جمعههاي انتظار در خبرگزاري رضوي/ حجتالاسلام فوادیان:
وجود نازنین بقیهالله از زبان امام رضا(ع)/ روایتهای خشونت امام ساخته ذهن بیمار بنیعباس است
شاید به عنوان شیعیان و محبان آن حضرت به درستی ایشان را نشناسیم چراکه روایتهای مختلفی از نحوه عملکرد ایشان به ما رسیده که صحت آن برای ما مشخص نشده است. از این رو در گفتگویی با حجتالاسلام محمدرضا فوادیان معاون پژوهشی بنیاد فرهگی حضرت مهدی موعود علیهالسلام و کارشناس مهدویت به واکاوی ویژگیهای امام بخصوص در حوزه محبت ایشان به انسانها پرداختهایم.
شاخصترین ویژگی اخلاقی امام مهدی(عج) در برخورد با آحاد مردم چیست؟
یکی از موضوعاتی که در عرصه مهدویت بسیار مهم است موضوع جلوههای محبت امام مهدی علیهالسلام است. امام مهدی به عنوان جانشین و خلیفه خداوند متعال در روی زمین، آیینه تمامنمای صفات مهربانی خداوند است چراکه امام وجه الله است و این موضوع در بسیاری از روایات و در ادعیه شیعه به کرات مورد تاکید قرار گرفته است.
امام مهدی علیهالسلام جانشین پیامبر گرامی اسلام است، جانشینی که نه تنها هم نام آخرین پیامبر رحمت است بلکه جلوهگر مهربانی اوست. آنجایی که خداوند متعال، پیامبر(ص) را در قرآن مجید به خلق عظیم یاد میکند، پس امام مهدی نیز همانند جد خود دارای خلق عظیم است.
آنگونه که خداوند متعال در قرآن خطاب به پیامبر اکرم(ص) گفتتند: «ای پیامبر اگر خلق نیکو نمیداشتی کسی دور و برت جمع نمیشد» این موضوع درباره حضرت مهدی علیهالسلام نیز صدق میکند چراکه ایشان نیز با مهر و محبت و نگاه ویژه به مردم، آنها را پیامبروار به سمت خود جلب و جذب میکنند. یقینا سیره امام مهدی علیهالسلام برگرفته از سیره پیامبر اعظم است پس مهربانی و محبت به مردم شاخصترین ویژگی ایشان به شمار میرود.
با توجه به تاکید شما درباره محبت و مهر ویژه امام به آحاد مردم، تحلیلتان از روایاتی که به خشونت امام در برخوردهای بعد از ظهور میپردازند، چیست؟
متاسفانه روایاتی که بر خشونت و خونریزی توسط امام میپردازد، دروغها و توطئههای ننگینی است که در زمان حکومت بنیعباس توسط خلفای جبار و ستمگر و ضد شیعی ساخته شده است. بنیعباس خونریزترین وسنگدلترین خلفا را به خود دیده است. آنها با اعطای زر و ثروتهای آنچنانی به برخی، احادیث و روایتهایی جعل میکردند تا در سایه آنها خشونت و خونریزی خود را پنهان کنند که از آن جمله میتوان به موضوع خشونت و خونریزی امام زمان علیهالسلام اشاره کرد.
اینکه «تا ساق پای اسب امام را خون فرا میگیرد» همگی روایتهای جعلی است که آن زمان بسیار ساخته و پرداخته میشده است. ما امام را باید از طریق خود ایشان و آنچه از بیان ایشان به یادگار مانده است بشناسیم. زمانی که امام طفلی بودند در منزل امام حسن عسکری(ع)، خطاب به خادمشان پرسیدند «آیا مرا میشناسی؟» وی گفت: «شما مولای من و فرزند مولای من هستی» اما امام به ایشان فرمود: «من خاتم اوصیا هستم که خداوند به وسیله من بلا را از شیعیانم دفع میکند». بهتر است امام را اینگونه بشناسیم که ایشان دافع بلاهای ما هستند.
بیتردید امام زمان تنها وجود نازنینی است که در کنار مهر پدر و مادر به انسانها مهربانی دارد. وجود نازنین بقیهالله از زبان امام رضا علیهالسلام اینگونه به ما معرفی شده است: «امام پدر مهربان و برادر دلسوز شماست. امام مانند مادر مهربان به فرزند شیرخوارش است؛ تمام مهر و محبت موجودات را جمع کنید در برابر مهر و محبت امام مهدی مثل یک قطره در برابر اقیانوس است».
امامی که در طول شبانه روز برای ما دعا واستغفار میکند آنگونه که خود به شیخ مفید فرمودند: «من شما را فراموش نکردم و دائما مراقب شما هستم». امام مهربانیهاست پس حق امام بر ما این است که ما هم ایشان را خوب بشناسیم و به یاد آن حضرت باشیم چرا که ایشان هم به یاد ما هستند.
