دریافت صفحه با کد QR
رئیس سابق دانشگاه مذاهب اسلامی:
برای رسیدن به تمدن اسلامی باید بر مشترکات ادیان تاکید کنیم
آستان نیوز , 5 ارديبهشت 1397 ساعت 9:36
رئیس سابق دانشگاه مذاهب اسلامی گفت: اگر میخواهیم به تمدن اسلامی برسیم باید ببینیم پیامبر عظیم الشان اسلام(ص) که بر اساس آیات قرآنی پایهگذاری تمدن اسلامی شدند. در زمان پیامبر اکرم(ص) هم اختلاف میان ادیان الهی بود اما میبینیم قرآن همه را بهسوی مشترکات دعوت میکند.
به گزارش خبرگزاری رضوی، تکفیر و اختلافات ادیان و فرق دستمایه بسیاری از جنگها و قتل عامهای وسیع در طول تاریخ بوده و هست. فتنه داعش و قتل عام مسلمانان روهینگیا توسط بودائیان میانمار آخرین نمونههای جنگ ادیان در روزگار ماست.
ضرورت و اهمیت گفتگوی ادیان از باب رفع اختلافات بر کسی پوشیده نیست.گفتگوهای امام رضا(ع) با دیگر ادیان نیز نمونه این گفتگوها در مذهب شیعه است.
در همین راستا همایش«امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان» توسط آستان قدس رضوی در حال شکل گیری است. این همایش قبل از برگزاری پیش نشستهایی در کشورهای مختلف دارد و نهایتا با حضور علما و اندیشمندان سایر ادیان و مذاهب در پاییز 97 در مشهد برگزار خواهد شد.
حجتالاسلامدکتر عبدالکریم بیآزار شیرازی رئیس سابق دانشگاه مذاهب اسلامی یکی از اعضای کمیته علمی همایش «امام رضا(ع)و گفتگوی ادیان» است که در ادامه گفتگوی با ایشان را میخوانید.
• هدف از انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن اسلامی است، این در حالی است که گاهی اختلافات ادیان و مذاهب به تناقضاتی بر میخورد که همراهی آنان را برای رسیدن به یک تمدن واحد دشوار میسازد. برای رفع این تناقضات چگونه باید عمل کرد؟
اگر می خواهیم به تمدن اسلامی برسیم باید ببینیم پیامبر عظیم الشان اسلام(ص)که بر اساس آیات قرآنی پایهگذاری تمدنی شدند که هزار سال دوام داشت و گستره اسپانیا تا چین را پوشش می داد چگونه توانست در میان ادیان و مذاهب مختلف هماهنگی ایجاد کند و همه را تحت تأثیر قرار دهد.
اختلافنظرها از گذشته وجود داشته است، در زمان پیامبر اکرم(ص) هم اختلاف میان ادیان الهی بود اما میبینیم قرآن همه را بهسوی مشترکات دعوت میکند.
اگر بخواهیم بر روی تفاوتها تمرکز کنیم همانند این چیزی میشود که شاهد هستیم که حتی بین مسلمانان هم اختلاف عقیده وجود دارد پس باید بر مشترکاتمان تاکید کنیم.
ما معتقد هستیم مسائل اعتقادی تقلیدی نیست و هیچیک از مسلمانان جهان در مسائل اعتقادی از یکدیگر تقلید نمیکنند. مراجع تقلید نیز در ابتدای رساله خود آوردهاند که مسائل اعتقادی تقلیدی نیست. تمام مسلمانان جهان در مسائل اخلاقی اسوه آنها پیامبر اسلام(ص) و راهنمای آنها قرآن است. پس در مسائل اعتقادی و اخلاقی و اصول آن با یکدیگر تفاوتی نداریم اما در مسائل فقهی تمام مذاهب اسلامی معتقد هستند در آنچه «نص» دین هست هیچکس حق اجتهاد ندارد. احکام نماز، روزه و حج همه مسلمانان یکی است این نشان دهنده اشتراکات ما است.
