جایگاه «برادر بزرگ‌تر‌» در کلام امام رضا(ع)

به گزارش خبرگزاری فرهنگ رضوی، امام رضا(ع) در حدیثی از احادیث گرانقدر خود فرموده‌اند: «برادر بزرگ‌تر به منزله پدر است.»
 
شاید برای بسیاری از افراد این سوال به وجود بیاید که نسبت میان پدر و برادر چیست و علت فرمایش حضرت به چه دلیل بوده است.

البته لازم به ذکر است که محتوای این سخن در کلام پیامبر اسلام(ص) نیز وجود دارد و رسول خدا نیز فرموده‌اند:
«حق برادر بزرگتر بر برادران و خواهران كوچك‌تر مانند حـق پدر بر فرزند است، چنانكه حق خواهر بزرگ‌تر بر خواهران و برادران كوچك‌تر مانند حق مادر بر فرزند مي‌باشد.»۱

همچنین در دین اسلام نماز و روزه قضای پدر بر گردن برادر بزرگ است.

علت این جایگاه مهم شاید به دلیل تجربه و نزدیکی بیشتر برادر بزرگ به پدر و تاثیر او در برقراری ارتباط سایر فرزندان با پدر دارد. به حدی که برخی معتقدند اگر نقش پدر را به عنوان مثال فرمانروا درنظر بگیریم نقش پسر بزرگ چیزی شبیه به وزارت است.

فرزند بزرگ‌تر همواره به دلیل ارتباط نزدیک و دوستانه‌اش با سایر فرزندان پل ارتباطی آنان با والدین است و اگر به فرض به هر دلیل پدر خانواده در قید حیات نباشد این پسر ارشد است که سرپرستی خانواده را بر عهده خواهد داشت.

بنابراین این حدیث گرانبها اهمیت برادر بزرگتر و لزوم احترام به او را به ما یادآور می‌شود.

۱-نراقي، ملا محمدمهدي، علم اخلاق اسلامى (ترجمه جامع السعادات)، ترجمه سيدجلال الدين مجتبوي، انتشارات حكمت. ج2، ص275