۰
تاریخ انتشار
سه شنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۴۷
پژوهشگر دینی در گفتگو با خبرگزاری رضوی:

عزاداری بدون اصلاحِ فرهنگ و جامعه از هدف خود دور می شود

عزاداری بدون اصلاحِ فرهنگ و جامعه از هدف خود دور می شود
حجت الاسلام مهدی مسائلی در گفتگو با خبرنگار سرویس فرهنگ و جامعه خبرگزاری رضوی درباره موضوع تأثیر گذاری ایام محرم و عاشورای حسینی و چگونگی بهره گیری از آنها برای سالم سازی فرهنگ و جامعه به سؤالاتی در این رابطه پاسخ گفت.

عنصر امر به معروف و نهی از منکر که از تعالیم عاشورا است، چگونه امروز امکان سالم ساز اجتماعی را فراهم می کند؟

یکی از مهمترین کارکردهای امر به معروف و نهی از منکر ابلاغ آموزه های دینی است چرا که امر به معروف و نهی از منکر زمانی به بار می نشیند که آموزه های دینی به صورت صحیحی ابلاغ شده باشد در غیر این صورت تأثیر گذاری اجتماعی چندانی به دنبال نخواهد داشت که نمونه گویای آن تبلیغ امر حجاب است. عدم درست تبلیغ آموزه دینی حجاب موجب شده تا جوانان با فلسفه، علل، حکمت ها و آثار و فواید آن آشنا نباشند لذا می بینیم برخی در برابر موضوع حجاب مقاومت می کنند. بنابراین تا زمانی که چرایی داشتن حجاب درست ابلاغ نشود تلاش برای تأثیر گذاری از طریق امر به معروف و نهی از منکر بیهوده خواهد بود.

آگاه سازی اجتماعی اولین موضوعی بود که امام حسین علیه السلام هنگام حرکت از مدینه آغاز کردند تا مردم را با هدف، فلسفه قیام و عدم بیعت خود با یزید آگاه کنند. حضرت این توضیحات را برای خواص در مکه و با خطبه هایی برای مردم عادی بیان نمودند تا مردم در بستر مسائل دینی با موضوع نهی از منکر بیعت با یزید آشنا شوند. قطعا در زمینه امر به معروف و نهی از منکر، مراتب باید رعایت شود چرا که این موضوع به دلیل اهمیت آن دارای مراتبی است. یادمان باشد امر به معروف و نهی از منکر همیشه به معنای غلظت و شدت در بیان نیست. گاهی اوقات توصیه های دینی و امر به معروف و نهی از منکر باید به صورت عملی باشد یعنی تهذیب خود، بهترین راه برای تحقق امر به معروف و نهی از منکر و سالم سازی اجتماعی و ایجاد بهترین صورت از دین ابتدا در خودمان است چرا که تحقق این موضوع در خود سبب ایجاد جذابیت برای دیگران می شود و آنها را به سمت انجام رفتارهای دینی سوق می دهد.
از سوی دیگر توجه به اولویت های امر به معروف و نهی از منکر نیز بسیار مهم است و یادمان نرود پرداختن به حواشی دین با عنوان امر به معروف  و نهی از منکر و دور شدن از اصل آموزه های دینی که باید امر شود و از فسادهای اصلی که باید نهی شود خود نوعی غفلت از اجرای درستِ اصل مهم امر به معروف و  نهی از منکر است که این موضوع را به حاشیه می برد و حتی ممکن است امر به معروف و نهی از منکر را زشت جلوه دهد لذا رعایت مراتب این موضوع همراه با تعمیق باورهای دینی و تحقق آن ابتدا در رفتار و کردار مسئولان موجب ماندگاری و تحقق معروف و دور کردن جامعه از منکرات شود که نمونه عینی و زیبای آن تطابق کردار با گفتار خود امام حسین(ع) در حرکت عاشورا برای مردم و ماندگار شدن این حادثه عظیم در طول قرون متمادی است.

