صدرا یوسفی مسئول راهاندازی خانه هنرمندان مشهد:
آنچه هنرمندان در مشهد انجام میدهند، تحت تأثیر امام هشتم است
زهرا رهبرنیا/سرویس هنر، خبرگزاری رضوی
مشهد یکی از کلانشهرهایی است که به واسطه حضور با برکت امام رضا(ع) به عنوان یک قطب زیارتی و گردشگری در کشورمان شناخته شده است. همچنین وجود هنرمندان، شاعران و مکانهای دیدنی و زیارتی این شهر، توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است و به همین دلیل، لزوم شکلگیری مرکزی اختصاصی برای تجمع و گردهمایی و مشارکتهای هنری، سالها است که در این منطقه احساس میشود. کما اینکه کم نبوده فعالیتها و خیزشهای هنری که محور انگیزه و شکوفایی و رشد آنها وجود مرقد مبارک و متبرک امام رضا(ع) شده است. صدرا یوسفی یکی از جوانان فعال عرصه فرهنگی و هنری است که در این شهر تولد یافته و آثار و خدمات بسیاری برای پیشرفت و پیشبرد این جامعه هنری از خود به جا گذاشته است. با او که پس از تلاشها و رایزنیهای بسیار توانسته است کانون هنری و تخصصی هنرمندان را در این شهر بنیان بگذارد به گفت وگو نشستهایم.
معرفی و فعالیتها
متولد مشهد در سال 1361 و کارشناس ارشد تئاتر هستم. حوزه فعالیتهای شخصی من؛ بازیگری، کارگردانی تئاتر، تدریس در دانشگاه در رشته تئاتر و تدریس موسیقی است. در حوزه اداری نیز در مجموعه فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت کردهام و فعالیت اخیرم هم در خانه هنرمندان است. در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، مسئولیتهای مختلفی در استان خراسان و دیگر استانها داشتهام. در خراسان رضوی مسئول اداره نمایش و رییس اراده ارشاد مشهد بودهام و در حال حاضر، مشاور مدیر کل و نیز در حال تلاش برای تأسیس و افتتاح خانه هنرمندان هستم.
خانه هنرمندان از گذشته تا کنون
خانه هنرمندان پیش از این، زیر نظر شهرداری بود. موضوعی که با شهرداری مشهد به بحث و بررسی گذاشته شد، این بود که هنرمندان در مجموعهای متمرکز شوند. این پیشنهاد با استقبال خوب شهردار، معاون شهرداری؛ جناب آقای دکتر بختیاری و اعضای محترم شورا، به خصوص جناب آقای دکتر اصولی و آقای حیدری مواجه شد. در گذشته ذیل مدیریت امور شهرداری، ساختاری به نام خانه هنرمندان شکل گرفته بود که مجموعه مشخص و تعریف شدهای نبود. البته فعالیتهایی صورت گرفته بود که جای تشکر دارد؛ اما خانه هنرمندان، ساختار مستقل و اساسی و منحصر به فردی به عنوان شخصیت حقوقی نداشت. ما پیشنهادی در مورد تأسیس خانه هنرمندان به شهرداری دادیم که با استقبال خوبی مواجه شد. دکتر بختیاری ابلاغی برای راهاندازی خانه هنرمندان به من دادند تا آن را از نو بنیان کنم که با همکاری دوستان بزرگوار توانستیم اساسنامهای را تنظیم کنیم. این اساسنامه اکنون مراحل قانونی خود را طی میکند و بخشهایی از آن نیز انجام شده است. با آنچه در شورای شهر مطرح شد و صحبتهایی که صورت گرفت، لایحهای تقدیم شورای شهر شد و هیئت مدیرهای با حضور آقای شهردار و آقای بختیاری شکل گرفت. ما پیشنهاد ساختار جدیدی را دادیم؛ ساختاری با هیئت مؤسس و اساسنامه. این پیشنهاد تأیید شد و هیئت امنایی با اشخاص حقیقی و حقوقی شکل گرفت. اشخاصی حقوقی شامل گروهی از مدیران فرهنگی شهر و دکتر بختیاری و دکتر اصولی، مدیر کل محترم اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و خود شهردار که رئیس هیئت امنا بود. افراد حقیقی هم شامل اساتید شاخص و برجسته کشورمان از جمله آقایان: رضا کیانیان، کیوان ساکت و استاد خواجوی، از اساتید برجسته هنرهای تجسمی و محمدعلی لطفی مقدم که از پیشکسوتان و اعضای هیئت امنای خانه تئاتر بودند و همچنین مجموعهای از فعالین در این زمینه که با حضور این افراد چندین جلسه در دفتر آقای شهردار تشکیل شد. امیدواریم طی هفته آینده با تحویل مکان و استقرار مجموعه در خانه جدید هنرمندان که در فضا و مکان بسیار خوبی است، مراسم افتتاحیهای داشته باشیم و رسما کار خود را آغاز کنیم.
