به مناسبت درگذشت خنیاگر پیشکسوت خراسانی
حاج مرادعلی سالار احمدی فریادگری فراموش شده
مرادعلی سالار احمدی متولد 1313 تربت جام است. در خانواده ای به دنیا آمد که پدر، پیشه کشاورزی داشت و نان حلال را از دل خاک در می آورد و قوت فرزندانش می کرد. مرادعلی در دامان پدرش غلامحسین نشو و نما کرد و آوازهای محلی تربتجام را فراگرفت. در سن 12 سالگی خواننده ای شده بود که در شب نشینیها و نشستهای دورهمی به زیبایی میخواند.
حاج مرادعلی سالاراحمدی این هنر را موهبتی الهی میدانست که به واسطه پدر به او و از او به فرزندانش رسیده و اعتقاد داشت که این هنر نسل به نسل در خانواده اش خواهد بود.
بعداز اینکه فوزیه مجد در قالب مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به تربت جام سفر کرد خوانندگان تربت جام را از نزدیک دید با شنیدن نوای استاد مرادعلی تمام سعیاش را کرد تا بتواند او را در سطح کشور معرفی کند.
استاد سالاراحمدی آوازهای اصیل منطقه را به نیکی میخواند و همین خصوصیت در کنار وسعت، قدرت و حجم صدای او سبب شده بود که مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد.
همین اواخر که با خانم مجد صحبت میکردم از تبحر استاد حاج مرادعلی برایم میگفت. با وجود اینکه سالها از آخرین ملاقات مجد با سالاراحمدی می گذشت برایم گفت هیچکس آواز کوچهباغی را به زیبایی و درستی مرادعلی نمیخواند.
جشن هنر که در سال 1352 در شیراز برگزار شد اولین حضور مرادعلی سالاراحمدی در عرصه ملی بود که آنجا برای اولین بار نوایی را خواند و مورد تشویق اهل فن قرار گرفت. نوایی تربتجام بر مبنای شعر عبدالرحمن جامی است.
در آن سال بعد از آنکه یک ساعت فریادهای محلی خراسان را خواند به دلیل تشویقهای مکرر پس از استراحتی خیلی کوتاه مجددا روی سن آمد و بهتر و طولانی تر از قبل به خواندن ادامه داد.
بعد از این اجرا حالا دیگر سالاراحمدی هنرمندی ناشناخته نبود. از همین زمان اجراهای بین المللیاش را آغاز نمود؛ سفر به کشورهای لبنان، ایتالیا، تونس، انگلستان از اجراهای او در عرضه بین المللی است. در آن سالها دوتارنواز او مرحوم نظرمحمد سلیمانی بود. پس از درگذشت سلیمانی با مرحوم عبدالله سرور احمدی میخواند.
استاد سالاراحمدی هرجا رفت فقط آوازهای عرفانی و مذهبی خواند؛ مضامینی مانند مناجات، نعت حضرت رسول(ص)، منقبت و ذکر.
حاج مرادعلی سالاراحمدی 84 سال زندگی کرد ولی متاسفانه خیلی زود مورد بیمهری و فراموشی قرارگرفت و از اجراها و صحنه دور ماند. اخیرا یک بار در سال 1392 در جشنواره آینهدار و باریدیگر در نخستین همایش خنیاگران جام اجرا کرد و مورد تقدیر قرار گرفت.
همزمان با جشنواره موسیقی آوای ارادت که در دهه کرامت امسال برگزار شد، درجه یک هنریاش را دریافت کرد و اندکی پس از آن درگذشت.
اگرچه درجه هنری او اعتبار هنری آوازش را نشان میدهد ولی باید به این نکته توجه کرد که اعطای این درجه در اواخر عمر هنرمندان یا حتی پس از مرگ (مانند استاد غلامعلی پورعطایی و استاد ذوالفقار عسکریان) نوشداروی بعد از مرگ سهراب است.
در حال حاضر از نسل طلایی حاج مرادعلی فقط استاد کریم کریمی مانده است که یک بار در نخستین جشنواره خنیاگران انقلاب اسلامی و باری دیگر در جشنواره موسیقی نواحی ایران مورد تقدیر و تجلیل قرار گرفت. اگرچه دادن درجه هنری برای ایشان در این سن دردی از او دوا نمیکند ولی همین که بداند هنوز دیده می شود بهترین تشکر از سالها هنر اوست، و دیگر اینکه هنرمندان میانسال را بیشتر قدر بدانیم. آنها که هنوز جانی در بدن دارند و تلاش می کنند را بیشتر ارج نهیم تا در این وانفسای بیمهری به موسیقی نواحی انگیزه آنها از بین نرود.
متولیان امر هنر به برخی پیشکسوتان در قالب طرح تکریم هنرمندان ماهانه مبلغی مستمری به آنها میدهند بهتر است که در خصوص هنرمندان مسن و با تجربه و خصوصا کسانی که خانهنشین شدهاند در خصوص اعداد و ارقام پرداختی تجدید نظر شود و این از هر توجهی برایشان بهتر است.