تحلیلی از المانیتور
یمنی ها در مصر با جهنم دیگری روبرو هستند
به گزارش خبرگزاری رضوی به نقل از شفقنا، برای بسیاری از یمنی ها که مثل حنا و دخترش تصمیم به فرار از کشورشان را گرفته اند، و به اندازه کافی پول دارند که این کار را بکنند، مصر به نظر یکی از بهترین گزینه هاست. قاهره یکی از ارزان ترین پایتخت ها در خاورمیانه است و مصر هنوز سیاست درهای نسبتا باز را در قبال یمنی ها اجرا می کند. کسانی که سنشان کمتر از ۱۶ سال است و کسانی که سنشان بیشتر از ۵۰ سال است میتوانند بدون ویزا وارد این کشور شوند و برای افراد بین این سنین، یک گزارش پزشکی برای گرفتن ویزای این کشور کافی است. یمنی ها در مصر همچنین میتوانند وارد مدرسه بشوند و از خدمات بهداشتی مانند مصری ها بهره مند شوند.
گرچه هیچ آمار رسمی از کشور مصر در مورد یمنی ها وجود ندارد، اما بلیغ المخلفی، مشاور اطلاعاتی و کارمند سفارت یمن به المانیتور می گوید که ۷۰۰ هزار یمنی در مصر حضور دارند؛ عددی که با آمار دو سازمان یمنی که در قاهره مصر فعالیت می کنند، همخوانی دارد.
تخمین دیگری وجود دارد که توسط فهد الاریکی، رئیس فعلی شورای جامعه یمنی در مصر این تعداد را ۳۰۰ هزار نفر می داند؛ چراکه به گفته این شورا، بسیاری از یمنی ها ابتدا وارد خاک مصر می شوند و سپس آنجا را به مقصد کشور دیگری ترک می کنند. مخلفی می گوید که پیش از جنگ یمن، تعداد یمنی هایی که در مصر بودند، حدود ۳۰ هزار نفر بوده است.
حنا به المانیتور می گوید: «من به یک دکتر در یمن ۴۰۰ دلار پول دادم تا گزارشی جعلی بنویسد که من نیازمند مداوای سرطان در مصر هستم و دخترم را هم با خودم آوردم.»
اما واقعیت مصر، بسیار دورتر از آن چیزی بود که آنها تصور می کردند.
حنا می گوید: «حالا من در یک کارخانه کوچک پوشاک از ۹ صبح تا ۷ بعداز ظهر، ۶ روز در هفته کار می کنم و تنها ۱۲۰۰ پوند مصری معادل ۶۷ دلار به صورت ماهیانه حقوق می گیرم و همه چیز هر روز در حال گران تر شدن است.»
یمنی ها در مصر اجاز کار کردن ندارند و بنابراین کسانی که در آنجا کار پیدا می کنند، غالبا در کارهای غیر رسمی با درآمد بسیار پایین مشغول می شوند. حنا و دخترش آپارتمانی را در قاهره به مبلغ ۶۰۰ پوند مصری، معادل ۳۳ دلار اجاره کرده اند، که با یمنی های دیگر، در آنجا با هم زندگی می کنند تا بتوانند از پس مخارجشان بربیایند.
از سوی دیگر دختر او به یک مدرسه محلی می رود اما به خاطر فقدان حمایت بخصوص مثل حضور افرادی که به کودکان مهاجر کمک کنند، باعث شده که دخترم حنا به سختی خود را با شرایط وفق دهد. حنا می گوید: «او ابتدا به یک مدرسه خصوصی سودانی رفت چون نمیتوانست با محلی ها ارتباط برقرار کند. اما امسال او در این مدرسه ثبتنام نکرد چون من دیگر قادر به پرداخت هزینه های مدرسه خصوصی نیستم.»
این احساس برای آنها که بخشی از جامعه ای هستند که نادیده گرفته می شود، آنقدر به حنا فشار آورده که تصمیم به بازگشتن به یمن را گرفته؛ دیگر برایش مهم نیست که چه خطراتی آنها را تهدید می کند. او می گوید: «از همان ابتدا ما درگیر مشکلات بودیم. برای همین گاهی من فکر میکنم که بهتر است به یمن بازگردم و در آنجا بمیرم تا اینکه در مصر بمانم. ما دیگر خیلی خسته شده ایم.»
بسیاری دیگر اکنون شروع به این کار کرده اند.
