دبیر تخصصی و عضو هیأت انتخاب جشنواره فیلم کوتاه رضوی:
جشنواره فیلم کوتاه مستند و داستانی رضوی سبب فرهنگ سازی بین فیلمسازان یزدی شده است
سطح کیفی فیلم هایی که مورد بازبینی قرار دادید چطور بود؟ آیا قضاوت و انتخاب سخت بود یا نه؟
مسلما انتخاب بیست و چند فیلم از بین سیصد و خورده ای اثر بسیار سخت است. یعنی چیزی کمتر از ده درصد. به همین خاطر اولین کاری که انجام شد این بود که فیلم هایی که از لحاظ کیفی قابل قبول نبودند حذف شد. یکسری فیلم هایی که خوش ساخت و خوب بودند نیز با گرفتن هر سه رای هیئات انتخاب، پذیرفته شدند. حدود 50 فیلم متوسط داشتیم که باید در خصوص آن ها بحث و تصمیم گیری می کردیم. در نهایت با توجه به سلیقه ی هیئات انتخاب داستانی جشنواره، این فیلم ها انتخاب شدند. شاید اگر گروه دیگری این کار را بر عهده داشتند، فیلم های دیگری انتخاب میشد، مثل هر جشنواره دیگری. اما یکسری فیلم ها خیلی خوب هستند. یعنی هر کسی هیئات انتخاب باشد، آن ها را انتخاب می کند. تلاش ما این بود که حقی از کسی ضایع نشود و اگر کسی لیاقت حضور در جشنواره امام رضا(ع) را دارد این اتفاق برایش رقم بخورد. قضاوت همیشه کار سختی است باید بین خوب و خوب تر و گاهی متوسط و خوب، یکی را انتخاب کنی. به هر حال کار دشواری بود اما امیدوارم هیات انتخاب سربلند از آن بیرون آمده باشد.
به عنوان کسی که هم سال گذشته و هم امسال در جریان فیلم ها بوده اید، به نظر شما فیلم سازان یزدی روند رو به رشدی داشتند؟
چهار سالی که این جشنواره در یزد برگزار شده من درگیر آن بودم. سال گذشته دبیر جشنواره بودم و امسال دبیر تخصصی هستم در سال های قبل هم در کنار برگزار کنندگان جشنواره بودم. واقعیت این است که نمی توان گفت که به علت حضور یک جشنواره در شهری، فیلمساز روند رو به رشدی داشته، اما می توانم بگویم باعث فرهنگ سازی بین فیلمسازها شده، مخصوصا فیلمسازان جوانی که تا به حال فیلمی نساخته بودند و شاید جرات وارد شدن به این وادی را نداشتند، جشنواره فیلم کوتاه رضوی بهانه ای شد تا به سراغ فیلم ساختن بروند. امسال هم بودجه ای در اختیار فیلمسازان قرار گرفت که خروجی آن ساخت سه فیلم بود. همین که فیلمسازها برای این جشنواره فیلم بسازند از لحاظ کمی خیلی خوب است. امیدوارم اتفاقات خوبی بیفتد تا فیلم ها از لحاظ کیفی هم رشد داشته باشند. ما در یزد فیلمسازان خوبی داریم که شناخته شده هستند در جشنواره های مختلف شرکت می کنند اما احساس می کنم در بخش داستانی باید فیلمسازهای بهتری را پرورش دهیم. با اطمینان خاطر می توانم بگویم حضور جشنواره فیلم کوتاه رضوی در یزد برای فیلم سازان، مردم، هنرجویان رشته سینما، برای همه مفید بوده است.
شما سال گذشته دبیر اجرایی و امسال علاوه بر عضویت در هیات انتخاب، دبیر تخصصی جشنواره فیلم کوتاه مستند و داستانی رضوی هستید، از سختی هایی که برگزاری جشنواره ای با این کیفیت دارد بگویید؟ سختی هایی که وقتی از بیرون به مجموعه نگاه می کنی ممکن است دیده نشود.
یکی از مسائلی که تقریبا تمام جشنواره هایی که در شهرستان ها برگزار می شود با آن درگیر هستند، مسائل مالی است. وقتی بودجه کم است و در مقابل کارها باید به بهترین شکل و در زمان معین انجام شود مشخص می شود که مسئله مالی، مشکل کوچکی نیست و البته همیشه هم وجود داشته است. علاوه بر این یکی از مسائلی که در شهرستان ها اتفاق می افتد، کم لطفی دوستان نسبت به جشنواره است. یکسری افراد به جای اینکه جشنواره را از خودشان بدانند و به بهتر برگزار شدن جشنواره کمک کنند، حرف و حدیث ها و موضوعاتی مطرح می کنند که اغلب باعث رنجش خاطر می شود. حرف های دلسرد کننده ای مانند اینکه جشنواره برای یزد منفعتی نداشته در صورتی که باید توجه داشت جشنواره ی فیلم کوتاه رضوی یک جشنواره ی سراسری است و نه جشنواره استانی، البته ما تلاش کردیم این مسائل را در حاشیه قرار دهیم و به آن توجه نکنیم. مشکلات دیگری هم هست مانند اینکه جشنواره دقیقا در زمان اوج گرمای شهر ما برگزار می شود و همین باعث می شود تا حدودی انرژی برگزار کنندگان تحلیل برود. اما به برکت اسم امام هشتم و گرمای وجود افراد در جشنواره این انرژی را دوباره به ما بر می گرداند. مشکل دیگر اینکه این جشنواره با تعداد افراد کمی در دبیرخانه و سایر کمیته ها برگزار می شود که سختی های خاص خودش را دارد. به هر حال همیشه در جشنواره ها مسائل حاشیه ای وجود دارد اما تلاش می کنیم جلوی آن ها را بگیریم. سختی ها کم نیست اما برای کسانی که عاشق این کار هستند، همه سختی ها آسان می شود.