هدف از شکلگیری خانه هنرمندان
تشکیل خانه هنرمندان در تعامل با مدیریت شهری شکل گرفته است. ارتباط ما با مدیریت شهری برای شکلدهی این مجموعه، در حقیقت حلقه وصلی است برای حمایت از فعالیتهای هنری در سطح شهر و ایجاد فضای تخصصی برای فعالیتهای هنرمندان که شهرداری میخواهد در حوزههای مختلفی مثل تبلیغات و برنامههای گوناگون مناسبتی و آرایش شهری انجام دهد. این بخشهای تخصصی هنری میتوانند کمک حال شهرداری باشند و اصولا هدف شهرداری در شکلگیری خانه هنرمندان برای این شکل از فعالیت است.
افتتاحیه خانه هنرمندان
افتتاحیه خانه هنرمندان به زودی با حضور اساتید برجسته و شاخصهای فرهنگی مشهد، در خانه هنرمندان برگزار خواهد شد که امیدواریم این افتتاحیه، رویدادی در شأن هنر و جامعه هنری مشهد باشد. بعد از افتتاحیه، مهمترین و اصلیترین برنامه ما تشکیل خانههای تخصصی در ذیل خانه هنرمندان است و اولین کاری که میکنیم این است که این بخشها شکل بگیرد؛ بخشهایی مثل خانه تئاتر، خانه خوشنویسی، خانه تجسمی، خانه عکاسی و...
برنامههای آینده
یکسری اتفاقات داریم که باید ساماندهی شوند؛ باید خانههای تخصصی و بخشهای تخصصیمان شکل بگیرند تا موتور متحرکه و موتور اصلی ما شوند و بعد فعالیتها را بر اساس اولویتهایی که در حوزه کاری ترسیم کردهایم با فعالیتهای هنری و تهیه بانکهای اطلاعاتی هنرمندان و محوریت توسعه فرهنگ شهروندی شروع خواهیم کرد که امیدواریم بتوانیم اتفاق خوبی را در شهر مشهد رقم بزنیم. یکی از اهداف اساسنامه در شکلگیری خانه هنرمندان، کمک تخصصی به حوزههای مسئول شهری است. مثلا ما در شهرداری ستاد زیباسازی شهری را داریم. حوزه تخصصی و حوزه معاونت فرهنگی برنامه خانه هنرمندان، آماده کمکهای تخصصی به حوزههای مسئول شهری است. ما به عنوان یک گروه متخصص از دل جامعه هنری با ارائه طرح، پیشنهاد کمک و حمایت تخصصی خود را در مورد موضوع یا مناسبتی به آنها ارائه میدهیم.
