نیز از جمله آیات قرآن است که به یک انتخاب اصلح تأکید دارد در این آیه می‌خوانیم: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ ۖ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا ۖ سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ۚ ذَٰلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ ۚ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ ۗ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا؛ محمد(ص) فرستاده خداست و یاران و همراهانش بر کافران بسیار قویدل و سخت و با یکدیگر بسیار مشفق و مهربانند، آنان را در حال رکوع و سجود نماز بسیار بنگری که فضل و رحمت خدا و خشنودی او را می‌طلبند، بر رخسارشان از اثر سجده نشانه‌های نورانیت پدیدار است. این وصف حال آنها در کتاب تورات و انجیل مکتوب است که مَثل حال آن رسول به دانه‌ای ماند که چون نخست سر از خاک برآورد جوانه و شاخه‌ای نازک و ضعیف باشد بعد از آن قوت یابد تا آنکه ستبر و قوی شود و بر ساق خود راست و محکم بایستد که دهقانان را در تماشای خود حیران کند همچنین محمد(ص) و اصحابش از ضعف به قوت رسند تا کافران عالم را از قدرت و قوت خود به خشم آرند. خدا وعده فرموده که هر کس از آنها ثابت ایمان و نیکوکار شود گناهانش ببخشد و اجر عظیم عطا کند.»
براساس این آیه از قرآن، نماینده اصلح کسی است که وجود او مایه ناراحتی کفار و دشمنان اسلام می‌شود و این نشان از عملکرد درست این نماینده است. از ادامه این آیه دریافت می‌کنیم کسی که می‌خواهد در یک نظام اسلامی نمایندگی مردم را بر عهده بگیرد باید اهل عبادت، رکوع و سجود و در حقیقت اهل معنویت باشد. کسی که از این نشانه‌های ایمانی به دور است لیاقت و شایستگی نمایندگی در نظام اسلامی را ندارد.
نماینده و رهبر اصلح مردم کسی است که در کارهایی که انجام می‌دهد به دنبال فضل الهی باشد. خوش آمد و یا بدآمد افراد و جریان‌های سیاسی برایش مهم نباشد و برای آنها کار نکند. آنچه که برایش مهم است رضایت الهی است و آن فضل را از خداوند دریافت می‌کند. همچنین آیه ۲۰۰ سوره آل عمران یکی دیگر از آیات قرآن در زمینه انتخاب اصلح است در این آیه از قرآن می‌خوانیم: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ ای اهل ایمان، در کار دین صبور باشید و یکدیگر را به صبر و مقاومت سفارش کنید و مهیا و مراقب کار دشمن بوده و خداترس باشید، باشد که فیروز و رستگار شوید.»
براساس این آیه نماینده اصلح باید اهل تقوا باشد تا رستگاری را برای خود و جامعه به همراه بیاورد. اهل صبر و رابطه و پیوندهای اجتماعی باشد. شخص نماینده نباید با نوع موضع‌گیری و اقدامات خود به‌گونه‌ای باشد که پیوندهای اجتماعی را به هم بزند بلکه باید اهل ایجاد روابط اجتماعی باشد.
منبع: ایکنا
براساس این آیه شخصی که قرار است نماینده مردم شود دو ویژگی در او لازم است، ابتدا باید علم، آگاهی و تخصص لازم را نسبت به کاری که می‌خواهد انجام دهد داشته باشد و دیگر اینکه توانایی جسمی لازم را داشته باشد، چراکه نماینده و رهرو مردم برای حل مشکلات آنها باید تلاش و دوندگی‌های لازم را انجام دهد.
در آیه ۵۵ سوره یوسف آمده است: «قَالَ اجْعَلْنِي عَلَىٰ خَزَائِنِ الْأَرْضِ ۖ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ؛ یوسف به پادشاه مصر گفت در این صورت مرا به خزانه‌داری مملکت منصوب دار که من در حفظ دارایی و مصارف آن دانا و بصیرم» که براساس این آیه کسی که می‌خواهد نمایندگی مردم را بر عهده بگیرد نسبت به کار نمایندگی باید حالت حفاظت و نگهبانی را داشته باشد و در اموری که به او واگذار می‌شود حافظ آنها باشد و نسبت به آنها خیانت نکند. در این آیه واژه علیم به معنای علم و آگاهی دائمی است، بنابراین نماینده باید نسبت به حوزه کاری خود آگاهی دائمی داشته باشد.