به عنوان یک فیلمساز به نظر شما کدام وجه از فرهنگ رضوی می تواند دستمایه یک ایده خلاقانه برای ساخت فیلم باشد؟
من به عنوان فیلمساز وقتی محدود می شوم، خلاق تر می شوم. هر چند تلاش کردم موضوعاتی را کار کنم که دوست دارم، اما تجربه ثابت کرده کارهای سفارشی را بهتر انجام دادم. در خصوص فرهنگ رضوی به نظرم هیچ چیز زیباتر از مسائل اخلاقی مانند مهربانی، انسانیت، گذشت، فداکاری و ... نیست. البته این مسائل در تمام فیلم ها هم دیده می شود. خود من به عنوان فیلمساز دغدغه نشان دادن این مسائل را دارم. فکر می کنم پرداختن به این موضوعات بسیار جذاب است. اما چیزی که در این خصوص آزار دهنده است فیلم هایی است که پر است از موضوعاتی مانند خیانت، روابط دختر پسری، اینقدر این موضوعات زیاد شده که وقتی مثلا به عنوان هیات انتخاب فیلم ها را نگاه می کنی موضوعات برایت تکراری است و به دنبال موضوعات ناب تری هستی این زمان هست که موضوعاتی با محوریت اخلاقیات جذابیت پیدا می کند.
امسال چهارمین سالی است که یزد میزبان جشنواره فیلم کوتاه رضوی است جایگاه این جشنواره در کشور را چطور ارزیابی می کنید؟
بدون شک جشنواره بین المللی امام رضا(ع) در حال حاضر یکی از بهترین جشنواره های ایران است. من تجربه حضور در بیش از 50 جشنواره داخلی و خارجی را دارم و به نظرم جشنواره بین المللی امام رضا(ع) در تمام دوره هایی که برگزار شده از سطح بالایی برخوردار بوده است. هر سال فیلم های خوبی در جشنواره حضور دارد زیرا فیلمسازها هم می دانند جشنواره امام رضا(ع) یکی از بهترین های ایران است. به هیات انتخاب و اعضای داوری هم نگاه کنید می بینید که همه جزء بهترین ها بودند. حتی مسائلی مانند اسکان، پذیرایی، اکران فیلم ها، برگزاری کارگاه های تخصصی و هر چیز که بخشی از امتیازات جشنواره برای بالا بردن سطح کیفی آن است در این جشنواره رعایت شده است. فیلمسازان از جشنواره فیلم کوتاه مستند و داستانی رضوی به نیکی یاد می کنند. من به عنوان یک فیلمساز معتقدم که جشنواره رضوی از همه لحاظ سعی کرده حق را رعایت کند و این قطعا نگاه و عنایت امام رضا (ع) به جشنواره است.
خانم توکلی شما ساخت تعداد زیادی فیلم کوتاه در کارنامه دارید و امسال اولین فیلم بلندتان را جلوی دوربین بردید اگر بخواهید بخشی از تجربیات خود را در اختیار کسانی که تازه وارد عرصه فیلمسازی شده اند قرار دهید چه می گویید؟
حرف زدن در مورد فیلمسازی ساده است اما تا خودت سر صحنه نباشی و نبینی، نمی توانی به خوبی درک کنی باید خودت آن را لمس کنی. اما آنچه در حال حاضر می توانم بگویم این است که دنیای فیلم کوتاه و فیلم بلند خیلی با هم فرق دارد، صداقت دوستی ها و آن خلوصی که سر صحنه فیلم کوتاه وجود دارد و آن شیرینی که بین عنوان فیلم کوتاه هست، در فیلم بلند این فضا وجود ندارد. به هرحال در فیلم بلند استرس هایی که داری چه از لحاظ مسائل مالی، حضور عوامل حرفه ای، بحث دیده شدن فیلم و ... متفاوت است. تجربه ای که می توانم در اختیار دیگران قرار دهم این است که همیشه عوامل خوب یک فیلم خوب را می سازند. عواملی که علاوه بر تسلط به مسائل فنی و هنری، با اخلاق باشند و خالصانه کار کنند. وجدان کاری داشتن در هر کاری تاثیرگذار است در عرصه فیلم سازی نیز قطعا تاثیر زیادی دارد.
