مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی خراسان رضوی :
روضه امام حسین (ع) بیدارکننده انسان ها برای رسیدن به ارزش‌های انسانی است
به گزارش سرویس دین و زندگی خبرگزاری رضوی؛ اسم روضه که می‌آید نخستین موضوعی که در ذهنم تداعی می‌شود مصائبی است که بر امام حسین (ع) و خانواده ایشان وارد شد و در ادامه یاد روضه‌هایی می‌افتم که مادرم اول هر ماه قمری برگزارمی‌کند و معتقد است این روضه‌ها به خانه برکت می‌دهد ؛چرا که این مجالس به نام اباعبدالله الحسین (ع) مزین است و قطعاً اولین مستمع این روضه ها ، مادر گرامی ایشان حضرت فاطمه زهرا (س) است و نظر خاصی به این خانه می‌کند.
حضور خانم‌های فامیل و همسایه‌ها ، قند و چای ، سخنران جلسه و حضور کودکان که در کنار مادران نظاره‌گر ذکر مصیبت هستند .... به راستی این روضه‌ها چه چیزی را می‌خواهند القا کنند و برگزاری آنها چه تاثیری دارد ؟ خبرنگار خبرگزاری رضوی در این باره با حجت‌الاسلام هادی صاحبقرانی مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی خراسان رضوی گفتگو کرده است که در ادامه می‌خوانید:
-فلسفه وجودی روضه‌های خانگی چیست؟
روضه‌های خانگی یک سنت و سیره‌ای است که ائمه معصومین (ع) آن را باب کردند و علمای ما آن را ادامه دادند، در خصوص حکمت و فلسفه روضه‌های خانگی باید گفت ، چون ائمه معصومین (ع) اجازه نداشتند در مکان‌های عمومی برای سیدالشهدا عزاداری کنند و از طرفی این روضه‌ها باید ادامه می یافت تا بحث بیدارگری، عزاداری و اقامه ماتم برای سیدالشهدا در طول تاریخ به منظور زنده نگه‌داشتن حرکت و نهضتی که امام حسین (ع) آغاز کرده بود ادامه پیدا می‌کرد لذا روضه‌های خانگی از آن زمان آغاز شد.
سیره علما نیز همین بوده است از طرفی آن‌هایی که روضه برپا می‌کردند معتقد بودند وقتی روضه امام حسین (ع) در خانه‌شان خوانده می‌شود موجب نور و برکت در خانه است ، یکی دیگر از دلایل پررنگ شدن روضه‌های خانگی سخت‌گیری‌های دوران طاغوت خصوصاً در دوران رضاشاه بود، در این دوران به دلیل سخت‌گیری برپایی روضه‌ها در محل‌های عمومی روضه‌های خانگی بیشتر شکل گرفت و مردم با حضور در خانه‌ها مخفیانه اقامه ماتم برای سیدالشهدا (ع) می‌کردند.
در دوران انقلاب اسلامی بستر برگزاری روضه‌ها بیشتر شد البته روضه‌های خانگی جا افتاده بود و مردم برای اینکه خانه‌هایشان منور به نور سیدالشهدا شود این روضه‌ها را در خانه برپا می‌کردند و اکنون نیز ادامه دارد.
-ریشه‌های روضه‌های خانگی مربوط به چه زمانی است؟
بعد از شهادت امام حسین (ع) افرادی که از کربلا بازگشتند به بازخوانی واقعه کربلا پرداختند و با روضه اجازه ندادند این واقعه گم شود و چون آن زمان رسانه‌ای وجود نداشت بهترین راه بیان ، برپایی همین روضه‌ها بود لذا حضرت زینب (س) و امام سجاد (ع) با برپایی روضه در خانه، مردم را از مصائبی که بر سیدالشهدا (ع) گذشته بود آگاه می‌کردند و در واقع به بازخوانی واقعه عاشورا می‌پرداختند.
-در روضه‌های خانگی روضه‌خوان بیشتر چه مسائلی را باید مطرح کند؟
روضه خانگی با بقیه روضه‌ها شاید تفاوت چندانی نداشته باشد، در جریان روضه برای سیدالشهدا (ع) آنچه که مهم است و مردم باید آن را بدانند و شاید بی‌ربط به فلسفه روضه نباشد این است که آن چه موجب زنده نگه‌داشتن حرکت امام حسین (ع) یعنی جریان قیام امام حسین (ع) و فلسفه اصلی قیام می‌شود، همین روضه‌ها است، به وسیله روضه‌ها فلسفه قیام عاشورا نسل به نسل منتقل می‌شود تا روزی که حکومت امام زمان (عج) محقق شود.