آیه ۱۰ سوره حجرات «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ؛ در حقيقت مؤمنان با هم برادرند، پس ميان برادرانتان را سازش دهيد و از خدا پروا بداريد، اميد كه مورد رحمت قرار گيريد» نیز یکی دیگر از آیات قرآن در زمینه انتخاب اصلح رهبر مردم است. شخصی که به‌عنوان نماینده مردم در انتخابات نامزد شده است باید حالت اخوت و برادری ایمانی را با همه افراد تحت حوزه نمایندگی و همه افرادی که برای نمایندگی نامزد شده‌اند داشته باشد و نسبت به جریان‌های سیاسی و گروه‌های مختلف حالت دشمنی نداشته باشد. براساس این آیه از قرآن، اگر شخص نماینده می‌بیند که اختلافی در بین نمایندگان حوزه انتخابی وجود دارد و ممکن است برادری ایمانی آنها خدشه‌دار شود باید با اقدام خود و پیگیری‌های لازم در اصلاح این امر تلاش کند.
در آیه ۱۰ سوره مزمل خداوند می‌فرماید: «وَاصْبِرْ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِيلًا؛ و بر طعن و یاوه‌گویی کافران و مکذبان صبور و شکیبا باش و به طرزی نیکو (که مقتضای مدارا و حلم و بزرگواری است) از آنان دوری گزین»؛ خداوند از پیامبر که نماینده و رهبر مردم است می‌خواهد صبر پیشه کند. بنابراین، یک نماینده مردم نیز باید نسبت به حرف‌هایی که در مسائل سیاسی و غیر سیاسی زده می‌شود صبور باشد و وقت خود را برای درگیری با جناح‌های مختلف و افراد، بیهوده تلف نکند. کسانی که می‌خواهند حرف‌های نامربوط و ناصحیح بزنند از آنها با حالت زیبایی دوری کند و فرصت را برای خدمت به مردم و جامعه اسلامی غنیمت بشمارد.
آیه ۲۹ سوره فتح نیز از جمله آیات قرآن است که به یک انتخاب اصلح تأکید دارد در این آیه می‌خوانیم: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ ۖ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا ۖ سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ۚ ذَٰلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ ۚ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ ۗ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا؛ محمد(ص) فرستاده خداست و یاران و همراهانش بر کافران بسیار قویدل و سخت و با یکدیگر بسیار مشفق و مهربانند، آنان را در حال رکوع و سجود نماز بسیار بنگری که فضل و رحمت خدا و خشنودی او را می‌طلبند، بر رخسارشان از اثر سجده نشانه‌های نورانیت پدیدار است. این وصف حال آنها در کتاب تورات و انجیل مکتوب است که مَثل حال آن رسول به دانه‌ای ماند که چون نخست سر از خاک برآورد جوانه و شاخه‌ای نازک و ضعیف باشد بعد از آن قوت یابد تا آنکه ستبر و قوی شود و بر ساق خود راست و محکم بایستد که دهقانان را در تماشای خود حیران کند همچنین محمد(ص) و اصحابش از ضعف به قوت رسند تا کافران عالم را از قدرت و قوت خود به خشم آرند. خدا وعده فرموده که هر کس از آنها ثابت ایمان و نیکوکار شود گناهانش ببخشد و اجر عظیم عطا کند.»
براساس این آیه از قرآن، نماینده اصلح کسی است که وجود او مایه ناراحتی کفار و دشمنان اسلام می‌شود و این نشان از عملکرد درست این نماینده است. از ادامه این آیه دریافت می‌کنیم کسی که می‌خواهد در یک نظام اسلامی نمایندگی مردم را بر عهده بگیرد باید اهل عبادت، رکوع و سجود و در حقیقت اهل معنویت باشد. کسی که از این نشانه‌های ایمانی به دور است لیاقت و شایستگی نمایندگی در نظام اسلامی را ندارد.
نماینده و رهبر اصلح مردم کسی است که در کارهایی که انجام می‌دهد به دنبال فضل الهی باشد. خوش آمد و یا بدآمد افراد و جریان‌های سیاسی برایش مهم نباشد و برای آنها کار نکند. آنچه که برایش مهم است رضایت الهی است و آن فضل را از خداوند دریافت می‌کند. همچنین آیه ۲۰۰ سوره آل عمران یکی دیگر از آیات قرآن در زمینه انتخاب اصلح است در این آیه از قرآن می‌خوانیم: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ ای اهل ایمان، در کار دین صبور باشید و یکدیگر را به صبر و مقاومت سفارش کنید و مهیا و مراقب کار دشمن بوده و خداترس باشید، باشد که فیروز و رستگار شوید.»
براساس این آیه نماینده اصلح باید اهل تقوا باشد تا رستگاری را برای خود و جامعه به همراه بیاورد. اهل صبر و رابطه و پیوندهای اجتماعی باشد. شخص نماینده نباید با نوع موضع‌گیری و اقدامات خود به‌گونه‌ای باشد که پیوندهای اجتماعی را به هم بزند بلکه باید اهل ایجاد روابط اجتماعی باشد.
منبع: ایکنا