خداوند در قرآن هم میفرماید «بشارتده کسانی که سخنان من را میشنوند و بهترین آنها را انتخاب میکنند.» ما میتوانیم بدون جنگ با گفتگو با ادیان دیگر اثرگذار باشیم همانطور که مسلمانها در برخوردی که با هندوها داشتند باعث شدند هندوها آیین «سیک» را بر اساس توحید ایجاد کنند.
در معابد سیکها بتی وجود ندارد و حتی بنیانگذار آیین«سیک» مناسک حج را در مکه بجای آورده است، این نشانه اثرگذاری اسلام در ادیان دیگر است پس میتوانیم با رفتار مسالمتآمیز با سایر ادیان آنان را با دین اسلام آشنا کنیم و تهمتهایی که وهابیان تندرو به شیعیان زدهاند را رفع کنیم.
به منظور گفتگوی ادیان دانشگاه« مذاهب اسلامی» در کشورمان تأسیس شد تا از ادیان مختلف در آن درس بخوانند و ابتدا با دین خود آشنا شوند و سپس بهصورت تطبیقی با سایر مذاهب آشنا گردند و سوءتفاهمها از بین میرود. دانشجویان از ادیان مختلف زمانی که با یکدیگر کلاس میروند و صحبت میکنند شاهد هستند می توان با اطمینان کنار یکدیگر با مسالمت زندگی کنند.
قرآن به ما آموخته است باکسانی که با شما دشمنی ندارند نیکی کنید و هرچه از این ادیان دوریکنیم فضای برای دشمنان اسلام فراهم میشود تا علیه اسلام تبلیغ کنند و آنها را دشمن ما قرار دهند.
• با توجه به تفاوت تفکرات در شرق و غرب، همایش امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان چگونه می خواهد با تفکرات سایر ملل همکاری کند؟
در ابتدای مسیر همایش «امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان» هستیم و سعی داریم در دیدارها مخاطبین ما را بشناسند و ما نیز آنها را بشناسیم.
پیروان هر دینی یکسان نیستند و در همه ادیان افراد خوب و بد وجود دارند، قرآن میفرمایند در یهود و نصارا افرادی هستند که شبها عبادت میکنند و برخی هستند که افراد معتدلی هستند.
جزئی بینی و کلیگویی در برابر همه افراد یک مذهب، کاری اسلامی نیست، به همین منظور سعی داریم با افراد خوب ادیان گفتگو کنیم تا بتوانیم اسلام را معرفی کنیم. سعی داریم با گفتگو کردن با ادیان شناخت درستی از آنها داشته باشیم تا قضاوت درستی نسبت به یکدیگر بدست آوریم و در مسائل مشترک همکاری کنیم.
جوانان ادیان و مذاهب امروز جذب جریانات شیطانی ماهوارهها و زندگی ماشینی شدهاند و رهبران مذاهب میخواهند توجه آنها را به دین الهی جذب کنند، ما در این مسیر میتوانیم با دیگر ادیان همکاری داشته باشیم.
مسلمانان باید از صومعهها، کنیسهها و مساجد دفاع کنند زیرا آنها هم ذکر خداوند را میگویند و قرآن هم از ما همین را میخواهد.
• با توجه به اینکه نشستها و پیش نشستهای همایش «امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان» در کشورهای شرقی برگزار میشود. و معمولا دین در شرق معنای متفاوتی از غرب دارد و تقریبا در زندگی اجتماعی غربی اثری از دیده نمیشود. این سوال مطرح است که آیا این همایش نگاه به غرب و آتئیستها و ملحدین را هم مد نظر قرار داده است؟
یکی از آفتهای ادیان این است که در ابتدای کار دارای ایدهها و محتوای خوبی هستند اما پس از مدتی محتواها فراموش میشود و برای یادآوری آن محتوا نمادهایی ایجاد میگردد که نسل بعدی میبیند و در مقابل آن نماد تعظیم می کند و کم کم نماد جای محتوا را می گیرد. دینی که به نمادها خلاصه شود بیخاصیت می شود زیرا محتوای خدایی خود را ازدستداده است.