آریکی، مدیر سابق شرکت یمن ایرویز در مصر می گوید: «از ماه رمضان گذشته در آگوست، هر روز تعداد بیشتری از یمنی هایی که در مصر زندگی میکنند به یمن باز می گردند.»
او می گوید: «به طور میانگین هفته ای ۱۰ پرواز به فرودگاه های سیعون و عدن (تنها فرودگاه های فعال) صورت میگیرد که هر کدام حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ مسافر دارند.» او همچنین اضافه می کند که از میان این مسافران، حدود ۶۵ درصد مصر را ترک میکنند و ۳۵ درصد باقیمانده در قاهره می مانند تا با پرواز دیگری به یمن بازگردند.
او اضافه میکند که پیش از رمضان این پروازها نیمه پر بودند.
آریکی از یمنی هایی صحبت می کند که از زندگی در مصر خسته شده اند و به کشور خودشان بازمی گردند: «آنها آرزو دارند که جنگ زودتر تمام شود، اما تقریبا بعد از ۴ سال باز آنها خیلی سنگین شده است و آنها از این وضعیت خسته شده اند.»
فاطمه یکی از این افراد است. او از شهر فقیرنشین و بندری عدن با المانیتور صحبت می کند. فاطمه می گوید که در سال ۲۰۱۷ به مصر پرواز کرده است و یک سال زندگی در قاهره بای او کافی بوده است. او می گوید: «اگر جایی را پیدا کنم که هم امن باشد و هم شرایط زندگی مثل وضعیت بهداشتی، کار و درآمد مناسبی داشته باشد دوباره یمن را ترک می کنم. در مصر امنیت هست اما زندگی بسیار سخت است و من به عنوان یک یمنی نمی توانم کاری پیدا کنم.»
علاوه بر مشکلات اقتصادی و فقدان خدمات مناسب که حنا و فاطمه بر آنها تاکید کردند، جمال، مدیر یک سازمان محلی یمنی ها در قاهره به المانیتور می گوید که مشکل دیگری که یمنی ها با آن مواجه هستند، نگه داشتن وضعیت قانونی‌شان در مصر است.
او می گوید: «هزینه اقامت برای هر نفر برای مدت ۶ ماه، بیش از ۱۰۰۰ پوند مصری، معادل ۵۶ دلار است و بسیاری از مردم به نقطه ای می رسند که نمی توانند از پس این هزینه بربیایند و ویزایشان را تمدید کنند که در این صورت به شرایط آسیب پذیری وارد می شوند.»
این مشکل در صورتی که یمنی ها در کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد ثبتنام کنند، حل می شود، اما تعداد کمی از افراد این کار را می کنند. تا ماه نوامبر، ۷۷۸۱یمنی در این کمیسیون ثبتنام کرده بودند. آمارها اما به سرعت در حال افزایش است. در دسامبر سال ۲۰۱۷، بیش از ۴۲۰۰ یمنی ثبتنام کردند.
نوار ریفا، یک همکار خارجی در کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد که با یمنی ها در مصر کار میکند هرگونه مسئولیتی را در مورد اختلاف میان تعداد یمنی هایی که در مصر زندگی می کنند با تعداد آنهایی که در نهایت ثبتنام میکنند، رد می کند: «کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل آگاهی ها در مورد اهمیت ثبتنام را در میان همه جوامع پناهجو افزایش می دهد اما در نعایت این موضوع به خود آنها مربوط می شود که آیا میخواند ثبتنام کنند یا نه.
جمال اما طور دیگری فکر می کند. او ادعا می کند که خدمات ضعیف ارائه شده توسط کمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل و این حقیقت که یمنی ها نمی توانند به عنوان پناهجو شناخته شوند چون کمیساریای عالی پناهجویان مصاحبه با یمنی ها را متوقف کرده است مگر اینکه برای اسکان مجدد مراجعه کرده باشند، دلیلی اصلی کاهش اقبال یمنی ها برای ثبتنام است.
اشرف، یک یمنی اهل صنعا که در دسامبر ۲۰۱۷ وارد قاهره شد، یکی از این افراد است. او به المانیتور می گوید: «بسیاری از یمنی ها به من میگویند که در کمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل ثبتنام نکنم چون بدردنخور است. هیچ سود واقعی‌ای وجود ندارد. کمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل دردها و مشکلات ما را باور ندارد.»
از نظر جمال، بسیاری از یمنی ها مجبورند که با این مشکلات اساسی و ساختاری کنار بیایند ، در حالی که آنها مجبورند با مصری هایی که میخواهند از وضعیت آسیب پذیر این یمنی ها سوءاستفاده کنند هم کنار بیایند.
احمد اهل عدن این موضوع را تایید می کند. سال گذشته یکی از دوستان احمد با فرزند ۱۰ ساله اش به قاهره آمد. فرزند او نیازمند عمل جراحی پایش بود.در روز عمل، چند نفر به آنها حمله میکنند و ۲۰۰۰ دلاری که آنها برای عمل فرزندشان ذخیره کرده بودند را با خود می برند. پس از این واقعه آنها مجبور شدند که به یمن بازگردند بدون اینکه عمل را انجام داده باشند. احمد میگوید: «این موضوع جلوی چشمتن من اتفاق افتاد. من ماهی ۴ یا ۵ بار از این داستان ها می شنوم.»
احمد نیز خود با یک صاحب خانه سوءاستفاده‌گر در قاهره روبرو می شود. احمد آپارتمانی اجاره کرد و اجاره یک سال را پرداخت اما صاحب خانه اش به او گفت که دوباره هر ماه باید ۱۵۰۰ پوند، معادل ۸۳.۵ دلار بدهد. سرانجام احمد و خانواده اش مجبور شدند تا برای جلوگیری از بیشتر از دست دادن پولشان از آنجا بروند.
نور، یک مادر یمنی است که ۵ فرزند دارد. او هم چنین شرایط مشابهی را تجربه کرده است. او وقتی دخترانش را در مدرسه ای محلی در قاهره ثبتنام کرد، مدیر مدرسه از موقعیت ضعیف آنها سوءاستفاده کرد و شروع به رفتار توهین آمیز و سوءاستفاده‌گرانه نسبت به نور کرد. تا جایی که نور تصمیم گرفت دیگر دخترانش را به مدرسه نفرستند. هیچ کدام از دختران او هم اکنون به مدرسه نمی روند. او می گوید: «رویای من این بود که در یک مکان امن و آرام باشم و فرزندانم بتوانند درس بخوانند. اما ما هیچ امنیتی در مصر پیدا نکردیم.»
جمال می گوید: «ما این واقعیت را نادیده نمیگیریم که دولت مصر به ما کمک کرده است. مصر یکی از معدود کشورهایی است که هنوز هم مرزهایش را برای یمنی ها باز گذاشته است. اما یمنی ها هیچ کمک بنیادی دریافت نمی کنند. بسیاری از آنها پول هایشان تمام شده و حالا پس از تجریه اتفاقات یمن در اینجا هم با اضطراب و افسردگی مواجه می شوند. برخی هم در این میان مجبور می شوند که به یمن بازگردند.»
گرچه هیچ آمار رسمی از کشور مصر در مورد یمنی ها وجود ندارد، اما بلیغ المخلفی، مشاور اطلاعاتی و کارمند سفارت یمن به المانیتور می گوید که ۷۰۰ هزار یمنی در مصر حضور دارند؛ عددی که با آمار دو سازمان یمنی که در قاهره مصر فعالیت می کنند، همخوانی دارد.
تخمین دیگری وجود دارد که توسط فهد الاریکی، رئیس فعلی شورای جامعه یمنی در مصر این تعداد را ۳۰۰ هزار نفر می داند؛ چراکه به گفته این شورا، بسیاری از یمنی ها ابتدا وارد خاک مصر می شوند و سپس آنجا را به مقصد کشور دیگری ترک می کنند. مخلفی می گوید که پیش از جنگ یمن، تعداد یمنی هایی که در مصر بودند، حدود ۳۰ هزار نفر بوده است.
حنا به المانیتور می گوید: «من به یک دکتر در یمن ۴۰۰ دلار پول دادم تا گزارشی جعلی بنویسد که من نیازمند مداوای سرطان در مصر هستم و دخترم را هم با خودم آوردم.»
اما واقعیت مصر، بسیار دورتر از آن چیزی بود که آنها تصور می کردند.
حنا می گوید: «حالا من در یک کارخانه کوچک پوشاک از ۹ صبح تا ۷ بعداز ظهر، ۶ روز در هفته کار می کنم و تنها ۱۲۰۰ پوند مصری معادل ۶۷ دلار به صورت ماهیانه حقوق می گیرم و همه چیز هر روز در حال گران تر شدن است.»
یمنی ها در مصر اجاز کار کردن ندارند و بنابراین کسانی که در آنجا کار پیدا می کنند، غالبا در کارهای غیر رسمی با درآمد بسیار پایین مشغول می شوند. حنا و دخترش آپارتمانی را در قاهره به مبلغ ۶۰۰ پوند مصری، معادل ۳۳ دلار اجاره کرده اند، که با یمنی های دیگر، در آنجا با هم زندگی می کنند تا بتوانند از پس مخارجشان بربیایند.
از سوی دیگر دختر او به یک مدرسه محلی می رود اما به خاطر فقدان حمایت بخصوص مثل حضور افرادی که به کودکان مهاجر کمک کنند، باعث شده که دخترم حنا به سختی خود را با شرایط وفق دهد. حنا می گوید: «او ابتدا به یک مدرسه خصوصی سودانی رفت چون نمیتوانست با محلی ها ارتباط برقرار کند. اما امسال او در این مدرسه ثبتنام نکرد چون من دیگر قادر به پرداخت هزینه های مدرسه خصوصی نیستم.»
این احساس برای آنها که بخشی از جامعه ای هستند که نادیده گرفته می شود، آنقدر به حنا فشار آورده که تصمیم به بازگشتن به یمن را گرفته؛ دیگر برایش مهم نیست که چه خطراتی آنها را تهدید می کند. او می گوید: «از همان ابتدا ما درگیر مشکلات بودیم. برای همین گاهی من فکر میکنم که بهتر است به یمن بازگردم و در آنجا بمیرم تا اینکه در مصر بمانم. ما دیگر خیلی خسته شده ایم.»
بسیاری دیگر اکنون شروع به این کار کرده اند.
آریکی، مدیر سابق شرکت یمن ایرویز در مصر می گوید: «از ماه رمضان گذشته در آگوست، هر روز تعداد بیشتری از یمنی هایی که در مصر زندگی میکنند به یمن باز می گردند.»
او می گوید: «به طور میانگین هفته ای ۱۰ پرواز به فرودگاه های سیعون و عدن (تنها فرودگاه های فعال) صورت میگیرد که هر کدام حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ مسافر دارند.» او همچنین اضافه می کند که از میان این مسافران، حدود ۶۵ درصد مصر را ترک میکنند و ۳۵ درصد باقیمانده در قاهره می مانند تا با پرواز دیگری به یمن بازگردند.
او اضافه میکند که پیش از رمضان این پروازها نیمه پر بودند.
آریکی از یمنی هایی صحبت می کند که از زندگی در مصر خسته شده اند و به کشور خودشان بازمی گردند: «آنها آرزو دارند که جنگ زودتر تمام شود، اما تقریبا بعد از ۴ سال باز آنها خیلی سنگین شده است و آنها از این وضعیت خسته شده اند.»
فاطمه یکی از این افراد است. او از شهر فقیرنشین و بندری عدن با المانیتور صحبت می کند. فاطمه می گوید که در سال ۲۰۱۷ به مصر پرواز کرده است و یک سال زندگی در قاهره بای او کافی بوده است. او می گوید: «اگر جایی را پیدا کنم که هم امن باشد و هم شرایط زندگی مثل وضعیت بهداشتی، کار و درآمد مناسبی داشته باشد دوباره یمن را ترک می کنم. در مصر امنیت هست اما زندگی بسیار سخت است و من به عنوان یک یمنی نمی توانم کاری پیدا کنم.»
علاوه بر مشکلات اقتصادی و فقدان خدمات مناسب که حنا و فاطمه بر آنها تاکید کردند، جمال، مدیر یک سازمان محلی یمنی ها در قاهره به المانیتور می گوید که مشکل دیگری که یمنی ها با آن مواجه هستند، نگه داشتن وضعیت قانونی‌شان در مصر است.
او می گوید: «هزینه اقامت برای هر نفر برای مدت ۶ ماه، بیش از ۱۰۰۰ پوند مصری، معادل ۵۶ دلار است و بسیاری از مردم به نقطه ای می رسند که نمی توانند از پس این هزینه بربیایند و ویزایشان را تمدید کنند که در این صورت به شرایط آسیب پذیری وارد می شوند.»
این مشکل در صورتی که یمنی ها در کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد ثبتنام کنند، حل می شود، اما تعداد کمی از افراد این کار را می کنند. تا ماه نوامبر، ۷۷۸۱یمنی در این کمیسیون ثبتنام کرده بودند. آمارها اما به سرعت در حال افزایش است. در دسامبر سال ۲۰۱۷، بیش از ۴۲۰۰ یمنی ثبتنام کردند.