چگونه می توان با آموزه های محرم، تغییرات ملموس فرهنگی و اجتماعی در میان مردم رقم زد؟

عنصر مهمی که در محرم نباید دست کم گرفته شود شور و شعوری است که در مخاطبان وجود دارد و با منظور داشتن شعور در کنار شور حسینی که همواره زنده است به معرفت حسینی دست یافت.
شور حسینی که همواره در قالب حرکت ها و تدارکات مردمی دهه اول و دوم محرم دیده می شود وجود دارد چرا که مردم  درصدد هستند تا از محرم و عزاداری حس معنوی بگیرند بنابراین هدایت این شور به سمت شعور مذهبی بسیار مهم است چرا که عدم هدایت آن حتی می تواند منحرف کننده باشد. باید متوجه باشیم و از تکایا و حسینیه ها این موضوع برای مردم عنوان شود که کل آنچه در محرم و در قیام امام حسین علیه السلام می شناسیم برگرفته از یک نهضت سیاسی اجتماعی بود که قصد اصلاح جامعه را داشت. قطعا اگر عزاداریهای ما قصد اصلاح سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را نداشته باشد از خواستگاه و هدف خود منحرف شده است هر چند درصدد افتادن به ورطه افراط نیستیم که بگوییم روضه ها و مراسماتی که برای عرض تسلیت گرفته می شود را کنار بگذاریم بلکه به دنبال تحقق این موضوع باشیم که در کنار عزاداریهای معمول، هدف و جایگاه اصلی عاشورای حسینی را در قالب های متناسب دنبال کنیم تا با انتقال معرفت و اهداف عاشورا منطبق باشد. بی شک اگر فقط جنبه لذت معنوی و ایجاد شور در جامعه باشد این مسئله ممکن است جامعه را از اهداف اصلی قیام عاشورایی امام حسین علیه السلام منحرف کند.

آسیب های فرهنگی و اجتماعی که تکاپوهای دینی در محرم را تهدید و کم اثر می کند چیست؟

قسمتی از آسیب هایی که تکاپوی مردم را در محرم تهدید می کند درونی و بخشی بیرونی است. بسیاری از بزرگان دین در خصوص قالب ها و محتواهایی که برای محرم در نظر گرفته می شود هشدار داده اند چرا که منحصر کردن برگزاری برنامه های محرم و محدود کردن آن به محتوای شور انگیز و عدم اعتناء به جهت قیام بسیار زیان آور و دور کننده از اهداف عاشورای حسینی است. با آنکه قالب و مدل های برگزاری جلوه های عزاداری تغییر و تنوع بسیاری داشته است اما متأسفانه همچنان نتوانسته ایم محتوا را با شور همگام کنیم. این مسئله بخش مهمی از تهدیدات عزاداری های محرم به شمار می رود که به واسطه کم کاری ما در اثبات معارف و حکمت های عاشورا اتفاق افتاده است.

متأسفانه ما به عنوان مسلمان و شیعه در اثبات منزلت و کارکرد عاشورا و جهانی کردن آن کم کاری کرده ایم در حالی که تمرکز بر فلسفه عاشورا و انتقال آن به مردم جهان، هم برای مسلمانان و هم  غیر مسلمانان آزاده، معرفت ساز است. قطعا جامعه جهانی امروز ظرفیتِ وسعت بخشی به دیدگاه های عاشورایی را دارد و نباید عزاداری امام حسین(ع) در سطح جهان تنها به این بسنده شود که مردم دنیا می دانند شیعیان برای امام خود عزاداری می کنند. آگاهی بخشی به مردم جهان برای آشنا کردن آنها با عمق مسائل نیازمند تحلیل های ویژه و تازه است که می تواند این موضوع را از قالب سنتی و مرسوم شیعه خارج کند و ضمن جهانی سازی آن، خطرهای احتمالی پیش رو نیز دفع کند.
https://www.razavi.news/vdcdox0o.yt0kn6a22y.html
razavi.news/vdcdox0o.yt0kn6a22y.html
کد مطلب ۴۵۲۹۴
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما