۱
تاریخ انتشار
دوشنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۵۹
گزارش تحلیلی خبرگزاری رضوی از تحولات ازدواج در ایران؛

آسیب ها و ظرفیت های قانونی و اجتماعی ازدواج موقت

آسیب ها و ظرفیت های قانونی و اجتماعی ازدواج موقت
سرویس فرهنگ و جامعه/ روابط زن و مرد در هر جامعه ای بر اساس هنجارهای مذهبی، اجتماعی و قانوعی تنظیم می گردد و در جامعه ایران که دارای فرهنگی دینی می باشد و قانون بر اساس فقه تدوین شده است، روابط زن و مرد یا همان زوجیت در قالب صیغه محرمیت، ازدواج دائم یا موقت پذیرفته به عنوان امر قانونی و شرعی پذیرفته شده می باشد. بر خلاف ازدواج دائم، ازدواج موقت در فرهنگ ایرانی و هنجارهای پذیرفته شده عمومی جایگاهی ندارد و مخالفان و موافقانی چند با  این نوع ازدواج وجود دارد. برخی از موافقان ازدواج موقت را عاملی برای جلوگیری از فحشا و انحطاط اخلاقی جامعه می دانند و مخالفان فلسفه ازدواج موقت تمتع و لذت جنسی مرد از زن می دانند. از سوی دیگر در باره صیغه محرمیت که زمینه ازدواج زودهنگام و تبعات اجتماعی و روانی برای نوجوانان و جوانان بویژه زنان ایجاد می کند، قانون سکوت نموده و درباره آن هیچگونه نظارتی ندارد. تحقیقاتی که تا کنون انجام گرفته است غالبا در تایید ازدواج موقت و بدون نگاهی جامع به آن صورت گرفته است. این تحقیق برای اولین با بررسی مبانی تایخی، دینی، حقوقی و اجتماعی ازدواج موقت/ صیغه محرمیت و با رویکردی کیفی و کمی با استفاده روش زمینه یابی این پدیده را در سه کلانشهر تهران، مشهد و اصفهان در سال 1397-1396  مطالعه جامع نموده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که پدیده محوری در ازدواج موقت – صیغه محرمیت عشرت طلبی و تسهیل شرایط کودک همسری در ایران می باشد که پیامدهایی مانند بدنامی بویژه برای زنان و  ذهنیت منفی در مورد ازدواج دایم می باشد تلاش در این پژوهش بررسی زوایای آشکار و پنهان صیغه محرمیت- ازدواج موقت بدون نگاهی جانبدارانه به صورت علمی می باشد تا دیدگاهی روشن و دقیق، نسبت به این پدیده اجتماعی بوجود آید و راهکارهایی در اختیار مسئولین قانونگذار و اجرایی قرار دهد که بر مبنای آن نهاد ازدواج موقت در ایران از لحاظ حقوقی و اجتماعی ساماندهی شود، به نحوی که حقوق زنان و کودکان در آن نقض نشود، جایگاه بنیاد خانواده و ازدواج دائم حفظ شود و همچنین زمینه های فعالیت دلالان شهوت و هوس رانیِ مردان تنوع طلب فراهم نشود.
خبرگزاری رضوی به پژوهشی جامع در باب صیغه محرمیت – ازدواج موقت در ایران می پردازد و با دکتر کامیل احمدی مردم شناس گفت و گو کرده که در ادامه می خوانید:
 تحقیق در حوزه آسیب های اجتماعی کودکان و زنان با هدف توانمندسازی و ارایه راهکارهای عملیاتی و قانونی از دغدغه های تحقیقاتی دکتر کامیل احمدی بوده است که سالها در خارج و داخل کشور بر روی آن در حال مطالعه می باشد. از بطن تحقیق ختنه زنان در ایران که برای اولین بار در ایران در سطح وسیع انجام داد، معضلی اجتماعی تحت عنوان ازدواج زودهنگام کودکان که منجر به آسیب های جسمی و روحی برای کودکان بویژه دختران می باشد موضوعیت پیدا کرد. برمبنای پژوهش بررسی جامع ازدواج زودهنگام در ایران، باورهای سنتی و مذهبی مانند صیغه محرمیت یکی از عوامل اصلی در رواج کودک همسری در ایران را شناسایی کرده است. صیغه محرمیت یا از ازدواج موقت از هنجارهای سنتی و مذهبی در ایران می باشد که از مشروعیت قانونی نیز برخوردار است. بر اساس ماده 1075 و 1076 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، متعه یا ازدواج موقت، ازدواجی با مدت معین و مهر معلوم است. اما آنچه در اینجا قابل بررسی است در بسیاری از موارد مانند نفقه، ارث و انحلال ازدواج موقت قانون گذار سکوت نموده و شرایطی فراهم آمده است که حقوق زنان در آن نقض می شود. همچنین در قالب صیغه محرمیت کودکان به عقد همدیگر در می آیند و شرایط کودک همسری در قالب صیغه محرمیت تسهیل می یابد که مهم ترین پیامد آن ترک تحصیل دانش آموزان بوِیژه دختران می باشد. خلل های قانونی و فراهم آوردن زمینه های عشرت طلبی و سوء استفاده برخی از دلالان شهوت باعث شده است که مخالفان از ازدواج موقت به عنوان کلاه شرعی یاد کنند. اما موافقان ازدواج موقت را عامل سلامت اجتماعی می دانند. تحقیقات متعددی در باره ازدواج موقت صورت گرفته است که اکثر  نگاهی ارزشی به موضوع ازدواج موقت داشته اند.
دکتر کامیل احمدی با اشاره به اینکه رفتارهای اجتماعی بر اساس نیازها و انگیزه های انسانی تولید می شئند بر مبنای فرهنگ یا شیوه و سبک زندگی جهت دهی می شوند، گفت: روابط زن و مرد یک نیاز طبیعی انسانی است به فراخورالزامات هر فرهنگ این نیاز به شیوهای متفاوت و در چارچوبی خاص ارضا می شود. هدف ارتباط با جنس مخالف تامین و برآوردن نیازهایی از قبیل نیارهای جنسی، عاطفی، دوست  داشتن و دوست داشته شدن، نیاز به احترام و نظایر آن است و این نیازها منشاء زیستی دارند و در همه انسانها و فرهنگ دیده می شود.
در فرهنگ ایرانی، رابطه زن و مرد دریک بستر مذهبی در قالب صیغه محرمیت – ازدواج موقت و ازدواج رسمی مشروعیت می یابد. و سایر اشکال روابط مانند دوستی، همخانگی یا همباشی پذیرفته نمی باشد و تحت عنوان روابط غیرعرفی، ناهنجار و  نامشروع یاد می شود. فرهنگ ایرانی نیز بر مبنای آیین های سنتی و مذهبی خود مانند سایر جوامع دیگر عمل می کند و رفتارجنسی انسانها را در چارچوبی معین و مشخص تنظیم می نماید. آنچه اهمیت دارد که برخی از رسوم فرهنگی مانند صیغه محرمیت که به منظور آشنایی در دوران نامزدی، محرمیت دختران و پسران در عرصه های عمومی در خانواده های سنتی و مذهبی و یا ازدواج موقت، نیازمتد بازنگری و قانون مند کردن بیشتر آنها می باشند زیرا اینگونه روابط به علت عدم ثبت قانونی و نابرابری های موجود در آن  دارای آثار و عواقبی مانند تسهیل ازدواج زودهنگام و نقض حقوق زنان و دختران می باشند که در این پژوهش تلاش شده است زوایای پنهان اینگونه روابط بدون دواری ارزشی به منظور اصلاح و رفع نواقص آن بازنمایی شود.
