حقوق دختران در شهر دخت اهل بیت(ع)، مبانی و بایسته ها

خبرگزاری رضوی. سرویس فرهنگ و جامعه. درگذشت خانم سحر خدایاری از دختران ساکن در شهر قم که در رسانه ها و فضای مجازی به دختر آبی مشهور گشت، موجی از واکنش ها و همدردی ها را توسط مردم و مسئولان به دنبال داشت که هنوز نیز ادامه دارد.

این حادثه دلخراش و تکان دهنده همانطور که غالب ناظران و کارشناسان بر این عقیده هستند و بر آن تأکید می کنند نیازمند بررسی و تأملات جدی است. چه روایت خانواده آن مرحومه و مسئولان امر را درباره علل و دلایل این اتفاق بپذیریم و چه برخی شایعات را نگاهی بیافکنیم؛ نباید از نظر دور داشت که توجه و اهتمام هرچه بیشتر به امور جوانان و نوجوانان این شهر و کشور از خسارت های محتمل جلوگیری کرده و ما را در اداره هرچه بهتر زندگی این نسل موفق تر می دارد.
این مسئله برای شهر قم از اهمیت دوچندان و بلکه صدچندانی برخوردار است. شهر قم، حرم دختر امام هفتم شیعیان جهان و خواهر امام رضا علیهما السلام است. یکی از بزرگترین مراکز علم دین و تربیت دینی در جهان اسلام و یک کانون تمدنی و تاریخی کم نظیر در کشور ایران محسوب می شود.

این شهر تمام هویت و اعتبار خود را مرهون یک دختر از خاندان اهل بیت(ع) است و همین منبع فیض، منشاء توجه بی سابقه به مسئله حقوق و منزلت دختران در ایران خصوصا بعد از انقلاب اسلامی شده است تا آنجا که تعیین و نامگذاری روز دختر و استقبال و توجه مردم به این مناسبت یگانه به برکت این دختر اهل بیت(ع) است.
لذا بدون هیچ مجامله یا سردرگمی باید دید و کاوید که چرا باید چنین حادثه تلخی ناباورانه برای یکی از دختران این شهر رخ دهد؟ طبعا ممکن بود که این اتفاق در هر استان و شهر دیگری هم به وقوع بپیوندد و اگر چنین بود قطعا باید صاحبنظران آن منطقه را نیز به تفکر و چاره جویی وا می داشت و حال که این رویداد برای یکی از دختران شهروند قم رخ داده است پس این وظیفه دلسوزان این شهر است که به بررسی و واکاوی صحیح آن بنشینند.

همانطور که در آموزه های اهل بیت(ع)، انتساب و دوری و نزدیکی به خاندان رسالت و ولایت در زیبا یا زشت جلوه کردن اعمال نزذ دیگر مردمان مؤثر شمرده شده بر همین اساس وقوع آسیب های اجتماعی یا بروز کمبودهای فرهنگی و اجتماعی و روانی در میان اقشار قم به جهت انتساب این شهر به اهل بیتِ(ع) عصمت و طهارت و عدالت و مروت و احسان، می تواند ناشایست شمرده شود و موجبات خرده گیری مغرضان و معاندان را فراهم سازد.
همانطور که در روایت مشهور از امام علی علیه السلام آمده است: لا تَقسِروا اَولادَكُم عَلى آدابكُم ، فَاِنَّهُم مَخلوقونَ لِزَمان غَيرِ زَمانِكُم؛ اصل تفاوت تربیت و سبک زندگی برای نسل ها امری پذیرفته شده در معارف و عقلانیت شیعه است همانطور که اصل تأدیب و تربیت و جلوگیری از انحرافات نیز مورد تأکید قرار گرفته است از این رو همین اصول راهگشا زمینه را برای آغاز چاره جویی در رابطه با چنین مسائلی از خواستگاه دین نشان می دهد که باید آن را قدر دانست.
در این رابطه امام خمینی(ره) بیان جالب توجهی دارند که در در جلد 6 مجموعه صحیفه امام، صفحه 199 آمده است: " البته شما، متصدیان مدرسه «علوی»، از قراری که تا حالا به من گفته‌اند - من خودم کاری به کار این امور ندارم لکن از قراری که من شنیدم - بسیار خوب عمل کردید. بچه‌های ما را خوب تربیت کردید. فقط یک نکته بوده است که اشکال داشتم، و آن نکته را از این به بعد شما مورد نظرتان باشد؛ و آن اینکه بچه‌های ما در هر زمانی موافق آن زمان باید تربیت بشوند. در روایات هم هست که بچه‌هاتان را تربیت کنید به غیر آن طوری که خودتان هستید، برای زمان آتیه ".
اکنون رئیس حوزه علمیه قم و مسئول اداره حوزه های علمیه کشور خود مدرس تربیت اسلامی و دارای کرسی درس خارج فقه تربیتی است. آیت الله علیرضا اعرافی در این رابطه دارای تألیفات و آثار متعددی است از این رو وقتی چنین مقامی خود مصدر مطالعات تربیت دینی و فقهی است؛ انتظار می رود حل و گشایش در امور مربوط به تربیت جوانان و گره گشایی از عقده های واقعی یا القاء شده به آنان لااقل در محدوده شهر و استان قم از کیفیت و اعتلای ملموسی برخوردار باشد.
نباید از اهمیت دادن و سخن گفتن درباره و پیرامون چنین کاستی ها یا آسیب هایی در قم شرم داشت. این مواجهه و کتمان واقعیت ها همان خواست دشمن است. طبعا باید حریم ها و قداست ها را نشکست و از منزلت ها نکاست اما عالمانه و متواضعانه باید به کمبودها و ناکامی ها اذعان کرد. این بهترین شیوه برای جلب اعتماد مردم نیز هست. مردم با تمام گرایش ها و ذائقه ها و باورها از حوزه علمیه قم و شهر و استانی که خود را منسوب به دختر اهل بیت(ع) می داند انتظار صداقت و اقدام عاجل توأم با حزم و تدبیر دارند.

در این مسیر فراخوان و به کمک طلبیدن نظر و اقدام متخصصان تربیتی و روانشناسی و فرهیختگان اجتماعی و جامعه شناسان و فعالان آگاه از بسترهای ناپیدای جامعه ضروری است.
حادثه جان باختن خانم سحر خدایاری معروف به دختر آبی، فراتر از تلنگر برای بزرگان و مسئولان و مدیران قم است. سبک زندگی در قم و سمت و سوی باورها تغییرات شگرفی را نشان می دهد که البته بخشی از آنها با دیگر نقاط کشور یکسان است اما همانطور که گذشت انتظار از قم بیشتر از دیگر استان ها و شهرهای کشور است. همان گونه که حوزه علمیه قم در بحران سیل فراگیر اخیر، کارنامه درخشانی از خود به جا گذاشت امید می رود در این آزمایش نیز در راه تأمین حقوق و مطالبات مشروع و شرعی و طبیعی شهروندان و دختران خود که می تواند عیش کریم و سبک زندگی پرنشاط و عفیفانه را برای آنان فراهم سازد موفق باشد اما در صورتی که دانست تنها حوزه علمیه مسئول این تغییر و رشد نیست و در حالی که امکانات عمرانی و توسعه و رفاه در اختیار دستگاه ها و ارگان های دولتی و خصوصی است آنان نیز باید به مسئولیت های خود در این رابطه دوش آ دوش حوزویان عمل کنند و در پس جوسازی ها و جهت دهی های رسانه ای پنهان نگردند.