یادداشت دکتر سید یحیی یثربی؛
شب قدر و سرنوشت کائنات و انسان‌ها
خبرگزاری رضوی. در آیه‌های یک تا پنج سوره قدر، از شبی فرخنده و بابرکت بحث می‌شود که نام آن «قدر» است. نخست نزول قرآن را در شب قدر خبر می‌دهد با این بیان که ما قرآن را در شب قدر فرو فرستادیم. سپس به اهمیت این شب تأکید می‌ورزد که ای رسول من! تو چه می‌دانی که شب قدر چیست؟
به دنبال این پرسش، زبان وحی گوشه‌هایی از اهمیت شب قدر را با این بیان توضیح می‌دهد که شب قدر از هزار ماه بهتر است. در آن شب، فرشتگان وحی همراه با پیام آسمانی به زمین فرود می‌آیند و آن شب تا بامداد، سراپا امن و آسایش است.
شب قدر و تدبیر حوادث جهان در آن شب، هرگز با اراده و آزادی انسان‌ها منافات ندارد. ما این موضوع را در گذشته با عنوان آزادی انسان با توجه به علم ازلی خداوند مورد بحث و بررسی قرار داده و در مورد آن صحبت کرده‌ایم.
دوم اینکه، اگر در چنین شب‌هایی خداوند گروهی را مورد لطف و رحمت قرار دهد، این لطف و رحمت بی‌اساس نخواهد بود بلکه پاداش رفتار نیک انسان‌ها خواهد بود و اگر در چنین شب‌هایی کسی را مورد قهر قرار دهد و سرنوشت بدی برای وی رقم زند، این هم بی‌اساس و بی‌دلیل نخواهد بود، بلکه به عنوان نتیجه و کیفر رفتار آن شخص خواهد بود.
بنابراین اینکه مردم امیدوار باشند در یک شب، بدبختی آنان به خوشبختی تبدیل شود، فکر درستی نیست بلکه باید توجه کنند که سرنوشت خودشان را خودشان رقم می‌زنند.
اگر به راه درست رفته و در حد توان کوشیده باشند، خداوند نیز آنان را در چنین شب‌هایی مورد رحمت، لطف و امداد خود قرار می‌دهد و راه پیشرفتشان را باز می‌کند و آنان را از امکانات بیشتر برخوردار می‌کند، اما اگر کسی یا مردم یک کشوری، از روی جهل و نادانی و عشق به مال و جاه، فرصت‌های خدادادی را از دست بدهند و در راه پیشرفت و تکامل گام برندارند، بلکه با دست خود امکانات خدادادی خود را نیز نابود کنند، بی‌تردید چنین کسانی نباید انتظار آن را داشته باشند که خداوند در یک شب معین در برابر فرصت‌سوزی‌ها و خطاکاری‌های آنان، این پاداش را به آنان ببخشد که کامیابشان گرداند و آنان را در ردیف پیشتازان و زحمتکشان و مردمان با عقل و تدبیر قرار دهد. چنین چیزی با هیچ منطقی سازگاری ندارد بنابراین باید درباره این نکته مردم را آگاهی بخشید و هشدار داد.
سوم اینکه ممکن است منظور از ساماندهی کارها در شب قدر، ساماندهی تکمیلی آن‌ها نباشد، بلکه منظور زبان وحی، ساماندهی تشریعی کارها باشد یعنی در شب قدر، خدای بزرگ با فرستادن وحی و قرآن، نظام زندگی انسان‌ها را از هر جهت سامان می‌بخشد تا انسان‌ها بتوانند در یک جامعه عادلانه و به دور از ستم و تجاوز، بزرگ شوند و زندگی کنند و در دنیا و آخرت، خوشبخت و سعادتمند باشند.
بنابراین در شب قدر، خداوند با اراده و تدبیر خود، سرنوشت ما را رقم نمی‌زند، بلکه با هدایت و حمایت خود، ما را در راستای تنظیم یک زندگی درست یاری می‌رساند.
منبع: روزنامه قدس
به دنبال این پرسش، زبان وحی گوشه‌هایی از اهمیت شب قدر را با این بیان توضیح می‌دهد که شب قدر از هزار ماه بهتر است. در آن شب، فرشتگان وحی همراه با پیام آسمانی به زمین فرود می‌آیند و آن شب تا بامداد، سراپا امن و آسایش است.
شب قدر و تدبیر حوادث جهان در آن شب، هرگز با اراده و آزادی انسان‌ها منافات ندارد. ما این موضوع را در گذشته با عنوان آزادی انسان با توجه به علم ازلی خداوند مورد بحث و بررسی قرار داده و در مورد آن صحبت کرده‌ایم.
دوم اینکه، اگر در چنین شب‌هایی خداوند گروهی را مورد لطف و رحمت قرار دهد، این لطف و رحمت بی‌اساس نخواهد بود بلکه پاداش رفتار نیک انسان‌ها خواهد بود و اگر در چنین شب‌هایی کسی را مورد قهر قرار دهد و سرنوشت بدی برای وی رقم زند، این هم بی‌اساس و بی‌دلیل نخواهد بود، بلکه به عنوان نتیجه و کیفر رفتار آن شخص خواهد بود.
بنابراین اینکه مردم امیدوار باشند در یک شب، بدبختی آنان به خوشبختی تبدیل شود، فکر درستی نیست بلکه باید توجه کنند که سرنوشت خودشان را خودشان رقم می‌زنند.
اگر به راه درست رفته و در حد توان کوشیده باشند، خداوند نیز آنان را در چنین شب‌هایی مورد رحمت، لطف و امداد خود قرار می‌دهد و راه پیشرفتشان را باز می‌کند و آنان را از امکانات بیشتر برخوردار می‌کند، اما اگر کسی یا مردم یک کشوری، از روی جهل و نادانی و عشق به مال و جاه، فرصت‌های خدادادی را از دست بدهند و در راه پیشرفت و تکامل گام برندارند، بلکه با دست خود امکانات خدادادی خود را نیز نابود کنند، بی‌تردید چنین کسانی نباید انتظار آن را داشته باشند که خداوند در یک شب معین در برابر فرصت‌سوزی‌ها و خطاکاری‌های آنان، این پاداش را به آنان ببخشد که کامیابشان گرداند و آنان را در ردیف پیشتازان و زحمتکشان و مردمان با عقل و تدبیر قرار دهد. چنین چیزی با هیچ منطقی سازگاری ندارد بنابراین باید درباره این نکته مردم را آگاهی بخشید و هشدار داد.
سوم اینکه ممکن است منظور از ساماندهی کارها در شب قدر، ساماندهی تکمیلی آن‌ها نباشد، بلکه منظور زبان وحی، ساماندهی تشریعی کارها باشد یعنی در شب قدر، خدای بزرگ با فرستادن وحی و قرآن، نظام زندگی انسان‌ها را از هر جهت سامان می‌بخشد تا انسان‌ها بتوانند در یک جامعه عادلانه و به دور از ستم و تجاوز، بزرگ شوند و زندگی کنند و در دنیا و آخرت، خوشبخت و سعادتمند باشند.
بنابراین در شب قدر، خداوند با اراده و تدبیر خود، سرنوشت ما را رقم نمی‌زند، بلکه با هدایت و حمایت خود، ما را در راستای تنظیم یک زندگی درست یاری می‌رساند.
منبع: روزنامه قدس