-آیا نظارتی بر روضه‌های خانگی برای جلوگیری از ورود خرافات به آن وجود دارد؟
چون روضه خانگی یک کار شخصی است و مانند یک میهمانی است که در خانه برگزار می‌شود طبیعتاً خیلی سخت می‌توان بر آن نظارت داشت اما کاری که ما می‌توانیم در سازمان تبلیغات انجام دهیم و کارهایی نیز در این خصوص انجام شده شناسایی روضه‌خوان‌های خانگی و برگزاری جلسات آموزشی برای آنها است.
چه تعداد روضه‌خوان خانگی تاکنون شناسایی شده‌اند؟
بیش از 40 روضه‌خوان خانم خانگی در این طرح تاکنون شناسایی شده‌اند، با توجه به اینکه بیشتر بانوان درگیر خرافات هستند این طرح را برای خانم جلسه‌ای‌ها آغاز کرده‌ایم و قرار است پس از شناسایی کامل روضه‌خوان‌های خانگی، دوره‌های آموزشی برای آنان برگزار شود، معتقدیم اگر این افراد آموزش لازم نسبت به مسائلی را که باید در روضه‌ها گفته شود ببینند، طبیعتاً این مسئله که دغدغه همه است و به عنوان یک آسیب مطرح می‌کنند رفع می‌شود.
بیشتر چه آموزش‌هایی به روضه‌خوان‌های خانگی داده می‌شود؟
آموزش‌هایی در زمینه مقتل شناسی، اطلاعات تاریخی، احکام، معرفت افزایی و حفظ بنیاد خانواده به آنان داده می‌شود.
روضه‌های خانگی در تحکیم بنیاد خانواده چه قدر می‌تواند اثرگذار باشد؟
امسال یکی از برنامه‌های محوری ما آموزش مبلغان نسبت به مسئله خانواده بوده است و به روضه‌خوان‌ها تأکید شده است با توجه به این که دشمن برای از بین بردن بنیاد خانواده اهتمام جدی دارد با استفاده از بستر روضه‌ها به مسئله تحکیم بنیاد خانواده به عنوان یکی از ارزش‌هایی که امام حسین (ع) برای آن قیام کرده‌اند، بپردازند.خوشبختانه برخی هیئت‌ها حتی فضاسازی هیئت را نیز به این سمت برده‌اند.
تفاوت بین روضه خانگی با روضه هیئتی و مسجدی در چیست؟
کسانی که به مسجد می‌آیند عموم مردم هستند اما در روضه‌های خانگی به دلیل اینکه مستمعین بیشتر اقوام و همسایه‌ها هستند فضا آشناتر است، در روضه‌های خانگی فضا برای کارهای خیر از جمله تهیه جهیزیه، رفع گرفتاری یکی از هم محله‌ای‌ها بازتر است، روضه‌های خانگی زیادی وجود دارند که کارهای خیر بسیاری در کنار برگزاری روضه انجام می‌شود لذا روضه‌های خانگی باید از آسیب حفظ شوند.
چرا به حفظ روضه‌های خانگی تأکید شده است؟ ما برای برگزاری مجالس عزا حرم امام رضا (ع) را داریم آیا باز هم نیاز به روضه‌های خانگی است؟
روضه‌های خانگی موجب صله‌رحم، ارتباط قوی بین روحانی و عزادار می‌شود، کودکان با سیره اهل‌بیت (ع) آشنا می‌شوند همچنین این روضه‌ها موجب می‌شود تا از مشکلات دوستان، همسایگان و آشنایان آگاه شوند و نسبت به رفع آن برآیند. اینکه چون در حرم امام رضا (ع) مراسم روضه برپا می‌شود پس لزومی به برپایی روضه خانگی نیست اشتباه است اول اینکه همه که نمی‌توانند به حرم امام رضا (ع) بروند همچنین با برافراشتن پرچم سیدالشهدا (ع) در تمام محلات شهر و کشور موجب فراگیر شدن نهضت حسینی می‌شویم و این روضه‌ها تأثیرات بسیاری در ترویج نهضت حسینی دارند.