این پژوهشگر اجتماعی با اشاره به رفتارهای جنسی درفرهنگ غربی و اسلامی، اینگونه بیان کرد: در تاریخ دو هزار سالۀ غرب، پارادایم‌های مختلفی بر فرهنگ جنسی حاکم بوده است. کهن‌ترین آنها انگارۀ مذهبی‌اخلاقی است که از آموزه‌های دین مسیحیت سرچشمه می‌گیرد و اساساً بر پایۀ گناه‌آلوده شمردن اطفای غریزۀ جنسی در خارج از چارچوب متعارف(ازدواج) و تلاش برای نفی یا کنترل شدید آن استوار است. تا پیدایش عصر روشنگری، یعنی قرن هجدهم، همچنان انگارۀ مذهبی‌اخلاقی بر روابط جنسی حاکم است. از قرن نوزدهم به بعد، با ظهور عصر مدرن،عشقِ احساسی به منزلۀ شکل مدرن و فردگرایانۀ رفتار جنسی به‌تدریج جایگزین الگوی ماقبل مدرن می‌شود. با توجه به این تحول، برخی محققان، عشق در عصر مدرن را محصول سکولار غرب می‌نامند. همراه با ایستارهای سنتی، ایستارهای بسیار لیبرال‌تری در قبال گرایش‌های جنسی به وجود آمده است که به طور خاص در دهۀ 60 میلادی قوت گرفت. برخی از مردم مخصوصاً کسانی که تحت تأثیر آموزه‌های مسیحی در فرهنگ غربی هستند، معتقدند رابطۀ جنسیِ پیش از ازدواج درست نیست، هرچند عدۀ بیشتری قبول دارند که لذت جنسی جنبۀ مطلوب و مهمی از زندگی است. در مقابل، برخی رابطۀ جنسی پیش از ازواج را تأیید و یا خود به آن عمل می‌کنند و ایستارهای مداراگری (رفتار جنسی خارج از ازدواج رسمی و تولید مثل) در قبال فعالیت‌های جنسی مختلف دارند. در بیشتر کشورهای غربی طی سی سال گذشته ایستارهای جنسی آزادتر و بازتر شده است. در فیلم‌ها و نمایش‌ها صحنه‌هایی نشان داده می‌شودکه پیش از این کاملاً غیرقابل قبول بود و مطالب پورنوگرافی برای بیشتر بزرگسالانی که خواهان آن باشند به وفور در دسترس است
این مردم شناس افزود: ادیان توحیدی تلاش کردند این غریزۀ بشری را قانونمند کنند و به شیوه‌های گوناگون، پیروان خود را از بی‌بند و باری و خروج از دستورالعمل‌ها منع می‌کردند. در این میان، دین اسلام به ارائۀ یک الگوی رفتار جنسی ایمن توجه ویژه‌ای کرده و برای پیشگیری، اصلاح و درمان ناهنجاری‌ها، انحراف‌ها و مشکلات جنسی اهمیت خاصی قائل بوده‌ است؛ چراکه رشد، پیشرفت، خوشبختی و کمال انسان، اصلاح و تربیت نسل، تداوم و حفظ نسَب از راه صحیح، تداوم و استحکام نظام خانواده و به تبع آن، پاکی اجتماع را در گروی صیانت و پاکی از انواع این انحرافات و نبود این مشکلات می‌دیده‌ است. مدل اسلامی مصون‌سازی رفتار جنسی از دو بعد عفاف (پاکدامنی و خودمهارگری جنسی) و ازدواج (ارضای مطلوب و رضایتمند نیازهای جنسی از راه همسرگزینی) تشکیل می‌شود. این دو بعد، گسترۀ وسیعی از اصول و برنامه‌ها را در سیر تحول انسانی از زمان تولد تا پایان زندگی (مراقبت، کنترل، هدایت و تربیت جنسی، آماده‌سازی و آموزش جنسی به هنگام ازدواج، آموزش جنسی و آداب زناشویی و اصلاح و درمان نابهنجاری‌های جنسی) دربرمی‌گیرد . اسلام، ارضای تمایل جنسی را در نظام خانواده و در پرتو ازدواج، امری پسندیده به حساب آورد و بر آن تأکید ورزید و به انسان‌ها اجازه داد که تمایل جنسی خود را از طریق آمیزش با همسر خویش ارضا کنند.  بر مبنای تعریف جامعه‌شناختی، ازدواج عملی است که پیوند بین دو جنس مخالف را بر پایۀ روابط پایایی جنسی موجب می‌شود. ازدواج و تشکیل خانواده، در صورتي براي نظام اجتماعيِ كل، كاركرد مثبت دارد كه در زمان مناسب و در شرایط  در غیر این صورت پیامدها و آسیب های فردی و اجتماعی متعدد به دنبال خواهد داشت.

احمدی به مقوله ازدواج در ایران اشاره کرد و خاطرنشان کرد: در کشور ایران ازدواج تابع دین اسلام و ارزش‌های مذهبی است. بر مبنای قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران منبعث از فقه دو نوع ازدواج دائم و منقطع (صیغه یا موقت) شرعی و قانونی است. در ازدواج دائم، زوجین بدون محدودیت زمانی و تعیین مدت معیّن، بر مبنای مذهب اسلامی و قوانین حقوقی ایران  پیمان زناشویی می‌بندند؛ اما درصیغه محرمیت - ازدواج موقت که در گفتمان اسلامی و اجتماعی بر سر آن اختلاف نظرهای فروانی وجود دارد، زوجین براساس مذهب تشیع و مادۀ 1075 قانون مدنی ایران با هم قرارداد می‌بندند که مدتی به هم محرم شوند تا روابط زناشویی داشته باشند. پس از سپری شدن زمان مقررشده، ازدواج خودبه‌خود فسخ می‌شود و به طلاق نیازی نیست.
از منظر کازشناسان مذهبی صیغه محرمیت همان ازدواج موقت است که بین دختران و پسران خوانده می شد و می تواند دلایلی مانند فرصتی برای آشنایی و ازدواج باشد و یا اینکه در محل هایی که اختلاط دختران و پسران ناخواسته صورت بگیرد به منظور جلوگیری از بروز گناه صیغه محرمیت جاری می گردد. صیغه محرمیت برای آشنایی، تقریبا شبیه همان دوران نامزدی است و دربین جوانان بزرگسال بالای 18 سال معمولا رایج است که می تواند توسط خود والدین در و بزرگان فامیل و اینکه توسط روحانی جاری گردد اما صیغه محرمیت برای جلوگیری از بروز گناه در محل های عمومی مانند اردو، محل و ... بین دختران و پسران کودک و نوجوان توسط خانواده و بصورت خصوصی جاری می شود. روابط دختر و پسر در چارچوب صیغه محرمیت جنبه بهنجاری  به خود می گیرد بدون آنکه آثار حقوقی و قانونی مشخصی برای آن موجود باشد. آنچه شایان ذکر است که صیغه محرمیت و ازدواج موقت هیچ گونه تفاوتی باهم ندارند و رابطه جنسی در زمان صیغه محرمیت از دیدگاه شرعی، مجاز انگاشته می شود.