نوار ریفا، یک همکار خارجی در کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد که با یمنی ها در مصر کار میکند هرگونه مسئولیتی را در مورد اختلاف میان تعداد یمنی هایی که در مصر زندگی می کنند با تعداد آنهایی که در نهایت ثبتنام میکنند، رد می کند: «کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل آگاهی ها در مورد اهمیت ثبتنام را در میان همه جوامع پناهجو افزایش می دهد اما در نعایت این موضوع به خود آنها مربوط می شود که آیا میخواند ثبتنام کنند یا نه.
جمال اما طور دیگری فکر می کند. او ادعا می کند که خدمات ضعیف ارائه شده توسط کمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل و این حقیقت که یمنی ها نمی توانند به عنوان پناهجو شناخته شوند چون کمیساریای عالی پناهجویان مصاحبه با یمنی ها را متوقف کرده است مگر اینکه برای اسکان مجدد مراجعه کرده باشند، دلیلی اصلی کاهش اقبال یمنی ها برای ثبتنام است.
اشرف، یک یمنی اهل صنعا که در دسامبر ۲۰۱۷ وارد قاهره شد، یکی از این افراد است. او به المانیتور می گوید: «بسیاری از یمنی ها به من میگویند که در کمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل ثبتنام نکنم چون بدردنخور است. هیچ سود واقعی‌ای وجود ندارد. کمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل دردها و مشکلات ما را باور ندارد.»
از نظر جمال، بسیاری از یمنی ها مجبورند که با این مشکلات اساسی و ساختاری کنار بیایند ، در حالی که آنها مجبورند با مصری هایی که میخواهند از وضعیت آسیب پذیر این یمنی ها سوءاستفاده کنند هم کنار بیایند.
احمد اهل عدن این موضوع را تایید می کند. سال گذشته یکی از دوستان احمد با فرزند ۱۰ ساله اش به قاهره آمد. فرزند او نیازمند عمل جراحی پایش بود.در روز عمل، چند نفر به آنها حمله میکنند و ۲۰۰۰ دلاری که آنها برای عمل فرزندشان ذخیره کرده بودند را با خود می برند. پس از این واقعه آنها مجبور شدند که به یمن بازگردند بدون اینکه عمل را انجام داده باشند. احمد میگوید: «این موضوع جلوی چشمتن من اتفاق افتاد. من ماهی ۴ یا ۵ بار از این داستان ها می شنوم.»
احمد نیز خود با یک صاحب خانه سوءاستفاده‌گر در قاهره روبرو می شود. احمد آپارتمانی اجاره کرد و اجاره یک سال را پرداخت اما صاحب خانه اش به او گفت که دوباره هر ماه باید ۱۵۰۰ پوند، معادل ۸۳.۵ دلار بدهد. سرانجام احمد و خانواده اش مجبور شدند تا برای جلوگیری از بیشتر از دست دادن پولشان از آنجا بروند.
نور، یک مادر یمنی است که ۵ فرزند دارد. او هم چنین شرایط مشابهی را تجربه کرده است. او وقتی دخترانش را در مدرسه ای محلی در قاهره ثبتنام کرد، مدیر مدرسه از موقعیت ضعیف آنها سوءاستفاده کرد و شروع به رفتار توهین آمیز و سوءاستفاده‌گرانه نسبت به نور کرد. تا جایی که نور تصمیم گرفت دیگر دخترانش را به مدرسه نفرستند. هیچ کدام از دختران او هم اکنون به مدرسه نمی روند. او می گوید: «رویای من این بود که در یک مکان امن و آرام باشم و فرزندانم بتوانند درس بخوانند. اما ما هیچ امنیتی در مصر پیدا نکردیم.»
جمال می گوید: «ما این واقعیت را نادیده نمیگیریم که دولت مصر به ما کمک کرده است. مصر یکی از معدود کشورهایی است که هنوز هم مرزهایش را برای یمنی ها باز گذاشته است. اما یمنی ها هیچ کمک بنیادی دریافت نمی کنند. بسیاری از آنها پول هایشان تمام شده و حالا پس از تجریه اتفاقات یمن در اینجا هم با اضطراب و افسردگی مواجه می شوند. برخی هم در این میان مجبور می شوند که به یمن بازگردند.»