ما باید برای ترویج مکتب امام حسین (ع) گفتمان سازی کنیم، باید این گفتمان همه‌گیر و فراگیر شود و سخن و پیام امام حسین (ع) را به همه برسانیم، برای رساندن پیام ایشان به همه باید در جاهای مختلف پرچم سیدالشهدا (ع) را افراشته کنیم. روضه امام حسین (ع) در حقیقت روضه بیدارکننده فطری انسان ها برای رسیدن به ارزش‌های انسانی است که باید به آن توجه داشته باشیم.
حضور خانم‌های فامیل و همسایه‌ها ، قند و چای ، سخنران جلسه و حضور کودکان که در کنار مادران نظاره‌گر ذکر مصیبت هستند .... به راستی این روضه‌ها چه چیزی را می‌خواهند القا کنند و برگزاری آنها چه تاثیری دارد ؟ خبرنگار خبرگزاری رضوی در این باره با حجت‌الاسلام هادی صاحبقرانی مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی خراسان رضوی گفتگو کرده است که در ادامه می‌خوانید:
-فلسفه وجودی روضه‌های خانگی چیست؟
روضه‌های خانگی یک سنت و سیره‌ای است که ائمه معصومین (ع) آن را باب کردند و علمای ما آن را ادامه دادند، در خصوص حکمت و فلسفه روضه‌های خانگی باید گفت ، چون ائمه معصومین (ع) اجازه نداشتند در مکان‌های عمومی برای سیدالشهدا عزاداری کنند و از طرفی این روضه‌ها باید ادامه می یافت تا بحث بیدارگری، عزاداری و اقامه ماتم برای سیدالشهدا در طول تاریخ به منظور زنده نگه‌داشتن حرکت و نهضتی که امام حسین (ع) آغاز کرده بود ادامه پیدا می‌کرد لذا روضه‌های خانگی از آن زمان آغاز شد.
سیره علما نیز همین بوده است از طرفی آن‌هایی که روضه برپا می‌کردند معتقد بودند وقتی روضه امام حسین (ع) در خانه‌شان خوانده می‌شود موجب نور و برکت در خانه است ، یکی دیگر از دلایل پررنگ شدن روضه‌های خانگی سخت‌گیری‌های دوران طاغوت خصوصاً در دوران رضاشاه بود، در این دوران به دلیل سخت‌گیری برپایی روضه‌ها در محل‌های عمومی روضه‌های خانگی بیشتر شکل گرفت و مردم با حضور در خانه‌ها مخفیانه اقامه ماتم برای سیدالشهدا (ع) می‌کردند.
در دوران انقلاب اسلامی بستر برگزاری روضه‌ها بیشتر شد البته روضه‌های خانگی جا افتاده بود و مردم برای اینکه خانه‌هایشان منور به نور سیدالشهدا شود این روضه‌ها را در خانه برپا می‌کردند
-ریشه‌های روضه‌های خانگی مربوط به چه زمانی است؟
بعد از شهادت امام حسین (ع) افرادی که از کربلا بازگشتند به بازخوانی واقعه کربلا پرداختند و با روضه اجازه ندادند این واقعه گم شود و چون آن زمان رسانه‌ای وجود نداشت بهترین راه بیان ، برپایی همین روضه‌ها بود لذا حضرت زینب (س) و امام سجاد (ع) با برپایی روضه در خانه، مردم را از مصائبی که بر سیدالشهدا (ع) گذشته بود آگاه می‌کردند و در واقع به بازخوانی واقعه عاشورا می‌پرداختند.
-در روضه‌های خانگی روضه‌خوان بیشتر چه مسائلی را باید مطرح کند؟
روضه خانگی با بقیه روضه‌ها شاید تفاوت چندانی نداشته باشد، در جریان روضه برای سیدالشهدا (ع) آنچه که مهم است و مردم باید آن را بدانند و شاید بی‌ربط به فلسفه روضه نباشد این است که آن چه موجب زنده نگه‌داشتن حرکت امام حسین (ع) یعنی جریان قیام امام حسین (ع) و فلسفه اصلی قیام می‌شود، همین روضه‌ها است، به وسیله روضه‌ها فلسفه قیام عاشورا نسل به نسل منتقل می‌شود تا روزی که حکومت امام زمان (عج) محقق شود.