با توجه به  عوامل فرهنگی و اجتماعی و شرایط سخت اقتصادی در ایران ، فاصلة زيادی بين بلوغ جنسي و ازدواج به وجود آمده است. بدین ترتیب، در شرایطی كه امكان ازدواج دائم و همراه بودن همسر ممكن نيست، صیغه محرمیت - ازدواج موقت به عنوان راه‌حل مطرح شده است. جلوگيري از گناه و فساد، ارضاي غرايز جنسي، به‌ دست ‌آوردن شناخت براي ازدواج دائم، کسب آرامش روحي و فكري و نبود امكانات لازم براي ازدواج دائم از عمده‌ترين دلايل مطرح شدن اين راهكار است. 
هاشمی رفسنجانی در کتاب خاطرات خود نوشته است: «... جامعۀ ما ازدواج دائم را به‌ عنوان حقیقتی مقدس پذیرفته؛ ولی از ازدواج موقت تصویر زشت و نامطلوبی دارد. من گفتم زن‌های بی‌شوهر هم می‌توانند استفاده کنند و زندگی یک‌ساله و دوساله و پنج‌ساله و کمتر یا بیشتر تشکیل دهند و این امر اگر رایج نشود، جامعۀ ما دچار شکست می‌شود. در مورد دختران جوان این امر باید با موافقت پدرشان باشد و ازدواج موقت همۀ شرایط ازدواج دائم را دارد و باید در دفاتر موجود ثبت ‌شده و مشخص و روشن باشد» 
این جامعه شناس با بیان اینکه صیغه محرمیت است که هیچگاه در مجامع علمی و دانشگاهی  یا از رویه قانونی مورد بحث و بررسی قرار نگرفته است، اذعان کرد: این نوع رسم زوجیت و رابطه با جنس مخالف کاملا بصورت پنهانی و در چارچوبی مذهبی صورت می پذیرد و زرجینی یکه اقدام به آن می کنند بر این امر اقف هستند که در صورت اتمام زمان صیغه محرمیت از هر گونه تعهد و مسئولیتی فارغ هستند. برای آشنایی و شناخت بیشتر صیغه محرمیت می تواند توجیه عقلانی  داشته باشد اما به این نکته می توان اشاره نمود که بدلیل فشار خانواده در صورت عدم تفاهم این نوع ازدواج ها اگر به ازدواج ختم شود و این عدم تفاهم می تواند منجر به فروپاشی خانواده در آینده شود. از سوی دیگر در زمان صیغه محرمیت رابطه جنسی و برداشته شدن پرده بکارت در صورت عدم منتهی شدن به ازدواج برای زن آسیب های روحی و روانی و اجتماعی به دنبال دارد و از آنجا که هیچگونه ثبت قانونی وجود ندارد نمی توان برای احقاق حق اقدام نمود. اما در صیغه محرمیت که در بین کودکان و نوجوان برای جلوگیری از گناه خوانده می شود تبعات متفاوت تری بدنبال دارد.
احمدی ادامه داد: روابط بین دختران و پسران نوجون که در حول و حوث سن بلوغ هستند بیشتر جنبه جنسی پیدا می کنددر حالی که هیچگونه آمادگی فکری و اقتصادی و اجتماعی برای ازدواج وجود ندارد. در سنین کودکی و نوجوانی رابطه زوجیت منتج به رابطه جنسی گردد به دلیل فشارهای اجتماعی، خانواده ها به دنبال رسمی کردن ازدواج زوجین می شوند و در صورت پذیرش از سوی مرد این رابطه منجر ب تسهیل ازدواج کودکان می شود و در بیشنر موارد تبعاتی مانند ترک تحصیل، آسیب های جسمی و جنسی بویژه برای دختران، آسیب هاب روحی و در نهایت کودک بیوه گی می شود. اما در مواردی این نوع روابط در صورت پایان صیغه محرمیت و عدم پذیرش مرد برای ازدواج تبعات جدی تری به دنبال خواهد داشت و کودک یا نوجوان دختر دچار صدمات جران ناپذیر روحی می گردد. بررسی انتقادی برخی از  رسوم و آدارب مذهبی از تابوهایی می باشد که بسیاری به دلایل متفاوت از آن خودداری می کند اما زمانی که برخی از رسوم با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی می تواند آسیب های روانی و اجتماعی برای فرد و جامعه را به دنبال داشته باشد باید مورد بازبینی قرار گیرد و از دریچه قانون بر آن نظارت داشت.
وی به  پیشینه تاریخی صیغه اشاره کرد و گفت: در ایران باستان نشانه های از ازدواج موقت به چشم می خورد. براساس شواهد موجود در ماديان هزاردادستان  مي‌توان استنباط كرد كه در دين زرتشتي ازدواج براي مدت زمان مشخص و محدود هم صورت مي‌گرفته است. در ماديان هزاردادستان اين گونه آمده است: اگر دختری با اجازۀ پدرش قرارداد منعقد کند که «من به مدت ده سال همسر تو خواهم بود» و اگر قبل از انقضاي ده سال، پدر فوت كند، لازم است تا قبل از پايان ده سال براي پدر ستور (امین) منصوب شود. اما در پايان ده سال، آن دختر ديگر همسر آن مرد نيست و ايوگين پدرش مي‌شود (Perikhanian, 1980). كتايون مزداپور هم در این زمینه مي‌گوید كه اين بند به ازدواج موقت اشاره می‌کند و احتمالاً دختر، تنها بازماندة پدر بوده و ضرورت دارد تا در اين صورت ايوگين  پدر شود تا براي پدر جانشين فراهم كند. پس این ماده نشان مي‌دهد كه ازدواج مي‌توانست مثلاً براي مدت ده سال منعقد شود و با انقضاي مدت رابطة زناشويي پايان مي‌يافت و به طلاق نيازي نبود . در میان اعراب قبل از پیامبر اسلام رسم ازدواج موقت یا همان صیغه امری رایج بوده است. متعه ازدواجى شايع بود و به ويژه در شهر مكه به دليل آمد و رفت مسافران (براى تجارت) رواج داشت؛ به گونه‌اى كه حتى زنانى نيز به همين قصد به مكه مى‌آمدند. نگاهی به تاریخ ملل دیگر نشان می دهد که متعه یا ازدواج موقت نیز تحت همین اسم و یا اشکال مشابه آن وجود دارد. اما آنچه مشهود است که صیغه از رسوم اعراب قبل از اسلام بوده است که بعد پیامبر اسلام نیز در میان برخی از  مسلمانان رواج داشته است و آن را باید در یک چارچوب دینی بررسی نماییم.
این پژوهشگر به بررسی دینی و فقهی صیغه پرداخت و بیان کرد: در اسلام به واسطۀ عقد ازدواج، زن به مرد و مرد به زن حلال می‌شود و عقد ازدواج بر دو قسم است: دائم و غیردائم (صیغه محرمیت - ازدواج موقت).  عقد دائم آن است که مدت زناشویی در آن معیّن نشود و همیشگی باشد و زنی را که به این قسم عقد می‏کنند، دائمه گویند. و عقد غیردائم آن است که مدت زناشویی در آن معیّن شود؛ مثلاً زن را به مدت یک ساعت یا یک روز یا یک ماه یا یک سال یا بیشتر عقد نمایند؛ ولی باید مدت ازدواج از مقدار عمر زن و شوهر یا یکی از آنها زیادتر نباشد که در این صورت عقد باطل خواهد بود، و زنی را که به این قِسم عقد کنند «متعه» یا «صیغه» می‏نامند.  بنابراین ازدواج موقت یا – صیغه محرمیت عقد غیردائم که موضوع بررسی این پژوهش است، یکی از انواع ازدواج است که فقیهان شیعه آن را تأیید می‌کنند؛ اما در میان اهل سنت این نوع ازدواج از رستۀ ازدواج‌های نامشروع است. هر دو گروه فقهای شیعه و اهل سنت، دلایلی از قرآن، سنت و روایات دربارۀ مشروعیت داشتن و نداشتن متعه می‌آورند
احمدی به تحریم صیغه از دیدگاه اهل سنت اشاره کرد و گفت: اهل سنت قائلند که بنا به آیۀ طلاق و عده در سورۀ طلاق، حکم متعه و آیۀ نخست (نساء: 24) نسخ شده است (فخر رازی، بی‌تا: 49)؛ چراکه این آیه می‌فرماید: ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَأَحْصُوا الْعِدَّةَ وَاتَّقُوا...: اى پيامبر وقتی زنان را طلاق می‌دهید، در زمان‏ عده، آنان را طلاق دهید و حساب آن عده را نگه داريد و از پروردگارتان بترسيد. ﴾ براساس این آیه، جدایی زوج و زوجه مشروط بر طلاق است و پس از آن هم نگه داشتن عده لازم است و چون در متعه، طلاق وجود ندارد، پس این آیه منافی متعه است. گروهی دیگر از اهل سنت آن را به تحریم متعه از سوی خلیفه دوم نسبت می دهند؛  از خلیفه دوم نقل شده است: من این دو (متعۀ حج و متعۀ زن) را بر شما حرام می‌کنم (بیهقی، بی‌تا: 206). آنچه از دیدگاه اهل سنت مطرح است که که ازدواج موقت در صدر اسلام و در موارد بخصوصی مانند جنگها مجاز بوده است اما پیغمبر آن را صدر اسلام تحریم و نهی نمودند. برخی دیگر نیز به نهی و تحریم خلیفه دوم استناد می کنند و آن را جایز نمی دانند و آن را حرام می دانند. بنابراین نسخ آن به آیات و تحریم آن توسط پیامبر و از سوی دیگر حکم خلیفه دوم دلیل استناد اهل سنت بر تحریم صیغه می باشد.

این مردم شناس با اشاره به سن دختر و اذن ولی در ازدواج موقت- صیغه محرمیت، بیان کرد: سن نکاح براي دختر در ازدواج موقت همانند ازدواج دائم، ۱۳ سال است. مادۀ ۱۰۴۱ قانون مدنی می‌گوید: «عقد نکاح دختر، قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر، قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی، منوط است به اذن ولی به شرط مصلحت با تشخیص دادگاه صالح» (مصوب ۲۷/۹/۱۳۷۹). اما بسیاری از نهادهای حقوق بشری و فعالان حقوقی و اجتماعی به‌طور جدی از این حداقل سن انتقاد کرده‌اند؛ چراکه سبب رواج پدیدۀ کودک‌همسری می‌شود مطابق قانون در نکاح دختر باکره اعم از منقطع و دائم، اجازۀ پدر يا جد پدري لازم است. در صورت امتناع ناموجه پدر از دادن اجازه، حضور نداشتن پدر در محل و ناممکن بودن استيذان، دختر مي‌تواند با معرفي مرد مدنظر و شرايط نکاح، از دادگاه مدني خاص درخواست اجازۀ ازدواج کند (مواد ۱۰۴۳ و ۱۰۴۴). در مورد سن صیغه محرمیت – ازدواج موقت هیچگونه اطلاعات دقیق در دست نیست. از آنجا که در مراسمات خصوصی و خانوادگی بدون ثبت قانونی صیغه محرمیت صورت می گیرد حتی زیر سن 13 سالگی نیز موارد متعددی مشاهده شده است که به محرمیت در آمده اند و این ناشی از ضعف قانونی در ثبت، نظارت و تعیین دقیق سن در اشکال مختلف روابط زوجیت می باشد.
 وی به تبیین اجتماعی متعه پرداخت و اذعان کرد: براساس نظر بسیاري از جامعه‌شناسان همچون نوسازی، مبادله اجتماعی، گزینش عقلانی و فمنیسم می توان ازدواج موقت را تبیین نمود.مک دونالد(2006) در نظریۀ نوسازي بازاندیشانۀ خود توضیح ‌می‌دهد که اگرچه فرایند نوسازي، آزادي و استقلال بیشتري براي افراد به ارمغان آورده؛ اما بی‌اطمینانی آنان به آینده را افزایش داده است. بنابراین تا موقعی که افراد شغل دائم و باثبات و توانایی بر عهده گرفتن مسئولیت خانواده را نداشته باشند، ازدواج نمی‌کنند و تشکیل خانواده نخواهدداد. بنابراین برای رفع نیازهای خود افراد به دنبال راهکارهایی مانند ازدواج موقت یا سفید انتخاب می کنند. براساس سلسه مراتب مالزو در ازدواج موقت و صیغه نیازهای پایه ای مانند نیازهای عاطفی و نیازهای جنسی که پاه ای هستند برآورده می گردد بنابراین به آن گرایش پیدا می کنند. با استفاده از نظریات فمنیست برخی مخالف تهای با ازدواج موقت تشریح می گردد. باورهای فمنیستی بر این پایه استوار است که آنچه موجب انقیاد زنان و منجر به رابطه نابرابر بین زنان مردان می شود، باید از صحنه اجتماعی برچیده شود و با آن مبارزه گردد.
وی معتقد است: یکی از هنجارهای مذهبی که از آن حرفی به عمل نمی آید و بیشتر از سوی خانواده های نذهبی  بصورت خصوصی بین دختران و پسر نوجوان به منظور کنترل رفتار جنسی و یا جوانان بالای 18 سال به منظور آشنایی و ازدواج صورت می گیرد، «صیغه محرمیت» می باشد. از مصاحبه با روحانیون بویژه در حرم رضوی اتفاق نظر بر این بود که صیغه دوران محرمیت همان متعه می باشد که منظور روابطی قبل از ازدواج دائم برای زوجین است که بیشتر بهم نزدیک شوند و با یکدیگر بهتر آشنا شوند و در صورت تفاهم ازدواج دائم نمایند.
بنابراین صیغه محرمیت نوعی از متعه یا ازدواج موقت در نظر گرفته می شود  در حالی که ماهیت ازدواج موقت و صیغه محرمیت کاملا متفاوت است، با وجود این صیغه محرمیت به منظور ازدواج دائم صورت می گیرد ولی مشکل اصلی زمانی است که این رفتار دینی بدون در نظر گرفتن ابعاد حقوقی آن می تواند نوعی رفتار خطرناک و آسیب زا باشد. در صیغه محرمیت در صورت رابطه جنسی و ازاله بکارت دختر و عدم تمایل مرد برای ازدواج دائم با اتمام مدت صیغه محرمیت، زن از ابعاد اجتماعی، حقوقی و روانی متضرر می گردد و از آنجا که این رفتار از لحاظ شرعی مجاز می باشد، نمی توان برای آن پیگیری حقوقی متصور شد.
نوعی دیگر از رفتارهای سنتی در سبک زندگی مذهبی در میان برخی خانواده ها متشرع وجود دارد که از آن تحت عنوان کنترل رفتار جنسی  و روابط فرزندان خود با ناحرمان و یا اجتماعی کردن فرزندان خود یاد می کنند، صیغه محرمیت دختران و پسران نوجوان می باشد. خانواده های سنتی برای فرزندانشان که در عرصه عمومی مختلط هستند تمایل دارند به منظور کنترل رفتار جنسی و همچنین برای جلوگیری از فشارهای اجتماعی مانند نگاه نکوهشی اطرافیان سعی در به محرمیت درآوردن دختران و پسران نوجوان خود می باشند. خانواده های که سیستم جامعه پذیری بسته ای دارند و از دیدگاه آنها تنها راه جلوگیری از وسوسه های شیطان و مسایل جنسی به محرمیت درآوردن فرزندانشان می باشد اقدام به این کار در سنین زیر 18 سالگی می کنند. گاها این امر با موافق خود کودکان و نوجوانان که مزیت این امر را تامین نیازهای جنسی سهل الوصول می داند مواجه می شود ولی در برخی موارد نیز با مخالف فرزند رو به رو می شود و از سوی خانواده ملزم به صیغه محرمیت و در نهایت ازدواج کودکان می شود.
احمدی افزود: وقتی دختران و پسران کودک و نوجوان تحت عنوان صیغه محرمتی به عقد هم در می آیند در موقعیت زن و شوهری قرار می گیردند درصورت روابط جنسی بعد از مدتی از سوی خانواده ها کودکان و نوجوان را به ازدواج دائم الزام می کنندو  یعنی صیغه محرمیت رابطه جنسی را در قالب شرعی ممکن می سازد و همین امر ازدواج کودکان را تسهیل می بخشد. کودکان و نوجوانان در این سن از هیچگونه بلوغ فکری، اقتصادی و اجتماعی برخوردار نیستند و باید از سوی خانواده ها کنترل و اداره شوند که این خود منجر به بروز اختلافات و دعوا و برخی مشکلات خانوادگی می باشد.
عدم توانایی اداره منزل و مدریت زندگی خانوادگی، درگیری و مشکلات خانوادگی تنها پیامدهای صیغه محرمیت در سن کودکی نمی باشد.  کنترل شدید از سوی خانواده و نقض آزادی های فردی، بارداری های ناخواسته و آسیب های جسمی، ترک تحصیل از بارزترین آثار صیغه محرمیت و ازدواج زودهنگام زیر سن 18 سالگی می باشد که در میان تحلیل دقیق مصاحبه به وضوح مشاهده می شد.
این پژوهشگر اجتماعی تصریح کرد: همان طور که مشاهده شد روابط زوجیت و ازدواج زودهنگام در قالب صیغه محرمیت در میان کودکان و نوجوانان از سوی خانواده به منظور تنظیم رفتار جنسی آنها صورت گرفته است و تبعاتی مانند اختلافات خاوادگی، درگیری، آسیب های جسمی، روحی و ترک تحصیل را به دنبال ارد.و این در شرایطی است که صیغه محرمیت به ازدواج منتج شده است. اما در صورتی که صیغه محرمیت با ازاله بکارت دختر همراه باشد و به عقددائم منتج نشود شرایط آسیب های  روانی و جسمی و اجتماعی بدتری را به دنبال دارد. پاکدامنی زن به عنوان یک امر حیاتی در ازدواج از بین می رود و با وجود اینکه در چارچوب شرعی بوده است، خانواده های مذهبی نیز تمایل به ازدواج با فردی که باکرگی خود را ازدست داده، تمایلی نشان نمی دهند.
 با نگاهی به قانون به خوبی در می یابیم که در مورد صیغه محرمیت و وضعیت متفاوت آن با متعه یا ازدواج موقت، سکوت نموده و تمام موارد قوانی مانند سن ازدواج، توارث، نقفه و انحلال را مانند ازدواج موقت در نظر گرفته است و این مسئله با توجه به عواقب و آثاری که به دنبال دارد و با توجه به شرایطی که اتجام می پذیرد باید از منظر  حقوقی، شرعی و اجتماعی از سوی سیاست گزاران کلان کشوری مورد توجه قرار بگیرد. ماهیت صیغه محرمیت در دوران کودکی و نوحوانی برای کنترل جنسی و در دوران جوانی به منظور آشنایی بیشتر است، عدم روابط جنسی در این نوع رابطه به عنوان یک اصل در نظر گرفته می شود هرچند که زومانی که برچسپ محرمیت به رابطه داده می شود، امکان رابطه جنسی زیادتر می شود. با این وجود فلسفه صیغه محرمیت مبنی کنترل رفتار جنسی و آشنایی در چارچوبی مذهبی است اما فلسفه ازدواج موقت تمتع و بهه گیری جنسی براس زنا و مردان بزرگسالی است که نمی توانند از راه طبیعی نیازهای جنسی شان را تامیین کنند. بنابراین ماهیت وجودی این دو مقوله کاملا متفاوت است اما بر مبنای قانون و مذهب و عرف صیغه محرمیت و ازدواج موقت همسان پنداشته می شود. از آنجا که صیغه محرمیت را شکلی از ازدواج موقت می دانند در ادامه در کنار صیغه محرمیت، ازدواج موقت با توجه به دلایل و پیامدهای آن بررسی می شود.
بر اساس یافته های تحقیق از علت های اصلی و زمینه ای  در ازدواج موقت عوامل اقتصادی، روانی و جنسی بوده است. نوع این دلایل در میان زنان و مردان متفاوت بوده است. بیشترین دلیل گرایش مردان به ازدواج موقت، نیازهای جنسی است. نیازهای جنسی با 61 درصد، نیازهای عاطفی با 1/31 درصد و نیازهای مادی با 9/8 درصد، اولویت اول تا سومِ نیازهای جامعۀ آماری مردان را نشان می‌دهند. اما مهم‌ترین عاملی که زنان را به ازدواج موقت وامی‌دارد، نیازهای عاطفی با 34/81 درصد است و نیازهای جنسی و مادی با 33/9 درصد از عوامل دوم و سوم تن دادن به ازدواج موقت هستند.
وی در خصوص تبیین ازدواج موقت این گونه گفت: نیاز عاطفی در میان زنان و نیاز جنسی در میان مردان مهم‌ترین دلایل روی آوردن به ازدواج موقت است. همچنین تجربۀ احساس تنهایی و نداشتن شادمانی در میان زنان، و تجربۀ ازدواج ناموفق در گذشته، نارضایتی زوجین و نداشتن تفاهم در مردان به عنوان عوامل اصلی ازدواج موقت مردان و زنان شناسایی شد.
