موسیقی و سلامت روان کودک
فاطمه حاجی اربابی دکترای روانشناسی/سرویس هنر، خبرگزاری رضوی
سلامت روان، همان رفتار موزون و هماهنگ با جامعه، شناخت و پذیرش واقعیتهای اجتماعی، توان سازگاری با آنها و ارضای نیازهای خویش و تواناییها است. کودکی سرآغاز پایهگذار سلامت روان همه ادوار زندگی است. از این رو در سالهای اخیر، موضوع سلامت روان کودکان، یکی از دغدغههای مهم اجتماعی محسوب میشود.
اصوات موسیقیایی، به علت برخورداری از بار هیجانی و عاطفی، تاثیرات عمیقی بر شخصیت انسان میگذارد. موسیقی، بخشی از وجود آدمی است. ریتم و ملودی در تپش قلب و تنفس در حرکات و گامها و در خنده و گریه به چشم میخورد. موسیقی در صدای دلنشین مادران و در لالاییهای آنها زنده است. فعالیتهای موسیقی به اشکال مختلف چه فردی و چه گروهی میتواند ظهور داشته باشد. آواز، نواختن آلات موسیقی، گوش سپردن به موسیقی(با کلام و بی کلام)، نماآهنگها، حرکات موزون و هماهنگ با آوا، موسیقی فیلم، پویانمایی و بازیهای رایانهای.
لازم به ذکر است اینجا صحبت از موسیقی کودک است. سبکی از موسیقی با سازبندی خاص و ملودی ساده و شیرین و رویکرد اصلی آن تفریحی و آموزشی و درمانی است که در تعلیم و تربیت کودک برای آگاهسازی، فراگیری مهارتها، بازی و حرکات موزون و آشنایی با فرهنگ بومی نقش ایفا میکند. موسیقی آرام، در کاهش اضطراب و ایجاد عشق، احساس تعلق و آرامش موثر است. فنون موسیقی، اثر والایشی و درمانگری دارد و تاثیر غیر قابل انکاری بر کاهش رفتارهای اغتشاشگر و افزایش تحمل کودکان در برابر ناکامی میگذارد. ابراز احساسات و هیجات به خوبی با نواختن یا گوش فرا دادن به موسیقی امکانپذیر است.
در مارشهای نظامی و یا ورزشهای جمعی همچنین حرکات موزن، موسیقی یک نیروی انگیزشی رو به جلو است و مهارتهای حرکتی و هماهنگی اجتماعی را افزایش میدهد. یادگیری یک ابزار موسیقی، احتیاج به تمرین و استمرار دارد و این مسئله، فرد را آماده روبرو شدن با چالشهای زندگی میکند. نواختن یک آلت موسیقی، حس جسارت و شجاعت را در کودکان پرورش میدهد و تمرکز حواس را به همراه دارد. مطالعات بسیاری، بیانگر اثرات مثبت موسیقی بر کاهش علائم نقصِ توجهِ کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی بودهاند است. موسیقی نهفته در فیلم، انیمیشن و بازیهای رایانهای شناخت جلوههای صورت و احساس را به همراه دارد. موسیقی، زبان و ریاضی از هم جدا نیستند و در تعامل قوی با هم میباشند. موسیقی نه تنها برای سلامت روان کودک، بلکه برای رشد و آزادسازی نیروی خلاق نهفته او ضروری است.
سلامت روان، همان رفتار موزون و هماهنگ با جامعه، شناخت و پذیرش واقعیتهای اجتماعی، توان سازگاری با آنها و ارضای نیازهای خویش و تواناییها است. کودکی سرآغاز پایهگذار سلامت روان همه ادوار زندگی است. از این رو در سالهای اخیر، موضوع سلامت روان کودکان، یکی از دغدغههای مهم اجتماعی محسوب میشود.
اصوات موسیقیایی، به علت برخورداری از بار هیجانی و عاطفی، تاثیرات عمیقی بر شخصیت انسان میگذارد. موسیقی، بخشی از وجود آدمی است. ریتم و ملودی در تپش قلب و تنفس در حرکات و گامها و در خنده و گریه به چشم میخورد. موسیقی در صدای دلنشین مادران و در لالاییهای آنها زنده است. فعالیتهای موسیقی به اشکال مختلف چه فردی و چه گروهی میتواند ظهور داشته باشد. آواز، نواختن آلات موسیقی، گوش سپردن به موسیقی(با کلام و بی کلام)، نماآهنگها، حرکات موزون و هماهنگ با آوا، موسیقی فیلم، پویانمایی و بازیهای رایانهای.
لازم به ذکر است اینجا صحبت از موسیقی کودک است. سبکی از موسیقی با سازبندی خاص و ملودی ساده و شیرین و رویکرد اصلی آن تفریحی و آموزشی و درمانی است که در تعلیم و تربیت کودک برای آگاهسازی، فراگیری مهارتها، بازی و حرکات موزون و آشنایی با فرهنگ بومی نقش ایفا میکند. موسیقی آرام، در کاهش اضطراب و ایجاد عشق، احساس تعلق و آرامش موثر است. فنون موسیقی، اثر والایشی و درمانگری دارد و تاثیر غیر قابل انکاری بر کاهش رفتارهای اغتشاشگر و افزایش تحمل کودکان در برابر ناکامی میگذارد. ابراز احساسات و هیجات به خوبی با نواختن یا گوش فرا دادن به موسیقی امکانپذیر است.
در مارشهای نظامی و یا ورزشهای جمعی همچنین حرکات موزن، موسیقی یک نیروی انگیزشی رو به جلو است و مهارتهای حرکتی و هماهنگی اجتماعی را افزایش میدهد. یادگیری یک ابزار موسیقی، احتیاج به تمرین و استمرار دارد و این مسئله، فرد را آماده روبرو شدن با چالشهای زندگی میکند. نواختن یک آلت موسیقی، حس جسارت و شجاعت را در کودکان پرورش میدهد و تمرکز حواس را به همراه دارد. مطالعات بسیاری، بیانگر اثرات مثبت موسیقی بر کاهش علائم نقصِ توجهِ کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی بودهاند است. موسیقی نهفته در فیلم، انیمیشن و بازیهای رایانهای شناخت جلوههای صورت و احساس را به همراه دارد. موسیقی، زبان و ریاضی از هم جدا نیستند و در تعامل قوی با هم میباشند. موسیقی نه تنها برای سلامت روان کودک، بلکه برای رشد و آزادسازی نیروی خلاق نهفته او ضروری است.