تاکید بر این موضوع که ائمه اطهار(علیهم السلام) صرفا یک نماد نیستند یکی از مهمترین دلایل برگزاری همایش «امام رضا(ع)و گفتگوی ادیان» است. ائمه اطهار(علیهم السلام) صرفا برای دادن حاجت نیامدهاند بلکه الگوی اخلاق و ترجمان قرآن هستند. گفتگوی امام رضا(ع)با ادیان توأم باادب و اخلاق اسلامی بوده است و این یک الگو برای ما است.
ما معتقدیم تنها دین موجود اسلام است. تمامی انبیاء سعی کردهاند دین مردم را به دین آسمانی اسلام تبدیل کنند، پس اگر بتوانیم دین مردم جهان را به دین حضرت ابراهیم و به گفته امام خمینی (ره) به اسلام ناب نزدیک کنیم همه ادیان به وحدت خواهند رسید.
اکثر فرقهها و ادیان زمینی با نفی دیگری سعی بر اثبات خوددارند و رسانههای استکباری در این زمینه آنها را حمایت میکنند اما ما سعی داریم با نزدیک کردن ادیان، به وحدت ادیان آسمانی برسیم. امام خمینی (ره) از کلمه وحدت بجای تقریب استفاده میکردند، وحدتی که نتیجه تقریب ادیان و مذاهب به یکدیگر است.
• چگونه میتوان از گفتمان امام رضا(ع) راهبردی برای گفتگوی با ادیان استخراج کرد؟
گفتگوی با ادیان در اسلام تاریخچه آموزندهای دارد و روشی پیش پای ما می گذارد که پیامبر اکرم(ص) با مسیحیان نجران و سایر ائمه نیز آنگونه با ادیان مختلف گفتگو کردند.
امام رضا(ع) به همین روش با روسای ادیان گفتگو کردند و اثرات بسیار خوبی روی آنها گذاشتند تا حدی که بسیاری از آنان مسلمان شدند. نوع گفتگوی امام رضا(ع)به علمای اسلام آموخت که با شناخت کامل از کتب ادیان و بیان متین میتوان اثرگذار بود.
آستان قدس رضوی سعی دارد با استفاده از کسانی که آشنایی کامل به کتب ادیان دارند و بااخلاق و ادبیات اسلامی گفتگوی میان ادیان را اجرا کند.
• اولین پیش همایش «امام رضا و گفتگوی ادیان» در هندوستان برگزار شد و شما به عنوان عضو شورای علمی همایش در این پیش همایش حضور داشتید. دستاوردهای این سفر چه بود؟
سفر هند به لحاظ معنوی دارای اثرات زیادی بود، در این سفر در مراسم و مجالسی با حضور سایر ادیان و مسلمانان سنی و شیعه شرکت کردیم و گفتگویی با فرهیختگان دانشگاهی و علاقهمندان به زبان فارسی داشتیم.
نشستی که در هند داشتیم رویکرد علمی و فرهنگی داشت و اثرات عمیقی برجای گذاشت. قطعا برگزاری این سمینارها بر نخبگان هر جامعه من جمله هند اثر خواهد گذاشت، نخبگانی که بر جامعه خود تاثیرگذار هستند و عمق فرهنگ هند را بنیان گذاشته اند.
نخبگان هند که می توان آنها را (حکیم) نامید در این کشور آثار بزرگی بر مردم و فرهنگ آنجا دارند. در هند پیامبری مبعوث نشده است لذا تفکرات مردم بر اساس تفکرات حکما شکل گرفته است، حکمایی که در طول تاریخ اثرات زیادی در اخلاق و تربیت مردم داشته است. این سمینارها قطعا بر روی این نخبگان و حکما می تواند تاثیرگذار باشد.
کد مطلب: 27975
رضوی
https://www.razavi.news