براساس رویکرد سلسله‌مراتبی مازلو نیازهای زیستی (سطح اولیۀ نیازها) و نیاز عاطفی (سطح سوم نیازها) از نیازهای اولیۀ انسانی هستند و تا زمانی که این نیازهای پایه‌ای ارضا نشوند، انسان به خودشکوفایی و تعالی نمی‌رسد. مردانی که نیازهای جنسی‌شان در چارچوب زندگی خانوادگی تأمین نمی‌شود، به ازدواج موقت گرایش دارند. دلایلی مانند تنوع‌طلبی مرد، بی‌علاقگی به همسر یا بیماری و مشکلات جنسی همسر و مشکلات و اختلافات خانوادگی می‌تواند مردان را به سمتی ببرد که نیازهای خود را در بیرون از خانه تأمین کنند که ازدواج موقت به دلیل سهولت دسترسی و نداشتن مسئولیت حقوقی و داشتن مشروعیت مذهبی، به‌راحتی این امکان را برای مردان فراهم آورد. از سوی دیگر، زنانی که به دلیل فوت همسر یا طلاق، بیوه محسوب می‌شوند، به علت تنهایی و مشکلات عاطفی، نیازهای اقتصادی و ترس از تکرار تجربه‌های تلخ و ناموفق گذشته، با وجود آگاهی به قبح اجتماعی ازدواج موقت، برای رفع نیازهای خود، آن را بر ازدواج دائم ترجیح می‌دهد.
وی عوامل دینی، عوامل خانوادگی و تگرش جامعه را از عوامل مداخله گر در ازدواج موقت - صیغه محرمیت دانست و گفت: نگرش خانوادگی به ازدواج موقت بر اساس باورهای مذهبی و عرفی خانواده ها قابل تحلیل است. آنچه مشخص است در خانواده هایی با نگرش سنتی ازدواج موقت به عنوان عاملی شرعی پذیرفته می شود و در این نوع خانواده ها صیغه محرمیت در سنین پایین در میان خانواده های سنتی و مذهبی بصورت خصوصی به صیغه محرمیت در می آیند.
همچنین تحلیل مصاحبه ها حاکی از آن بود که خانواده هایی که اعضای آن بویژه در میان مردان(پدر خانواده، عمو و ..) سابقه صیغه داشتند این رفتار از سوی اعضای دیگر خانواده و فامیل مجاز قلمدداد می شود و آموخته می شود. اما در برخی از خانواده ها که سابقه صیغه در میان اعضای آن وجود نداشت در صورت انجام این کار تبعاتی مانند طرد از خانواده را به همراه داشته است که نشانده نگرش متناقض به این پدیده اجتماعی می باشد.
احمدی در خصوص جامعه پذیری بسته با رسوم  سنتی و مذهبی که از ویژگی برخی خانواده های مذهبی می باشند، اظهارکرد: به علت فشار های اجتماعی و اندیشه مذهبی خانواده مذهبی سعی می کنند از طریق صیغه محرمیت فرزندانشان را به عقد موقت در بیارند. برخی موارد این صیغه محرمیت منجر به ازدواج در سنین پایین می گردد. از بر اساس نظریه یادگیری اجتماعی همچنانکه می توان بیان نمود می توان بیان نمود سایر اعضای خانواده از طریق یادگیری و الگو پذیری این نوع رابطه زوجیت را به عنوان راهکاری برای تامین نیازهای جنسی خود منطقی و درست تلقی می کنند.

این مردم شناس به پیامدهای ازدواج موقت – صیغه محرمیت که دارای ابعاد متفاوتی می باشد اشاره کرد و گفت: بر اساس تحلیل یافته های تحقیق عواملی مانند ازدواج زودهنگام کودکان، انگ بدنامی، شک گرایی نسبت به ازدواج دائم، فروپاشی خانواده ها، خشونت علیه زنان و ... اشاره نمود. زمانی کودکان در سنین پایه به عقد هم در می آیند حتی با وجود موافقت کودک تبعات خاصی مانند زایمان زودرس و یا ترک تحصیل را بدنبال دارد.
از سوی دیگر  از آنجا که در عرف اجتماعی و فرهنگ عمومی جایگاهی ندارد و افرادی که آن را انجام می دهند، افرادی تنوع طلب و هوسران که بنای خانواده را خراب می کنند، برچی بدنامی می خوردند. بر اساس نظریه برچپ و انگ اروین گافمن می توان گفت افراد می خواهند تصویر مطلوبی را از خود روی صحنه نمایش زندگی به نمایش درآورند، حتی در صورتی که مورد خشونت و آزار قرار بگیرند تمایل ندارند پیگیری قانونی نمایند تا انگ بدنامی از سوی اجتماع نخورند. از سوی دیگر زمانی که ازدواج موقت بدو ثبت قانونی و به سهولت صورت می گیرد و نسلت به ازدواج دائم هرینه کمتر و فارغ از تعهد و مسئولیت است، نسبت به اقدام به ازدواج دائم کاهش می یابد و  این بنیاد مهم و حیاتی جامعه در خطر قرار می گیرد.
این مردم شناس در پایان به جمع بندی مباحث ارائه شده پرداخت و گفت: ازدواج یک نهاد اجتماعی است که در لوای آن یک مرد و زن از طریق تعهدی قانونی، مذهبی و اخلاقی به عنوان زن و شوهر با هم زندگی می کنند. ازدواج نقش مهمی در عملکرد جامعه از طریق فراهم آوردن بستری برای ارضای نیازهای عاطفی، اقتصادی و روانی اعضای جامعه دارد. ازدواج و شیوه همسرگزینی همواره تابع ارزشها و هنجارهای اجتماعی است. در کشور جمهوری اسلامی ایران ازدواج  تابع فقه تشیع امامیه می باشد و فقه نیز مبنای قواعد حقوقی است. بر اساس قواعد حقوقی و فقهی در ایران دو نوع ازدواج دائم و موقت- صغه محرمیت به رسمیت شناخته می شود که ازلحاظ فقهی و حقوقی دارای مشروعیت می باشد. افرادی مانند آیت الله مرتضی مطهری برای جلوگیری از رهبانیت جوانان و یا طیف مخالف آن جلوگیری از کمونیسم جنسی متعه را پیشنهاد داده اند که از سوی افرادی همچون آیت الله هاشمی رفسنجانی(و دختر ایشان فایزه هاشمی رفسنجانی) و پور محمدی و قرآتی و اکثریت فقها و مراجع تقلید در ایران  بارها در رسانه ها و تریبون های رسمی و غیر رسمی مورد تاکید و تبلیغ قرار گرفته است. از سوی دیگر برخی فقیهان مانند آیت الله صانعی که متعه را فقط در موارد جنگ در صدر اسلام لازم دانسته و در زندگی امروزی یکی از عوامل انحطاط خانواده معرفی می کند. همچنین فعلان حقوق زنان ازدواج موقت را عوامل بازتولید نقض حقوق زنان و تبعیض های جنسیتی علیه زنان، تزلزل بنیان خانواده و شیوع چند همسری و بیماریهای مقاربتی و رواج روسپیگری می دانند و با آن به مخالفت پرداخته اند.