آیا نظر لطف و محبت امام تنها به سوی مومنین واقعی و منتظران حقیقی است؟
بارها در قرآن کریم بر این نکته تاکید شده است که خداوند متعال توابین را دوست دارد. یقینا اگر کسی به درگاه خدا توبه کند هر چند پیش از آن گناهکار بوده باشد محبت حضرت شامل حال وی میشود. مگر میشود خداوند بندهای را دوست داشته باشد وامام او را دوست نداشته باشد؟
لازم است بدانیم آنجایی که خداوند در قران بر (لایحب) تاکید میکند مثلا «لا یحب المسرفین»، خداوند این افراد را دوست ندارد. امام زمان علیهالسلام، امام همه انسانهای عالم است حتی محبت امام شامل غیرشیعیان شده و به آنها کمک میکند. بنابراین خوب است بدانیم امام مهدی امام هستی و جغرافیا است؛ امام منطقه خاص و انسانهای خاص نیست بلكه امام همه انسانهای عالم است لذا دوست دارد همه انسانها را با کمند محبت به سمت خداوند هدایت کند.
حال این سوال مطرح میشود با توجه به اینکه جلوههای محبت را بیشتر در رفتارهای ظاهری عاطفی میبینیم، با توجه به اینکه امام غایب هستند محبتشان را چگونه به ما ابراز میکنند؟
امام مهدی غایب است یعنی چه؟ یعنی که نیستند یا هستند و دیده نمیشوند؟ مگر در قرآن به این موضوع اشاره نشده که حضرت یوسف زنده بود و برای خانوادهاش دعا میکرد اما خانواده او را نمیدیدند. امام مهدی علیهالسلام در برابر دیدگان ما نیست، غایب از دیدگان ماست اما در جامعه حضور دارند همانند مثال روشن خورشید که پشت ابر است اما وجود دارد. امام شخص پوشیده و پنهاني نیست چراکه امام واسطه فیض است برای همه عالمیان. بیشک یکی از مهمترین جلوههای محبت حضرت به ما دعا کردن، مراقبت و نظارت بر اعمال ماست.
اینکه نامه اعمال ما را به دست حضرت میدهند، با آن که حضرت به رفتار و اعمال ما علم و آگاهی دارد و حتی میدانند در آینده چه اتفاقاتی برای ما رخ میدهد، به این دلیل است که ایشان برای معصیتهای ما استغفار و برای توفیقات ما دعا كنند؛ پس یکی از مهمترین جلوههای محبت امام در غیبت دعا کردن ایشان در حق یکایک ما انسانهاست.
احساس امام زمان به منتظران واقعی و غیرواقعی چگونه است؟
امام مهدی همه مردم و بندگان خدا را دوست دارد؛ منتها منتظران واقعی و کسانی که برای حضرت در راستای تعجیل در ظهور کار میکنند مورد عنایت خاص حضرت قرار میگیرند. رفتار و سیره امام نیز الگو گرفته از صفات رحمانیت و رحیمیت خداوند متعال است. رحمان است به همه و رحیم است به خاصان و مومنان واقعی.
با توجه به احادیث جعلی بنیعباس مبنی بر خشونت امام، با محقق شدن دوران ظهور، محبت و مهر حضرت در دوران ظهور و حکومت چه مصادیقی دارد؟
ظهور حضرت در مکه آغاز میشود؛ بعد از اینکه ایشان والی برای مکه انتخاب میکنند به سمت مدینه تشریف میبرند. در نزدیکهای مدینه هستند که به ایشان خبر میرسد مردم وکیل و نماینده ایشان را در مکه به شهادت رساندهاند، حضرت مجددا به مدینه بازگشته و آشوب فروکش میکند. در بحارالانوار جلد 53ص3 آمده است كه حضرت میفرماید: «قسم به رحمت خدایی که همه جا را فرا گرفته، آن رحمت واسعه حق من هستم اگر جنبه رحمت نبود من با شما با خشونت برخورد میکردم اما امام همه را میبخشد و برای مکه مکرمه نماینده دیگری انتخاب میکند. اینجاست که همه جلوه محبت واقعی حضرت را بر خلاف آنچه از ایشان در خشونت به تصویر کشیدهاند میبینند.
در روایت آمده است آنقدر امام با مردم به خوبی رفتار میکنند که ستاره پرستاران و خورشیدپرستان به امام میپیوندند. حضرت عیسی در بیتالمقدس پشت سر امام نماز میخواند و به همه مسیحیان میگوید آقای من ایشان است لذا همه مسیحیان نیز یار امام میشوند. پس ما شاهد کثرت پیروان حضرت در عصر ظهور خواهیم بود و افزایش یاران امام گواهی بر آن است که حضرت با مهر و محبت، قلبهای رمیده را جلب و جذب میکند.