-آیا نظارتی بر روضه‌های خانگی برای جلوگیری از ورود خرافات به آن وجود دارد؟
چون روضه خانگی یک کار شخصی است و مانند یک میهمانی است که در خانه برگزار می‌شود طبیعتاً خیلی سخت می‌توان بر آن نظارت داشت اما کاری که ما می‌توانیم در سازمان تبلیغات انجام دهیم و کارهایی نیز در این خصوص انجام شده شناسایی روضه‌خوان‌های خانگی و برگزاری جلسات آموزشی برای آنها است.
چه تعداد روضه‌خوان خانگی تاکنون شناسایی شده‌اند؟
بیش از 40 روضه‌خوان خانم خانگی در این طرح تاکنون شناسایی شده‌اند، با توجه به اینکه بیشتر بانوان درگیر خرافات هستند این طرح را برای خانم جلسه‌ای‌ها آغاز کرده‌ایم و قرار است پس از شناسایی کامل روضه‌خوان‌های خانگی، دوره‌های آموزشی برای آنان برگزار شود، معتقدیم اگر این افراد آموزش لازم نسبت به مسائلی را که باید در روضه‌ها گفته شود ببینند، طبیعتاً این مسئله که دغدغه همه است و به عنوان یک آسیب مطرح می‌کنند رفع می‌شود.
بیشتر چه آموزش‌هایی به روضه‌خوان‌های خانگی داده می‌شود؟
آموزش‌هایی در زمینه مقتل شناسی، اطلاعات تاریخی، احکام، معرفت افزایی و حفظ بنیاد خانواده به
روضه‌های خانگی در تحکیم بنیاد خانواده چه قدر می‌تواند اثرگذار باشد؟
امسال یکی از برنامه‌های محوری ما آموزش مبلغان نسبت به مسئله خانواده بوده است و به روضه‌خوان‌ها تأکید شده است با توجه به این که دشمن برای از بین بردن بنیاد خانواده اهتمام جدی دارد با استفاده از بستر روضه‌ها به مسئله تحکیم بنیاد خانواده به عنوان یکی از ارزش‌هایی که امام حسین (ع) برای آن قیام کرده‌اند، بپردازند.خوشبختانه برخی هیئت‌ها حتی فضاسازی هیئت را نیز به این سمت برده‌اند.
تفاوت بین روضه خانگی با روضه هیئتی و مسجدی در چیست؟
کسانی که به مسجد می‌آیند عموم مردم هستند اما در روضه‌های خانگی به دلیل اینکه مستمعین بیشتر اقوام و همسایه‌ها هستند فضا آشناتر است، در روضه‌های خانگی فضا برای کارهای خیر از جمله تهیه جهیزیه، رفع گرفتاری یکی از هم محله‌ای‌ها بازتر است، روضه‌های خانگی زیادی وجود دارند که کارهای خیر بسیاری در کنار برگزاری روضه انجام می‌شود لذا روضه‌های خانگی باید از آسیب حفظ شوند.
چرا به حفظ روضه‌های خانگی تأکید شده است؟ ما برای برگزاری مجالس عزا حرم امام رضا (ع) را داریم آیا باز هم نیاز به روضه‌های خانگی است؟
روضه‌های خانگی موجب صله‌رحم، ارتباط قوی بین روحانی و عزادار می‌شود، کودکان با سیره اهل‌بیت (ع) آشنا می‌شوند همچنین این روضه‌ها موجب می‌شود تا از مشکلات دوستان، همسایگان و آشنایان آگاه شوند و نسبت به رفع آن برآیند. اینکه چون در حرم امام رضا (ع) مراسم روضه برپا می‌شود پس لزومی به برپایی روضه خانگی نیست اشتباه است اول اینکه همه که نمی‌توانند به حرم امام رضا (ع) بروند همچنین با برافراشتن پرچم سیدالشهدا (ع) در تمام محلات شهر و کشور موجب فراگیر شدن نهضت حسینی می‌شویم و این روضه‌ها تأثیرات بسیاری در ترویج نهضت حسینی دارند.
ما باید برای ترویج مکتب امام حسین (ع) گفتمان سازی کنیم، باید این گفتمان همه‌گیر و فراگیر شود و سخن و پیام امام حسین (ع) را به همه برسانیم، برای رساندن پیام ایشان به همه باید در جاهای مختلف پرچم سیدالشهدا (ع) را افراشته کنیم. روضه امام حسین (ع) در حقیقت روضه بیدارکننده فطری انسان ها برای رسیدن به ارزش‌های انسانی است که باید به آن توجه داشته باشیم.