صیغه محرمیت که همان عقد موقت است در بین دختران و پسران کودک و نوجوانان از سوی خانواده های مذهبی و سنتی انجام می شود تا رفتار جنسی فرزندانشان را کنترل کنند. باوجود عدم تفاوت ماهیتی در صیغه محرمیت و ازدواج موقت هیچگونه قراردادی درباره صیغه محرمیت وجود ندارد. کاردکرد مثبت صیغه محرمیت برای افراد بزرگسال بالای 18 سال آشنایی بیشتر زوجین قبل از ورود به نامزدی است اما برخی کارکردهای منفی آن مانند مانند فشار  اجتماعی بر دختر یا پسر برای ازدواج با همان شخص می تواند عاملی برای فروپاشی خانواده در آینده باشد و یا از سوی دیگر اگر رابطه جنسی برقرار گردد، تبعات منفی اجتماعی آن برای زن بیشتر است و از آنجا که در هیچ مکانی ثبت قانونی و سیستمی نشده است و براساس عرف و مراسم سنتی عقد انجام گرفته است مرد از هیچگونه مسئولیت و تعهدی نسبت به این وضعیت برخوردار نیست. همچنین در صیغه محرمیت در دوران کودکی و نوجوانی، رابطه جنسی نزدیک محتمل است و و در برخی موارد منجر به ازدواج می گردد. کودکان و نوجوانای که از بلوغ فکری- اجتماعی و شرایط مناسب اقتصادی برخوردا نیستند و با رسوم سنتی و فرهنگی ازدواج کرده اند. از مهم ترین آثار این نوع ازدواج ها ترک تحصیل کودکان و نواجونان، بارداری های ناخواسته، بیمارهای روحی و جسمی و کودک بیوه گی می باشد. بر این اساس نگارنده با توجه به شرایط فرهنگی، مذهبی و حقوقی جامعه  راهکارهایی را ارائه می دد که آسب های این نوع ازدواج و صیغه محرمیت کاهش یابد.

راه چاره ...
1) قانون گذاری برای تعیین دقیق سن ازدواج موقت و صیغه محرمیت به 15 سالگی
ماده 1041 قانون مدنی ناظر به سن قانونی برای ازدواج است و چنین مقرر شده است: «عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن 15 سال تمام شمسی منوط به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح است. این در قانون در مور ازدواج موقت نیز صادق است اما در باره صیغه محرمیت در سنهای پایین تر نیز صورت می پذیرد زیرا در یک چارچوب مذهبی  - خصوصی و بدون ثبت رسمی از سوی خانواده ها انجام می پذیرد. از آنجا که تلاش فعالان سیاسی و اجتماعی به منظور اصلاح قانون ازدواج به سن 15 سالگی برای دختران است پیشنهاد می شود در چارچوب قانونی سن صیغه محرمیت و ازدواج موقت به 15 سال افزاریش یابد.
2) ثبت رسمی و قانونی صیغه محرمیت – ازدواج موقت در دفاتر طلاق و ازدواج
در حال حاضر ماده 645 قانون مجازات اسلامی عدم ثبت نكاح دائم را براي زوج جرم محسوب مي‌كند. همچنین بر اساس ماده 21 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 در صورت بارداری، توافق طرفین ازدواج ثبت می گردد. این در حالی است که برای صیغه محرمیت هیچگونه قانونی وضع نشده است. یعنی اگر ازدواج موقت و صیغه محرمیت را که دارای ماهیت متفاتی هستند و قانون برای آن یکسان بدانیم باید در صورت کودکان و نوجوانان باردار شدند ، رابطه آنها ثبت گردد!؟ یا اینکه زوجین در حین صیغه محرمیت برای آشنایی باردار شوند باید ازدواج آنها ثبت گردد؟! نگارنده معتقد است که هیچ گونه قصدی با مخالفت و برچیده شدن این باور سنتی و مذهبی وجود ندارد اما برای ثبت قانونی صیغه محرمیت و ازدواج موقت سبب دسترسی به خدمات بنیادی و حفظ حقوق بیشتر طرفین در رابطه زوجیت می باشد و با توجه به مبهم بودن عدم ثبت آن بسیاری از حقوق زوجین بوِزه رنان در رابطه صیغه محرمیت و ازدواج موقت نقض می گردد. خطبه عقد موقت یا صیغه محرمیت به نحوی است که بصورتی خصوصی نیز می توان ایراد نمود، پیشنهاد می شود از دیدگاه قانونی تنها زمانی می توان خطبه را قانونی قلمداد نمود که در دفاتر ثبت و حداقل با حضور دو شاهد جاری گردد
3) الزامی کردن تحصیلات اجباری  و رایگان
در صیغه محرمیت که بین کودکان و نوجوانان از سوی خانواده های سنتی و مذهبی جاری می گردد مشروط بودن عدم رابطه جنسی یکی از اصول پذیرفته شده است هرچند از نظر شرعی جایگاهی ندارد و محض محرمیت رابطه جنسی مجاز است. نوجوان و کودکانی که به عقد هم در می آیند در صورت بارداری و رابطه جنسی بعد از مدتی ازدواج موقت آنها به دائم تبدیل می گردد و گاها با علاقه کودک همسران مواجه می شود . این نشانه عدم بلوغ فکری و اجتماعی است زیرا بیساری از شرایط اقتصادی و اجتماعی و حتی جسمی برای ازدواج در این سنین موجود نمی باشد. از مهم ترین تبعات صیغه محرمیت عدم علاقه به تحصیل و بدلیل برخی روابط جنسی و بارداری نخواسته ترک تحصیل صورت می گیرد. نهادهای قانونی و آموزش و پرورش با الزامی کردن تحصیل اجباری تا سن 18 سالگی و مقطع دیپلم و در عین حال با آموزش هایی که در مدارس به دانش آموزان داده می شود و طی کلاس های آموزش خانواده می توان صیغه محرمیت و ازدواج زودهنگام را به تعویق انداخت.
4) مشاوره های حقوقی و بهداشتی در صیغه محرمیت - ازدواج موقت
یافته های تحقیق حاکی از آن بود که اطلاعات حقوقی افرادی که تن به ازدواج موقت داده بودند در سطح بسیار پایینی بود و بوِیژه زنان را مشکلات جدی رو به رو کرده بود. از جمله ترک زوجه قبل از اتمام مدت صیغه بدون بذل مدت. با توجه به هزینه های سنگین مشاوره های حقوقی آزاد و عدم آگاهی پایین، در زمانی که ازدواج موقت از سوی دفاتر ثبت گردد، باید مشاوره های حقوقی نیز صوت پذیرد و حقوقی که در ازدواج موقت برای طرفین وجود دارد کاملا مشخص گردد و زمینه تقض حقوق افراد داده نشود. همچنین فلسفه اصلی ازدواج موقت ازدواج تمتع جنسی مردا فقیر با مهر معلوم در زمان مشخص است اما یافته ها حاکی از آن بود که افراد متمول  بیشتر تمایل به ازدواج موقت داشتند. ازدواج موقت دارای شرایطی مانند نگه داشتن عده نیز بوده است که باید زن منتظر بماند عده آن تمام شود و بعد از آن به صیغه دیگری در بیاد. اما شاهد انواعی از ازدواج موقت هستیم که مردان متمول زنانی را بدون نگداشت عده بارها صیغه می کنند و نوعی درآمد برای زنان و تفریح برای مردانی هوسران شده است. در اینجا بارداری های ناخواسته، سقط جنین، بیماریهای مقاربتی مطرح می گردد و این ناشی از عدم آگاهی در زمینه بهداشت جنسی می باشد. بنابراین باید زوجینی که اقدام به ازدوج موقت – صیغه محرمیت می نمایند به مراکز بهداشتی  مراجعه نماید و در مورد اصول پیشگیری و بهداشت جنسی آگاهی یابند.