فعالیتهای مناسبتی
در مناسبت هایی مانند ایام دهه کرامت، معاونت شهرداری یا روابط عمومی شهرداری وظایفی دارد. ما مسئول آن بخش نیستیم، اما میتوانیم پیشنهاد همکاری بدهیم؛ برای نمونه بگوییم به جای اینکه شکلهای همیشگی و تکرار شده دورههای قبل را در سیما و منظر شهری و در تبلیغ عمومی برای مناسبتها داشته باشید، این پیشنهاد جامعه تخصصی ما در این موضوع است. در مناسبتهای مختلفی که در مشهد داریم و یا به مناسبت تجلیل از مفاخرمان میتوانیم از طریق هنرمندان و با نظر جامعه فرهنگی و هنری، پیشنهاداتی ارائه دهیم که اجرای آن میتواند یا با آنها باشد یا اینکه ما آن را عملی کنیم.
فعالیتهای حمایتی
یکی دیگر از اهداف شکلگیری خانه هنرمندان، حمایت از این قشر است. حمایت ما در قالب طرح و پیشنهاد است و یک سری فعالیتهای حمایتی هم به صورت عام خواهیم داشت، مثل ضرورت تعاونی مسکن یا فعالیتهای اینچنینی برای جامعه فرهنگی ـ هنری که حمایت شهرداری را هم میطلبد. اما آنچه محور اصلی حمایتهای ما خواهد بود و در خانه هنرمندان رقم میخورد، تولید کار و اثر است. وقتی شما به هنرمند، اثری سفارش میدهید یا وقتی هنرمند، طرحی را که میآورد پذیرفته میشود، گردش مالی برای هنرمند ایجاد خواهد شد. در نتیجه میتوان گفت اگر بازار کاری برای هنر و هنرمند وجود داشته باشد، قطعا حمایت هم صورت گرفته است. بحث اقتصاد هنر در حوزه کاری، جزء مفاد اساسنامه و در دستور کار اجراییمان است. تلاش میکنیم بازارهای مختلف هنری برای هنرمندان و با توجه به ظرفیتهایی که در حوزه شهری وجود دارد، از تبلیغات گرفته تا اطلاعرسانی و فضاهایی که برای فروش آثار فراهم میشود، در جهت حمایت از هنرمندان باشد و این موضوع اصلی کار ما است که ساماندهی آنها به شاخههای تخصصی برسد؛ مثلا در خانه تئاتر که با همکاری هنرمندان تئاتر فعالیت میکند، هنرمندان تئاتر فعالیتهای تئاتری خود را طی یک سال پیشنهاد میدهند و از جمله آن فعالیتها، تئاتر خیابانی، تئاتر محیطی و تئاتر صحنهای خواهد بود که هدف آن حمایت از تولید تئاتر فاخر و با محوریت ارتقای فرهنگ و هنر شهروندی است.
خانه موسیقی
ما قطعا خانه موسیقی هم خواهیم داشت، همچنانکه در تهران داریم. البته محدودیتهایی برای اجرای صحنهای موسیقی وجود دارد که اگر این فعالیتها با درایت صورت گیرد و از فعالیتهای شتابزده که باعث ایجاد اختلاف و شبهه میشود پرهیز شود، مشکلی نخواهیم داشت. من معتقدم تمام فعالیتهای موسیقی در اجرای صحنهای خلاصه نمیشود. گاهی به جهت اینکه محدودیتهایی پیش میآید فکر میکنیم فعالیتهای عرصه موسیقی فقط در کنسرت و اجرای صحنهای خلاصه میشود. خانه موسیقی در حوزههای پژوهشی و آموزشی، تولید و تکثیر آثار فاخر صوتی، تجلیل و بزرگداشت و نکوداشت هنرمندان موسیقی، فعالیتهایی در حوزه موسیقی خواهد داشت. ما باید در اجراهای صحنهای هم کار کنیم ولی شرط آن رعایت توازن است و اینکه از فعالیتهای تنشزا که مشکل ایجاد میکند، پرهیز کنیم. هنرمندان شاخص موسیقی کشور ما خراسانی و مشهدی هستند و جای هیچ تردیدی نیست که هنر موسیقی مقامی و سنتی یکی از مزیتهای این منطقه است و ما باید به آن بپردازیم.
ارتباط هنرمندان با حضرت رضا(ع)
آنکه در شهر امام مهربانیها نفس میکشد، تحت تأثیر وجود شریف امام رضا(ع) است. یعنی حتی آنجا که خود فرد به امام فکر نمیکند، چون در این جغرافیا حضور دارد، متأثر از این فضا است. نمیشود شما هنرمند باشید و روحیه لطیف و خلاقانه و تولیدکننده داشته باشید و تحت تأثیر این مغناطیس عظیم عشق و محبت نباشید. به طور کلی آنچه هنرمندان در مشهد انجام میدهند، تحت تأثیر امام هشتم است؛ اما بعضی فعالیتها خاص این موضوع است، مثل فعالیتهای مناسبتی در ایامی مانند دهه کرامت، شهادت امام رضا(ع) و مناسبتهای اینچنینی که همه کسانی که به ایشان ارادت دارند، از جمله جامعه هنری، فعالیتهایی در این زمینه انجام میدهند. ما هم وظیفهای بر دوش خودمان میبینیم؛ چنانکه هنرمندان نیز با تولید و اجرای آثار موضوعی عرض ارادت خود را از این طریق انجام میدهند. کمک به سایر نهادها و شرایط عضویت در خانههای تخصصی جزء دستور کارهای اصلی ما در هیئت مدیره خانه هنرمندان خواهد بود که دقیقا نحوه ارتباط جامعه هنری با خانه هنرمندان را تنظیم میکند و اینکه چگونه میتوانند عضو این خانهها شوند. مثلا عضویت در خانه تجسمی ما که حق رأی برای انتخاب رییس خانه تجسمی را خواهد داشت، دارای چه ضوابطی است و چه امکاناتی در اختیارش قرار خواهد گرفت.
مشهد یکی از کلانشهرهایی است که به واسطه حضور با برکت امام رضا(ع) به عنوان یک قطب زیارتی و گردشگری در کشورمان شناخته شده است. همچنین وجود هنرمندان، شاعران و مکانهای دیدنی و زیارتی این شهر، توجه بسیاری را به خود معطوف کرده است و به همین دلیل، لزوم شکلگیری مرکزی اختصاصی برای تجمع و گردهمایی و مشارکتهای هنری، سالها است که در این منطقه احساس میشود. کما اینکه کم نبوده فعالیتها و خیزشهای هنری که محور انگیزه و شکوفایی و رشد آنها وجود مرقد مبارک و متبرک امام رضا(ع) شده است. صدرا یوسفی یکی از جوانان فعال عرصه فرهنگی و هنری است که در این شهر تولد یافته و آثار و خدمات بسیاری برای پیشرفت و پیشبرد این جامعه هنری از خود به جا گذاشته است. با او که پس از تلاشها و رایزنیهای بسیار توانسته است کانون هنری و تخصصی هنرمندان را در این شهر بنیان بگذارد به گفت وگو نشستهایم.
معرفی و فعالیتها
متولد مشهد در سال 1361 و کارشناس ارشد تئاتر هستم. حوزه فعالیتهای شخصی من؛ بازیگری، کارگردانی تئاتر، تدریس در دانشگاه در رشته تئاتر و تدریس موسیقی است. در حوزه اداری نیز در مجموعه فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت کردهام و فعالیت اخیرم هم در خانه هنرمندان است. در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، مسئولیتهای مختلفی در استان خراسان و دیگر استانها داشتهام. در خراسان رضوی مسئول اداره نمایش و رییس اراده ارشاد مشهد بودهام و در حال حاضر، مشاور مدیر کل و نیز در حال تلاش برای تأسیس و افتتاح خانه هنرمندان هستم.
خانه هنرمندان از گذشته تا کنون
خانه هنرمندان پیش از این، زیر نظر شهرداری بود. موضوعی که با شهرداری مشهد به بحث و بررسی گذاشته شد، این بود که هنرمندان در مجموعهای متمرکز شوند. این پیشنهاد با استقبال خوب شهردار، معاون شهرداری؛ جناب آقای دکتر بختیاری و اعضای محترم شورا، به خصوص جناب آقای دکتر اصولی و آقای حیدری مواجه شد. در گذشته ذیل مدیریت امور شهرداری، ساختاری به نام خانه هنرمندان شکل گرفته بود که مجموعه مشخص
هدف از شکلگیری خانه هنرمندان
تشکیل خانه هنرمندان در تعامل با مدیریت شهری شکل گرفته است. ارتباط ما با مدیریت شهری برای شکلدهی این مجموعه، در حقیقت حلقه وصلی است برای حمایت از فعالیتهای هنری در سطح شهر و ایجاد فضای تخصصی برای فعالیتهای هنرمندان که شهرداری میخواهد در حوزههای مختلفی مثل تبلیغات و برنامههای گوناگون مناسبتی و آرایش شهری انجام
افتتاحیه خانه هنرمندان
افتتاحیه خانه هنرمندان به زودی با حضور اساتید برجسته و شاخصهای فرهنگی مشهد، در خانه هنرمندان برگزار خواهد شد که امیدواریم این افتتاحیه، رویدادی در شأن هنر و جامعه هنری مشهد باشد. بعد از افتتاحیه، مهمترین و اصلیترین برنامه ما تشکیل خانههای تخصصی در ذیل خانه هنرمندان است و اولین کاری که میکنیم این است که این بخشها شکل بگیرد؛ بخشهایی مثل خانه تئاتر، خانه خوشنویسی، خانه تجسمی، خانه عکاسی و...
برنامههای آینده
یکسری اتفاقات داریم که باید ساماندهی شوند؛ باید خانههای تخصصی و بخشهای تخصصیمان شکل بگیرند تا موتور متحرکه و موتور اصلی ما شوند و بعد فعالیتها را بر اساس اولویتهایی که در حوزه کاری ترسیم کردهایم با فعالیتهای هنری و تهیه بانکهای اطلاعاتی هنرمندان و محوریت توسعه فرهنگ شهروندی شروع خواهیم کرد که امیدواریم بتوانیم اتفاق خوبی را در شهر مشهد رقم بزنیم. یکی از اهداف اساسنامه در شکلگیری خانه هنرمندان، کمک تخصصی به حوزههای مسئول شهری است. مثلا ما در شهرداری ستاد زیباسازی شهری را داریم. حوزه تخصصی و حوزه معاونت فرهنگی برنامه خانه هنرمندان، آماده کمکهای تخصصی به حوزههای مسئول شهری است. ما به عنوان یک گروه متخصص از دل جامعه هنری با ارائه طرح، پیشنهاد کمک و حمایت تخصصی خود را در مورد موضوع یا مناسبتی به آنها ارائه میدهیم.
فعالیتهای مناسبتی
در مناسبت هایی مانند ایام دهه کرامت، معاونت شهرداری یا روابط عمومی شهرداری وظایفی دارد. ما مسئول آن بخش نیستیم، اما میتوانیم پیشنهاد همکاری بدهیم؛ برای نمونه بگوییم به جای اینکه شکلهای همیشگی و تکرار شده دورههای قبل را در سیما و منظر شهری و در تبلیغ عمومی برای مناسبتها داشته باشید، این پیشنهاد جامعه تخصصی ما در این موضوع است. در مناسبتهای مختلفی که در مشهد داریم
فعالیتهای حمایتی
یکی دیگر از اهداف شکلگیری خانه هنرمندان، حمایت از این قشر است. حمایت ما در قالب طرح و پیشنهاد است و یک سری فعالیتهای حمایتی هم به صورت عام خواهیم داشت، مثل ضرورت تعاونی مسکن یا فعالیتهای اینچنینی برای جامعه فرهنگی ـ هنری که حمایت شهرداری را هم میطلبد. اما آنچه محور اصلی حمایتهای ما خواهد بود و در خانه هنرمندان رقم میخورد، تولید کار و اثر است. وقتی شما به هنرمند، اثری سفارش میدهید یا وقتی هنرمند، طرحی را که میآورد پذیرفته میشود، گردش مالی برای هنرمند ایجاد خواهد شد. در نتیجه میتوان گفت اگر بازار کاری برای هنر و هنرمند وجود داشته باشد، قطعا حمایت هم صورت گرفته است. بحث اقتصاد هنر در حوزه کاری، جزء مفاد اساسنامه و در دستور کار اجراییمان است. تلاش میکنیم بازارهای مختلف هنری برای هنرمندان و با توجه به ظرفیتهایی که در حوزه شهری وجود دارد، از تبلیغات گرفته تا اطلاعرسانی و فضاهایی که برای فروش آثار فراهم میشود، در جهت حمایت از هنرمندان باشد و این موضوع اصلی کار ما است که ساماندهی آنها به شاخههای تخصصی برسد؛ مثلا در خانه تئاتر که با همکاری هنرمندان تئاتر فعالیت میکند، هنرمندان تئاتر فعالیتهای تئاتری خود را طی یک سال پیشنهاد میدهند و از جمله آن فعالیتها، تئاتر خیابانی، تئاتر محیطی و تئاتر صحنهای خواهد بود که هدف آن حمایت از تولید تئاتر فاخر و با محوریت ارتقای فرهنگ و هنر شهروندی است.
خانه موسیقی
ما قطعا خانه موسیقی هم خواهیم داشت، همچنانکه در تهران داریم. البته محدودیتهایی برای اجرای صحنهای موسیقی وجود دارد که اگر این فعالیتها با درایت صورت گیرد و از فعالیتهای شتابزده که باعث ایجاد اختلاف و شبهه میشود پرهیز شود، مشکلی نخواهیم داشت. من معتقدم تمام فعالیتهای موسیقی در اجرای صحنهای
ارتباط هنرمندان با حضرت رضا(ع)
آنکه در شهر امام مهربانیها نفس میکشد، تحت تأثیر وجود شریف امام رضا(ع) است. یعنی حتی آنجا که خود فرد به امام فکر نمیکند، چون در این جغرافیا حضور دارد، متأثر از این فضا است. نمیشود شما هنرمند باشید و روحیه لطیف و خلاقانه و تولیدکننده داشته باشید و تحت تأثیر این مغناطیس عظیم عشق و محبت نباشید. به طور کلی آنچه هنرمندان در مشهد انجام میدهند، تحت تأثیر امام هشتم است؛ اما بعضی فعالیتها خاص این موضوع است، مثل فعالیتهای مناسبتی در ایامی مانند دهه کرامت، شهادت امام رضا(ع) و مناسبتهای اینچنینی که همه کسانی که به ایشان ارادت دارند، از جمله جامعه هنری، فعالیتهایی در این زمینه انجام میدهند. ما هم وظیفهای بر دوش خودمان میبینیم؛ چنانکه هنرمندان نیز با تولید و اجرای آثار موضوعی عرض ارادت خود را از این طریق انجام میدهند. کمک به سایر نهادها و شرایط عضویت در خانههای تخصصی جزء دستور کارهای اصلی ما در هیئت مدیره خانه هنرمندان خواهد بود که دقیقا نحوه ارتباط جامعه هنری با خانه هنرمندان را تنظیم میکند و اینکه چگونه میتوانند عضو این خانهها شوند. مثلا عضویت در خانه تجسمی ما که حق رأی برای انتخاب رییس خانه تجسمی را خواهد داشت، دارای چه ضوابطی است و چه امکاناتی در اختیارش قرار خواهد گرفت.