5) مشروط  کردن و محدودیت قانونی صیغه  - ازدواج موقت
از آنجا که یافته های تحقیق نشان داده است عموما ازدواج موقت بعنوان راهکاری برای ارضای تنوع طلبی مردان و گشودن راه استفاده ابزاری از زنان بوده است؛ مردانی که نتاهل بوده و برای ارضای تنوع طلبی خود به سمت ازدواج موقت می روند، پیشنهاد می گردد ازدواج موقت  نیز منوط به ارایه رضایت همسران گردد. این مشروط کردن قانونی موجب جلوگیری از سوء استفاده شرعی از این قانون می گردد. از سوی دیگر ازدواج های موقت از منظر بعد زمانی به کوتاه مدت زیر یک ماه و میان مدت 6 ماه تا یک ساله و بلند مدت ِ چند ساله تقسیم نمود. پیشنهاد می شود زمان ازدواج موقت به صورا قانونی میان مدت در نظر گرفته شود و در صورت تمایل تمدید شود. چون در بعد کوتاه مدت نوعی ترویج روسپیگری و بی بند و باری است و در بعد بلند مدت در صورت عدم  تفاهم بتوان زودتر به آن پایان داد
6) قانون گذاری در زمینه نفقه و حق انحلال به نفع زنان در ازدواج موقت
از آنجا که ازدواج موقت نیز نوعی نابرابری حقوقی و قانونی وجود دارد و زنان در ازدواج موقت نسبت به ازدواج دائم از نابرابری های بیشتری برخوردارند، پیشنهاد می گردد موادی قانونی تدوین و تنظیم گردد که زنان در ازدواج موقت از حق نفقه برخوردار گردند زیرا یافته های تحقیق حاکی از آن بود که زنان زیادی به منظور رفع نیازهای مادی به ازدواج موقت تمکین می کنند در حالی که در ازدواج موقت نفقه را حق زنان نمی دانند. از سوی دیگر حق فسخ و انحلال نیز باید مانند ازدواج دائم در صورت عسر و حرج به زنان داده شود  و در مواردی که زنان مورد آسیب یا خشونت قرار می گیرند بتوانند یکطرفه ازدواج موقت را فسخ نمایند.
7) بهبود شرایط اقتصادی، فرصت اشتغال و کار آفرینی
در تحلیل مصاحبه ها، موارد متعددی از زنان و مردانی که تحربه ازدواج موقت داشتند، عدم شغل و شزایط اقتصادی ضعیف را دلیل تن دادن به ازدواج موقت می دانستند.  علاوه بر این در میان زنان در ساختار جامعه ایرانی نرخ مشارکت اقتصادی پایین تر لست و این خود فقر و شرایط بد اقتصادی زنان را تقویت می کند. بنابراین پیشنهاد می شود نهادهایی مانند وزارت کار و تعاون، شهرداری ها، وازرت صنعت و معدن و ... با  فراهم آوردن فرصت های شغلی و از طریق کارآفرینی اشتغال زایی نماید و شرایط اقتصادی جوانان به منظور ازدواج دائم فراهم گردد و از سوی دیگر نرخ مشارکت اقتصادی زنان بویژه زنان خود سرپرست افزایش یابد تا بدین وسیله از تمکین به ازدواج موقت به دلیل فقر اقتصادی و بیکاری منصرف گردند.
7) نقش روحانیون به عنوان عامل تغییر شکلی ازدواج موقت در ایران
روحانیون به عنوان یکی از مهم ترین عاملان تغییر اجتماعی در ایران می توانند با صدور فتوای شرعی آسیب های ازدواج موقت – صیغه محرمیت را  کاهش دهند. ماهیت شکلی ازدواج موقت – صیغه محرمیت که به منظور جلوگیری از فحشا و  انحطاط اخلاقی تدوین شده است اما در جامعه امروزی به دلایل مختلف و سکوت قانون در برخی از موارد، ازدواج موقت – صیغه محرمیت با انجام آن بصورت شکل قدیمی و ایراد آن در محاقل خصوصی بدون ثبت منجر به پیامدهایی مانند تولد فرزندان ناخواسته، سقط جنین بصورت غیر قانونی و غیر بهداشتی، شیوع روسپیگری،  تسهیل کودک همسری، متزلزل ساختن بنیاد خانواده و ... شده است. بنابراین شکل و ظاهر ازدواح موقت از ماهیت و اهداف آن فاصله گرفته است. بنابراین فتوای شرعی روحانیون مبنی بر ثبت رسمی ازدواج موقت در سنین بالاتر از 15 سال در دفاتر قانونی ثبت ازدواج طلاق از مهم ترین عامل های به حداقل رساند پیامدهای منفی ازدواج موقت – صیغه محرمیت می باشد.
8) بستر سازی فرهنگی و اجتماعی از طریق رسانه های جمعی و سازمان های مردم نهاد
آگاهی رسانی و آموزش یکی از موثرترین عوامل در زمینه جلوگیری از آسیب های اجتماعی می باشد. رسانه های جمعی مانند رسانه ملی، خبرگزاری ها، مجلات و  بویژه شبکه اجتماعی مجازی از طریق بازنمایی آسیب های صیغه محرمیت – ازدواج موقت بدون ثبت قانونی و همچنین اطلاع رسانه ای از شرایط حقوقی حاکم بر ازدواج موقت – صیغه محرمیت می تواند پیامدهای آن را کاهش دهد. همچنین سازمان های مردم نهاد ماند انجمن های حمایت از حقوق کودکان و زنان می توانند در زمینه آگهی و آموزش به خانواده نقش پر رنگ تری را ایفا نمایند و البته این امر مستلزم همکاری نهادهای دولتی می باشد. از سوی دیگران سینما و بازیگران و سلبریتی ها در امور اجتماعی در سالهای اخیر نقش پر رتگی داشته اند. پوران درخشنده، هدیه تهرانی، میترا حجار، و رضا کیانیان و سایر باز یگران در مواردی مانند حمایت و حفظ محیط زیست توانسته اند از طریق فیلم سازی، صفحات مجازی(اینستاگرانم و توئیتر) در زمینه آگاهی و اطلارسانی اقدامات موثری را انجام دهند.
https://www.razavi.news/vdcg379w.ak9uw4prra.html
razavi.news/vdcg379w.ak9uw4prra.html
کد مطلب ۳۷۸۳۶
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما